#DJSI2017Scan ซีรี่ย์นี้เป็นการสแกนผลการจัดอันดับมาตรฐาน ติดตาม วิเคราะห์และมองหาความหมายที่ซ่อนอยู่ ของการประเมินศักยภาพการพัฒนาที่ยั่งยืน Dow Jones Sustainability Indices (DJSI) ประจำปี 2017 เดินตามรอยบทเรียน ความล้มเหลว ความสำเร็จและความจริงของบริษัทที่ได้รับการจัดอันดับให้เป็นสมาชิก DJSI
ท่ามกลางเศรษฐกิจที่ชะลอตัว การสูญเสียความได้เปรียบที่เคยมีในการแข่งขันให้กับประเทศเพื่อนบ้าน การเมืองที่ไร้เสถียรภาพ และคุณภาพการศึกษาล้าหลัง ว่ากันว่าภายในก่อนปี 2050 GDP ของประเทศจะอยู่ในลำดับท้ายๆ เหนือเพียงกัมพูชา คำถามคือ “เราจะไปไหนต่อ” ถึงจะก้าวพ้น “กับดักตัวเอง” บนเส้นทางการพัฒนาประเทศในอนาคต ท่ามกลางความเปราะบาง พบกับคำตอบในการนำประเทศ “กลับมาฟื้นตัวอีกครั้ง” ในซีรี่ย์ “เปลี่ยนผ่านประเทศไทย…เราจะไปไหนต่อ” โดยเป็นความร่วมมือของ ธนาคารโลกและสำนักข่าวออนไลน์ไทยพับลิก้า กับทางออกในการพัฒนาประเทศไทย ในช่วงเวลาสำคัญของการเปลี่ยนผ่านประเทศทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง และสิ่งแวดล้อม
ซีรี่ย์นี้เป็นการรวบรวมแนวคิด วิธีการและบทเรียนจากโครงการเพื่อสังคมจากองค์กรพัฒนาเอกชน และองค์กรธุรกิจ ทั้งในและต่างประเทศ สู่แรงบันดาลใจของเราทุกคนในการริเริ่มและลงมือทำโครงการที่จะสร้างผลกระทบเชิงบวกที่จะช่วยแก้ปัญหาและสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน
กรุงเทพมหานครกำลังจะมีอายุครบ 250 ปีในอีก 15 ปีข้างหน้า ทว่ายิ่งเติบโต ยิ่งพัฒนากลับยิ่งกลายเป็น “เมืองไม่น่าอยู่” และ “ไม่เป็นมิตร” เกิดอะไรขึ้นกับกรุงเทพฯ??…ไทยพับลิก้าย้อนรอยต้นเหตุแห่งปมปัญหาในการบริหารจัดการ มหานครแห่งนี้ และชวนผู้อ่านร่วมกันหาหนทางออกในอนาคตสู่การกำหนดวาระกรุงเทพฯ2560 BangkokPublica เพื่อสร้างวาระกรุงเทพฯของประชาชน นับถอยหลังสู่การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครคนที่ 16 ในปี 2560
ในเวลาที่ผ่านมา“การพัฒนาอย่างยั่งยืน”ถูกใช้ในเชิงวาทกรรมทั้งกับนโยบายในระดับประเทศไปจนระดับองค์กร ทว่าจะมีกี่รัฐบาลและกี่องค์กรธุรกิจที่เข้าใจคำนี้อย่างแท้จริง สำนักข่าวออนไลน์ไทยพับลิก้าจับปรากฎการณ์ความเคลื่อนไหวเรื่องการพัฒนาอย่างยั่งยืนของไทย หลังเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืนขององค์การสหประชาชาติ (Sustainable Development Goals :SDGs) ได้เริ่มต้นขึ้นอย่างเป็นทางการเมื่อ 1 มกราคม2559 ที่ผ่านมา
รัฐต้อง “เปิด” ให้ข้อมูลของรัฐเป็น “ข้อมูลสาธารณะ” เพราะการให้ข้อมูลเป็น “หน้าที่” ไม่ใช่ “ภาระ” และ “ข้อมูล” เป็นหัวใจสำคัญของความโปร่งใสนั้นรัฐต้องมีการเปิดเผยให้ประชาชนเข้าถึงได้ง่ายมากน้อยเพียงใด เพราะข้อมูลคือเครื่องมือในการเข้าถึง”โอกาส”และการตรวจสอบที่ดีที่สุด เพื่อนำไปสู่การแก้ไขปัญหาการคอร์รัปชัน ความเหลื่อมล้ำในมิติต่างๆ ซีรี่ย์นี้จะรวบรวม สำรวจลักษณะการเปิดเผยข้อมูลของหน่วยงานภาครัฐของไทยทั้งตัวอย่างที่ดีและที่ยังไม่สามารถเข้าถึงได้ รวมทั้งตัวอย่างของต่างประเทศ และผลักดันให้เห็นว่าข้อมูลนั้น”สำคัญ” ต้องให้ประชาชนเข้าถึงอย่างทั่วถึงและเท่าเทียม
ปัญหาสารเคมีตกค้างในอาหารเกินมาตรฐาน เป็นเรื่องที่กระทบสุขภาพของผู้บริโภค รวมทั้งตัวเกษตรกรที่เป็นผู้ใช้สารเคมี การผลักดัน รวมทั้งมาตรการต่างๆ ของรัฐที่ออกมาดูคล้ายจะไม่เป็นผล เมื่อสถิติการนำเข้าสารเคมีเกษตร โดยเฉพาะสารกำจัดศัตรูพืชของไทยติดอันดับต้นๆ ของโลก ขณะเดียวกันรายงานการพบสารตกค้างในผัก-ผลไม้ เกินค่ามาตรฐาน แสดงให้เห็นว่าคนไทยกำลังยืนอยู่บนความเสี่ยงด้านสุขภาพ อะไรคือสาเหตุสำคัญของปัญหา และหน่วยงานภาครัฐจะมีแนวทางในการจัดการปัญหานี้อย่างไร ติดตามได้ในซีรีส์นี้
ประเทศไทยได้ถูกจัดอยู่ในกลุ่มประเทศที่มีรายได้ปานกลาง เราติดกับดักนี้มานานและไม่สามารถก้าวไปสู่ประเทศพัฒนาได้ เพื่อให้เห็นสภาพและโครงสร้างรายได้ของคนไทยแต่ละกลุ่ม สำนักข่าวออนไลน์ไทยพับลิก้าขอนำเสนอฐานเงินเดือนในซีรี่ส์ “รายได้คนไทย”
จากความพยายามของหน่วยงานรัฐ นักวิชาการและผู้ประกอบการ ที่ผลักดันให้มีการยกเลิกแร่ใยหินในปี 2549 จนนำมาสู่ข้อสรุปตามยุทธศาสตร์มาตรการสังคมไทยไร้แร่ใยหินจากสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ปี 2553 ที่ให้เลิกใช้แร่ใยหินให้ได้ภายในปี 2555 แต่จนถึงปัจจุบันขั้นตอนการพิจารณาแผนยกเลิกการนำเข้า ผลิต และจำหน่ายแร่ใยหินในประเทศไทยยังไม่ผ่านเข้าสู่คณะรัฐมนตรี(ครม.) หลังจากกระทรวงอุตสาหกรรมนำเสนอเมื่อกรกฎาคม 2556 ในระหว่างที่มีการผลักดันเรื่องการยุติการนำเข้าและใช้แร่ใยหิน ยังมีความเห็นและข้อมูลที่ไม่ตรงกันระหว่างกลุ่มเห็นควรให้ยุติการนำเข้ากับกลุ่มที่ต้องการให้นำเข้า จึงเป็นประเด็นที่โต้แย้งกันอยู่จนถึงขณะนี้ สำนักข่าวออนไลน์ไทยพับลิก้าจึงนำเสนอซีรีย์ชุด “แร่ใยหิน” เพื่อเผยแพร่ข้อมูลข้อเท็จจริงเกี่ยวกับแร่ใยหินทั้งข้อมูลในส่วนของกลุ่มที่ต้องการยุติการนำเข้าและกลุ่มที่ต้องการการนำเข้า รวมทั้งขบวนการ ขั้นตอนการดำเนินการที่ผ่านมา
ปัจจุบันการโจมตีทางคอมพิวเตอร์หรือบนโลกไซเบอร์ถือเป็นภัยคุกคามร้ายแรงที่สุดในประเทศ รองจากภัยคุกคามจากสงครามนิวเคลียร์และอาวุธที่มีประสิทธิภาพทำลายล้างสูง ซึ่งการก่ออาชญากรรมทางการเงินบนโลกไซเบอร์ ไม่ว่าจะเป็นการขโมยข้อมูลส่วนตัวในบัญชี การโยกย้ายเงินจำนวนมาก และการทำให้ธุรกิจหยุดชะงัก กำลังเป็นปัญหาใหญ่ในขณะนี้ที่ยากจะปราบปรามให้หมดสิ้นได้
คนมักจะเข้าใจและรับรู้ว่าการพัฒนามักมาพร้อมกับการทำลายทรัพยากร และหวังว่าวิวัฒนาการจะทำให้คนเข้าใจถึงผลกระทบและหันมาใส่ใจเรื่องสิ่งแวดล้อม ใส่ใจถึงการรักษาดูแลให้ทรัพยากรมีใช้ไปถึงลูกหลาน เมื่อชุมชนได้เรียนรู้มากขึ้น การลุกขึ้นมาพิทักษ์ชุมชนจึงกลายเป็นข้อพิพาทที่ระหว่างนักธุรกิจกับชุมชนอยู่เนืองๆ ด้วยการทำเหมืองแร่ของผู้ประกอบบางรายที่ขาดความรับผิดชอบ ก่อให้เกิดการปนเปื้อนของสารพิษในดินในแหล่งน้ำ เมื่อ”ชีวิต”ของชุมชนถูกทำลายลง พวกเขาอยู่ได้อย่างไร ซีรี่ส์นี้จึงขอนำเรื่องราวที่เกิดขึ้นมาเสนอ
การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรของไทยมาเร็วกว่าที่คาดคิด แล้วจะมีผลกระทบกับภาพรวมเศรษฐกิจ สังคมอย่างไรบ้าง และจะช่วยกัน”สื่อ”อย่างไรให้คนตระหนักว่าการแก้ปัญหาเรื่องนี้จะต้องเริ่มตั้งแต่วันนี้แล้ว สำนักข่าวออนไลน์ไทยพับลิก้าเล็งเห็นว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญที่จะรายงานและนำเสนอให้ประชาชนได้เตรียมพร้อม เพื่อรับมือกับสังคมสูงอายุที่จะเผชิญใน 30 ปีข้างหน้า อาจจะดูว่าอีกยาวนาน แต่หากไม่เตรียมตัวตั้งแต่วันนี้ก็อาจจะสายเกินไป
ไทยได้ชื่อว่าเป็นประเทศที่ในน้ำมีปลาในนามีข้าว มีความอุดมสมบูรณ์มาช้านาน แต่ในระยะหลังประสบปัญหาทั้งน้ำแห้ง น้ำท่วม ทุกๆปีจะต้องประกาศให้หลายพื้นที่เป็นพื้นที่ภัยพิบัติซ้ำๆ แต่ไม่สามารถที่จะเยียวยาปัญหานี้ได้ ทั้งๆที่บรรพบุรุษต่างอยู่กับน้ำมาอย่างคุ้นชิน ซีรี่ส์นี้จะนำเสนอแนวทางการบริหารจัดการน้ำของชุมชนในโมเดลต่างๆ
“ขยะ” เป็นเสมือนโรครื้อรังที่รักษาไม่หาย กลายเป็นปัญหาระดับชาติ เพราะการขาดความรับผิดชอบของผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐในฐานะผู้กำกับดูแลและผู้กำหนดนโยบายในการบริหารจัดการ ขณะที่เอกชนก็ดำเนินการอย่างขาดความความรับผิดชอบ มีขบวนการลักลอบทิ้งขยะพิษ กากอุตสาหกรรม ขยะติดเชื้อ เป็นข่าวให้เห็นบ่อยมากขึ้นเรื่อยๆ ขณะเดียวกันก็มีกลุ่มธุรกิจที่พลิกปัญหาเป็นโอกาสสำนักข่าวไทยพับลิก้าขอรวบรวมและติดตามมานำเสนอในซีรี่ส์นี้
ประเทศไทยเริ่มมีความเสี่ยงภัยพิบัติสาธารณภัยด้านต่างๆเพิ่มมากขึ้น อาทิ ดินโคลนถล่ม แผ่นดินไหวอาคารถล่ม ภัยจากสารเคมีและวัตถุอันตราย รวมทั้งภัยพิบัติอื่นๆ สำนักข่าวออนไลน์ไทยพับลิก้าจะติดตามและนำเสนอชุดข้อมูลข้อเท็จจริงเกี่ยวกับภัยพิบัติสาธารณภัยต่างๆในซีรี่ย์นี้
รัฐบาลแล้วรัฐบาลเล่าไม่สามารถเอาชนะอุทกภัยได้ นับจากอดีตถึงปัจจุบัน ไทยต้องสูญเสียงบประมาณไปกับการแก้ไขเยียวยาภัยธรรมชาตินี้มากมายมหาศาล และเมื่อวิกฤตเคลื่อนตัวมาอยู่เบื้องหน้ารัฐบาลยิ่งลักษณ์ 1 รัฐบาลและภาคส่วนอื่นๆ จะรับมืออย่างไร ค้นหาคำตอบได้ที่นี่ ซีรีส์ “วิกฤตน้ำท่วม 2554”
ปัจจุบันคำว่า “ซีเอสอาร์” ซึ่งย่อมาจาก CSR หรือ Corporate Social Responsibility ดูจะแพร่หลายไปทุกหย่อมหญ้าในไทย แต่มีนักธุรกิจกี่รายที่จะเข้าใจถึงแก่นแท้ของคำว่า “ความรับผิดชอบต่อสังคม”? ไทยพับลิก้าชวนมาหาคำตอบร่วมกัน
ในยุคที่สถาบันการเงินทั่วโลกถูกประณามว่าเป็นตัวการก่อวิกฤติ หนุนเสริมการพัฒนาที่ไม่ยั่งยืน วงการสวนกระแสที่ใช้ชื่อรวมๆ ว่า “การลงทุนที่ยั่งยืน” และ “การลงทุนเพื่อสังคม” กำลังเติบโตขึ้นทั่วโลก ไทยพับลิก้าคัดสรรความคืบหน้าและกรณีศึกษาของวงการนี้มานำเสนอ
ปัจจุบันคำว่า “ยั่งยืน” ฮิตติดปากองค์กรทุกภาคส่วน แต่ “การพัฒนาที่ยั่งยืน” ที่แท้จริงจะเกิดขึ้นได้เมื่อไร ยังเป็นเรื่องที่ต้องรอการพิสูจน์ ไทยพับลิก้าเชิญเกาะติดประเด็นนี้ร่วมกัน ผ่านกรณีศึกษาหลากสาขา
นับตั้งแต่ปี2535 ประเทศไทยบังคับให้ต้องจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมหรืออีไอเอในโครงการ 35 ประเภทที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 และประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย 2550 มาตรา 67 วรรคสอง และประกาศกระทรวงทรัพย์ฯ กำหนดให้ต้องจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมและสุขภาพหรืออีเอชไอเอในโครงการ 11 ประเภทที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมรุนแรง ที่ผ่านมากระบวนเหล่านี้เป็นเสมือนเสือกระดาษ ปัจจุบันพบว่ามาตรการดังกล่าวมีช่องว่างที่ทำให้เกิดการทำลายสิ่งแวดล้อมอยู่เนืองๆ สำนักข่าวไทยพับลิก้าขอนำเสนอกรณีต่างๆที่เกิดขึ้น เพื่อนำไปสู่การพัฒนาปรับปรุงไปสู่การดูแลสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืนต่อไป
ทุกวันนี้การไม่ตระหนักและไม่ซื่อตรงของผู้ผลิตต่อการดำเนินการต่างๆ ในห่วงโซ่อาหารยังคงมีอยู่ กฏเกณฑ์กติกาถูกละเมิด มีวาระซ่อนเร้น ซี่รี่ย์นี้จะเสนอทั้งปัญหาและทางออกเพื่อช่วยให้เกิดการขับเคลื่อนไปสู่การปรับปรุงแก้ไขอย่างจริงจังและเป็นรูปธรรม
ปัญหามลภาวะที่คุกคามประชาชน ดูจะเป็นปัญหาใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ เมื่ออุตสาหกรรมประกอบกิจการที่ขาดความรับผิดชอบต่อสังคม ประกอบกับการกำกับดูแลของหน่วยงานราชการและองค์กรส่วนท้องถิ่นที่หย่อนยาน เป็นเหตุให้ทุกข์ของชาวบ้านในเขตพื้นที่ตั้งของอุตสาหกรรมได้รับความเดือดร้อน กรณีการประกอบกิจการท่าเรือขนถ่ายสินค้าประเภทต่างๆในอำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ที่กลายมาเป็นเส้นทางหลักในการขนส่งทางเรือ ความไร้ระเบียบของการจัดการให้ผู้ประกอบการปฏิบัติตามกฏเกณฑ์ ส่งผลให้เกิดมลภาวะทั้งทางเสียง อากาศ น้ำ และอื่นๆ ซีรี่ส์นี้จึงเกาะปัญหาและการแก้ไขของทั้งภาคเอกชนและภาครัฐมานำเสนอ
ทุกคนต่างทราบดีว่า”สื่อ”ไม่ว่าจะเป็นสื่อในรูปแบบใด มีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงสังคมอย่างยิ่ง และบ่อยครั้งที่”สื่อ”ถูกใช้เป็นเครื่องมือเพื่อทำให้เป้าหมายบรรลุผลทั้งด้านบวกและลบ เมื่อ”สื่อ”มีอิทธิพล แล้วจะสื่ออย่างรับผิดชอบต่อสังคมอย่างไร ติดตามซีรีส์”สื่อกับความรับผิดชอบต่อสังคม”
เมื่อ “การพัฒนาที่ยั่งยืน” เป็นที่เรียกร้องต้องการของสังคม ย่อมมีองค์กรธุรกิจบางแห่งที่มองการณ์ไกล ปรับเปลี่ยนวิธีคิดและวิธีดำเนินธุรกิจให้สอดคล้องกับหลักการพัฒนาที่ยั่งยืน ไทยพับลิก้าอาสานำเรื่องราวของพวกเขามานำเสนอ
นานข้ามปีหลังคำตัดสินศาลปกครอง ยังไม่มีคำตอบสำหรับชาวมาบตาพุดและชาวระยองต่อการแก้ปัญหามลพิษ ปัญหาทรัพยากรธรรมชาติ ระบบนิเวศน์และสิ่งแวดล้อมที่เสื่อมโทรม การแย่งชิงน้ำ รวมทั้งผังเมือง – ไทยพับลิก้าเชิญร่วมค้นหาบทเรียนจากมาบตาพุด
