COP28 จบลงด้วยการฉันทามติประวัติศาสตร์ในดูไบเพื่อเร่งดำเนินการด้านสภาพภูมิอากาศ โดยภาคี 198 ประเทศเห็นพ้องกับข้อตกลงที่จะเปลี่ยนผ่านจากเชื้อเพลิงฟอสซิล
วันที่ 13 ธันวาคม ภาคีที่เข้าร่วมประชุมเห็นพ้องกับฉันทามติสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์(UAE Consensus) ซึ่งกำหนดวาระสภาพภูมิอากาศที่มุ่งหวังไว้สูงที่จะรักษาอุณหภูมิไม่ให้เกิน 1.5 องศาเซลเซียลให้ได้ โดยฉันทามติสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ขอให้ภาคีต่างๆ เปลี่ยนผ่านจากการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลเพื่อบรรลุการปล่อยคาร์บอนสุทธิเป็นศูนย์ อีกทั้งสนับสนุนให้จัดทำแผนปฏิบัติการแห่งชาติ (Nationally Determined Contributions-NDCs) สำหรับทุกภาคส่วนเศรษฐกิจ รวมถึงเป้าหมายเฉพาะใหม่เพื่อเพิ่มพลังงานหมุนเวียน 3 เท่าและเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน 2 เท่าภายในปี 2573 และสร้างแรงผลักดันไปสู่สถาปัตยกรรมใหม่สำหรับการเงินเพื่อสภาพภูมิอากาศ
UAE Consensus เกิดขึ้นได้หลังจากหนึ่งปีของการมีส่วนร่วมทางการฑูตอย่างครอบคลุมและ 2 สัปดาห์ของการเจรจาที่เข้มข้น สะท้อนให้เห็นถึงเป้าหมายของประธาน COP28 ที่จะตอบสนองให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ต่อการทบทวนสถานการณ์และการดำเนินงานระดับโลก (Global Stocktake) และบรรลุตามเป้าหมายหลักของข้อตกลงปารีส
“โลกต้องหาวิธีการใหม่ ด้วยการตามดาวเหนือของเรา เราก็พบเส้นทางนั้นแล้ว” ดร. สุลต่าน อัล จาเบอร์ ประธาน COP28 กล่าวระหว่างการกล่าวปิดงาน “เราได้ทำงานอย่างหนักเพื่อรักษาอนาคตที่ดีกว่าสำหรับผู้คนและโลกของเรา เราควรภูมิใจในความสำเร็จครั้งประวัติศาสตร์ของเรา”
“ข้าพเจ้าสัญญาไว้ว่าการประชุมครั้งนี้จะต่างจาก COP ครั้งอื่น โดยเป็น COP ที่นำทุกคนมารวมกัน ทั้งภาครัฐและเอกชน…ภาคประชาสังคม ผู้นำแห่งศรัทธา เยาวชน และชนพื้นเมือง ทุกคนมารวมตัวกันตั้งแต่วันแรก ทุกคนรวมตัวกัน ลงมือปฏิบัติ และส่งมอบ” ดร. อัล จาเบอร์ กล่าว
ตลอดทั้งการประชุม COP28 ดร. อัล จาเบอร์และทีมงานฝ่ายประธาน COP28 ได้แสดงความมุ่งมั่นที่จะส่งมอบ “แผนที่อิงกับวิทยาศาสตร์” และเพื่อกำหนดแนวทางใหม่สำหรับ COP ทั้งในปัจจุบันและในอนาคต โดยมีพื้นฐานจากการรวมตัวกันของผู้คนที่หลากหลายและให้ความสำคัญกับความต้องการของกลุ่มประเทศโลกซีกใต้
“นี่เป็นแผนที่สมดุลในการจัดการกับการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ลดช่องว่างในการปรับตัว พลิกโฉมการเงินโลก และจัดการกับความสูญเสียและความเสียหาย” ดร. อัล จาเบอร์ กล่าว “มันถูกจัดทำขึ้นบนความตกลงร่วมกัน มีความแข็งแกร่งขึ้นด้วยความไม่แบ่งแยกและเสริมด้วยการทำงานร่วมกัน เป็นข้อตกลงประวัติศาสตร์ที่ได้รับการตอกย้ำ สมดุล แต่ไม่ผิดพลาด เพื่อเร่งการดำเนินการด้านสภาพอากาศ”
ข้อผูกพันหลักที่มีอยู่ในข้อความการเจรจาขั้นสุดท้าย ได้แก่:
นอกเหนือจากการทบทวนสถานการณ์และการดำเนินงานระดับโลกแล้ว COP28 ยังส่งมอบผลลัพธ์การเจรจาครั้งประวัติศาสตร์เพื่อดำเนินการด้านการสูญเสียและความเสียหาย โดยได้รับคำมั่นล่วงหน้าจำนวน 792 ล้านดอลลาร์ จัดทำกรอบสำหรับเป้าหมายระดับโลกด้านการปรับตัว (Global Goal on Adaptation -GGA) และส่งเสริมบทบาทของ Youth Climate Champion ให้เป็นรูปแบบสถาบัน เพื่อให้เยาวชนเป็นกระแสหลักของ COP ในอนาคต
ตลอดปี 2023 ฝ่ายประธาน COP28 ได้ดำเนินขั้นตอนที่กล้าหาญและเด็ดขาดเพื่อส่งมอบสิ่งที่นอกเหนือจากข้อความที่เจรจาไว้ผ่าน “วาระการดำเนินการ” ซึ่งครอบคลุมสี่เสาหลัก ได้แก่ การติดตามการเปลี่ยนผ่านพลังงานที่ยุติธรรมและเป็นระเบียบอย่างรวดเร็ว แก้ไขปัญหาการเงินเพื่อสภาพภูมิอากาศเพื่อให้พร้อมใช้มากขึ้น ราคาไม่แพง และเข้าถึงได้ มุ่งเน้นไปที่ผู้คน ธรรมชาติ ชีวิต และการดำรงชีวิต และส่งเสริมการไม่แบ่งแยกอย่างเต็มที่ในการดำเนินการด้านสภาพอากาศ
ภายใต้วาระการประชุมเชิงปฏิบัติการทั้งหมดในการประชุม COP28 มีการระดมเงินทุนมากกว่า 85 พันล้านดอลลาร์ และมีการเปิดตัวคำมั่นและคำประกาศ 11 ฉบับ และได้รับการสนับสนุนมากเป็นประวัติศาสตร์
ความสำเร็จของวาระการดำเนินการหลัก ซึ่งแยกจากข้อความที่ได้รับการเจรจา ได้แก่:
-
-คำมั่นสัญญาด้านพลังงานทดแทนและประสิทธิภาพพลังงานระดับโลก(Global Renewables and Energy Efficiency Pledge)จะเพิ่มกำลังการผลิตพลังงานทดแทนทั่วโลกเป็น 3 เท่าเป็นอย่างน้อย 11,000 กิกะวัตต์ และจะเพิ่มอัตราประสิทธิภาพพลังงานโดยเฉลี่ยทั่วโลกเป็น 2 เท่าเป็นมากกว่า 4% ภายในปี 2573 โดยได้รับการรับรองจาก 132 ประเทศ
-กฎบัตรการลดคาร์บอนของน้ำมันและก๊าซ (Oil and Gas Decarbonization Charter-OGDC) ซึ่งกำหนดให้ผู้ลงนามต้องลดการปล่อยก๊าซมีเทนเป็นศูนย์และยุติการปล่อยก๊าซมีเทนตามปกติภายในปี 2573 และกำหนดให้การปล่อยก๊าซจากดำเนินงานสุทธิเป็นศูนย์ภายในปี 2593 เป็นอย่างช้าที่สุด จนถึงปัจจุบัน มีบริษัท 52 แห่งซึ่งคิดเป็นสัดส่วนมากกว่า 40%ของการผลิตน้ำมันทั่วโลกได้ลงนามในข้อตกลง
-Coalition for High Ambition Multilevel Partnerships (CHAMP) Pledg เพื่อผลักดันการรวมตัวของผู้นำระดับภูมิภาคในการตัดสินใจที่เกี่ยวข้องกับสภาพภูมิอากาศ ซึ่งได้รับการรับรองโดย 67 ประเทศ
-ฝ่ายประธาน COP28 ได้รับแถลงการณ์เยาวชนระดับโลก เป็นข้อเรียกร้องนโยบายสภาพภูมิอากาศโดยรวมของเด็กและเยาวชนจากกว่า 160 ประเทศทั่วโลก การดำเนินการดังกล่าวเกิดขึ้นหลังจากหนึ่งปีแห่งการมีส่วนร่วมของเยาวชนซึ่งได้รับการสนับสนุนจาก แชมมา อัล มาซรูอิ ผู้นำเยาวชนระดับสูงด้านสภาพภูมิอากาศอย่างเป็นทางการคนแรก
ประธาน COP28 มีเจตนาที่ชัดเจนเพื่อให้แน่ใจว่าข้อตกลงที่ทำขึ้นใน COP28 จะได้รับการส่งมอบและปฏิบัติตามจนถึง COP29 และ COP30 โดยมีกลไกในการติดตามความคืบหน้าในการดำเนินการ ประธานาธิบดีได้ลงนามข้อตกลงกับบราซิล ซึ่งเป็นประเทศเจ้าภาพ COP30 เพื่อกระชับความร่วมมือและเพิ่มความมุ่งมั่นด้านสภาพภูมิอากาศภายใน COP30
หัวใจสำคัญของข้อตกลง คือบราซิลจะทำงานร่วมกับอาเซอร์ไบจานซึ่งเป็นเจ้าภาพการประชุม COP29 เพื่อให้แน่ใจว่าภาคีต่างๆ จะเข้าร่วมการประชุม COP30 ด้วยแผนสภาพภูมิอากาศที่ปรับปรุงใหม่และมีเป้าหมายสูงสำหรับการดำเนินการในทศวรรษที่สำคัญนี้ เช่นเดียวกับการสร้าง NDCs ทั่วทุกภาคส่วนเศรษฐกิจตามแรงผลักดันที่เกิดขึ้นที่ การประชุม COP28