“อันวาร์ อิบราฮิม” ผู้นำฝ่ายค้านมาเลเซียกับการเลือกตั้งครั้งหน้า

• Facebook
• Twitter
• Line

ดาโต๊ะ สรี อันวาร์ อิบราฮิม หรือมักเรียกกันว่า อันวาร์ วัย 75 ปี นักการเมืองที่มีชื่อเสียงของมาเลเซีย เคยดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังช่วงและอีกหลายกระทรวง ในขณะที่ยังเป็นสมาชิกพรรค UMNO (United Malays National Organisation) พรรคการเมืองที่ใหญ่ที่สุดในประเทศและครองเสียงข้างมากในกลุ่มพรรคร่วมรัฐบาล Barisan Nasional ได้กลับมาเยือนเมืองไทยอีกครั้งจากการเชิญของสโมสรผู้สื่อข่าวต่างประเทศ (Foreign Correspondant Club — FCCT) เพื่อแลกเปลี่ยนความเห็นเกี่ยวกับการเลือกตั้งทั่วไปของมาเลเซียครั้งต่อไป

ในปี 2561 อันวาร์ อิบราฮิม อดีตรองนายกรัฐมนตรีมาเลเซีย เดินทางมาเปิดตัวหนังสือเล่มใหม่ของตัวเอง “ANWAR RETURNS…THE FINAL TWIST” ในประเทศไทย โดยได้บอกเล่าชีวิตทางการเมืองของตัวเองในแง่มุมต่างๆ ทั้งชีวิตในเรือนจำ การดำเนินคดีกับนายกฯ นาจิบ ราซัก และการกลับมาร่วมงานกันอีกครั้งกับ ดอกเตอร์ มหาเธร์ โมฮัมหมัด

อันวาร์คุ้นเคยกับเมืองไทยอย่างดี และร่วมเสวนากับ FCCT ในไทยหลายครั้ง และครั้งนี้เขาตอบคำถามผู้สื่อข่าวว่า มาไทยด้วยเรื่องงาน นอกจากรับเชิญมาพูดคุยที่ FCCT

โดยอันวาร์เปิดเผยว่า มีกำหนดที่จะพบกับผู้นำบางคนของไทยเพื่อหารือเกี่ยวกับประเด็นที่เกี่ยวข้องกับทั้งสองประเทศ รวมถึง “ภาคใต้” แต่ไม่ได้ให้ละเอียด

พื้นที่ภาคใต้ของไทย มีพรมแดนติดกับมาเลเซีย เป็นพื้นที่ที่มีปัญหาเรื่องการแบ่งแยกดินแดนมานาน

“ผมไม่ได้เป็นตัวแทนของรัฐบาล แต่ผมใส่ใจกับการแก้ปัญหาความขัดแย้งอย่างสันติและเป็นมิตร” นายอันวาร์กล่าว

“อันวาร์ อิบราฮิม” กับการกลับมาอีกครั้ง: “ANWAR RETURNS…THE FINAL TWIST”

อันวาร์ ปัจจุบันเป็นผู้นำพรรคฝ่ายค้าน เริ่มด้วยการขอบคุณ FCCT ที่เชิญมาร่วมแลกเปลี่ยนความเห็น โดยบอกเมื่อก่อนที่สภาวะแวดล้อมในมาเลเซียไม่เอื้ออำนวยเขามักจะออกไปต่างประเทศเพื่อแสดงความคิดเห็น ทั้งไทย ฮ่องกง หรือสิงคโปร์ หรือแม้แต่ในช่วงที่อยู่ในคุก บุตรสาวก็ได้รับเชิญมาร่วมเสวนา แสดงความคิดเห็น รวมทั้งความกังวลต่อสถานการณ์เมืองและสิ่งที่เกิดขึ้นกับครอบครัว ก็ขอขอบคุณ FCCT เช่นกัน

อันวาร์เริ่มด้วยการพูดถึงสถานการณ์ทั่วไปว่า สถานการณ์ปัจจุบันเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน มีการเปลี่ยนแปลง และหลายสิ่งหลายอย่างเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและพร้อมกัน (simultaneous) มีความซับซ้อน ผลกระทบเกิดขึ้นเร็วและพร้อมกัน ในภูมิภาคนี้เองก็ประสบกับหลายประเด็นสำคัญ ประชาธิปไตยมีความเปราะบางและอยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่านในบางประเทศ

“การเปลี่ยนผ่านประชาธิปไตยจะไม่ราบรื่นและยั่งยืนหากไม่มีสถาบันที่เข้มแข็ง ซึ่งที่ผ่านมาผมเคยย้ำถึงความสำคัญในการสร้างสถาบันที่เข้มแข็ง ไม่ว่าจะเป็นองค์กรอิสระ คณะกรรมการปราบปรามการทุจริตคอร์รัปชัน หรือองค์กรที่ดูแลประชาชนและสังคม การวางนโยบายเศรษฐกิจที่มีประสิทธิภาพและมีประสิทธิผลต่อการเติบโตของเศรษฐกิจ ทั้งหมดนี้เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการปฏิรูปที่ผมผลักดันมาตลอดทั้งชีวิต”

นอกจากนี้ ภูมิภาคยังประสบปัญหาทางเศรษฐกิจ จากสงครามยูเครนรัสเซีย สถาบันก็มีการทุจริต พื้นฐานประเทศอ่อนแอ แม้สถานการณ์ทางเศรษฐกิจไม่แย่เท่ากับวิกฤติเศรษฐกิจการเงินปี 2540 แต่มีการทุจริตคอร์รัปชัน ทำให้พื้นฐานยังมีจุดอ่อน ผู้นำทางการเมืองควรเรียนรู้จากสิ่งที่เกิดขึ้นในช่วงที่ผ่านมา ว่าแรงจูงใจจากประโยชน์ส่วนบุคคล การฉวยโอกาส การใช้กฎหมาย ทำให้ประชาชนได้รับความเดือดร้อน

ขณะเดียวกันมีแนวโน้มที่มุ่งเน้นไปที่ความเป็นชาตินิยม เชื้อชาติ คนกลุ่มน้อย หรือความเชื่อทางศาสนาอย่างคลั่งไคล้ ซึ่งดูเหมือนว่าจะแก้ได้ง่าย เพราะสังคมมีการศึกษามากขึ้น มีพัฒนาการดีขึ้น แต่ต้องตระหนักว่าเป็นการจัดการกับปัญหาที่ต้องมีผู้สนับสนุนหลัก และความร่วมมือ ซึ่งจะทำให้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะประเด็นเรื่องเชื้อชาติ ที่เห็นได้ว่ามีมากขึ้นในยุโรป หรือจากพวกขวาจัดในสหรัฐอเมริกา

“มันเป็นเรื่องที่ซับซ้อน เราเคยเชื่อว่าปัญหาเรื่องเชื้อชาติจะสามารถแก้ไขได้ด้วยการศึกษาว่าเมื่อให้การศึกษาแล้วคนก็จะมีความคิดรู้ว่าอะไรถูกอะไรผิด ผมก็เคยเชื่อแบบนั้น ว่าต้องให้การศึกษา แต่จริงๆ แล้วกลับไม่ใช่ ดังนั้นต้องทำให้ชัดเจนด้วยข้อมูล ความรู้ และปัญญา”

ชี้ ดร.มหาเธร์ไม่จริงจังกับการปฏิรูป

จากนั้นเข้าสู่คำถามที่เกี่ยวข้องกับการเลือกตั้งในมาเลเซีย โดยโจนาธาน เฮด ผู้สื่อข่าวบีบีซีในไทย เป็นผู้นำการสนทนา ถามว่าในการเลือกตั้งครั้งก่อน เขาและดอกเตอร์ มหาเธร์ โมฮัมหมัด ได้จับมือกัน ดังนั้น การเลือกทั่วไปครั้งที่ 15 ที่จะมีขึ้นในอีกไม่นานนี้จะมีความร่วมมือกันอีกหรือไม่ และจะเป็นความร่วมในลักษณะไหนที่จะทำให้พรรคของเขาได้จัดตั้งรัฐบาลอีกครั้ง

อันวาร์ตอบว่า ในปี 2013 เขาและ ดร.มหาเธร์อยู่คนละฝั่ง มหาเธร์ทำงานร่วมกับนาจิบ ราซัก อดีตนายกรัฐมนตรี ในการเลือกตั้งครั้งนั้นพรรคเขาได้คะแนนเสียง popular vote 52% ส่วนการเลือกตั้งปี 2018 เขายังอยู่ในคุกอีกครั้งซึ่งเป็นครั้งที่ 3 แต่ได้รับการแจ้งจากพรรคร่วมว่า ดร.มหาเธร์รณรงค์เลือกตั้งแข่งกับนาจิบ ดังนั้น จึงตัดสินใจร่วมมือกับดร.มหาเธร์เพื่อเอาชนะนาจิบ โดยมีการลงนามในข้อตกลงว่า ดร.มหาเธร์จะเป็นนายกรัฐมนตรีสองปี หลังจากนั้นจะส่งมอบตำแหน่งผู้นำประเทศให้อันวาร์

อันวาร์ถูกดำเนินคดีทางการเมืองในข้อหาที่รุนแรงมากในกฎหมายอิสลาม คือ คดีรักร่วมเพศ ระหว่าง 1993-1998 ต่อมาในปี 1999 ได้ถูกดำเนินคดีในข้อหาทุจริตต้องจำคุก 6 ปี และได้พ้นโทษใน 2004 ในช่วงปี 2013 ได้ลงแข่งขันการเลือกตั้งกับนายนาจิบที่จับมือเป็นพันธมิตรกับ ดร.มหาเธร์ หลังจากนั้นได้ถูกดำเนินคดีจำคุกในข้อหารักร่วมเพศอีกครั้งเป็นเวลา 5 ปี ใน 2015 และได้รับพระราชทานอภัยโทษจากประมุขของรัฐเมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม 2018 หลังผ่านการเลือกตั้งทั่วไปที่มีขึ้นในวันที่ 9 พฤษภาคม 2018 และรอเข้าร่วมรัฐบาลที่นำโดย ดร.มหาเธร์

“ในปี 2013 ที่มหาธีร์จับมือกับนาจิบเพื่อแข่งกับเรา พรรคเราได้คะแนน popular vote ถึง 52% แต่ไม่ได้ที่นั่งมากพอที่จะจัดตั้งรัฐบาล แต่ในปี 2018 เราได้ทั้งคะแนน popular vote ที่สูงและได้ที่นั่งมากพอที่จะจัดตั้งรัฐบาล”

การเลือกตั้งในปี 2018 เป็นการแข่งขันกันระหว่างพรรครัฐบาลแนวร่วมแห่งชาติ (Barisan Nasional — BN) นำโดยนายนาจิบ ราซัก กับพรรคร่วมฝ่ายค้าน (Pakatan Harapan) โดยมีความหมายในภาษาอังกฤษ คือ Alliance of Hope

การร่วมมือกับพันธมิตรที่นำโดย ดร.มหาเธร์ในขณะนั้นสร้างชัยชนะครั้งใหญ่ในการเลือกตั้งปีนั้นเพราะประชาชนไม่พอใจกับการทุจริต ส่งผลให้พรรครัฐบาลแนวร่วมแห่งชาติ Barisan Nasional ภายใต้การนำของพรรคอัมโน (United Malays National Organisation — UMNO) พ่ายแพ้อย่างมาก เพราะปกครองมาเลเซียมาตั้งแต่ได้รับอิสรภาพจากสหราชอาณาจักรในปี 2500

อันวาร์กล่าวว่า รัฐบาลได้ประกาศมาตรการต่างๆ มีการปฏิรูป มาตรการต่อต้านการคอร์รัปชัน แต่รัฐบาลที่นำโดยปากาตัน ฮารัปปัน (Pakatan Harapan — PH) บริหารงานได้อย่างยากลำบาก เนื่องจากมีผู้นำที่ “ไม่ใช่นักปฏิรูป” และไม่สนใจที่จะทำการเปลี่ยนแปลง ส่งผลให้รัฐบาลปฏิรูปล้มลงหลังจากผ่านไปไม่ถึงสองปี และ UMNO ก็กลับสู่อำนาจ

“เป็นการปฏิรูปแบบไม่จริงจัง เพราะผู้นำของรัฐบาลที่จัดว่าเป็นรัฐบาลแห่งการปฏิรูปไม่ใช่นักปฏิรูป ไม่เชื่อในการปฏิรูป แต่เชื่อในการเอื้อประโยชน์ให้กับพวกพ้อง และยอมให้มีการทุจริตบางด้านเกิดขึ้น และมองเห็นว่ามีการคอร์รัปชันหากมาจากพรรคฝ่ายค้าน”

สถานการณ์ดังกล่าวสามารถเห็นได้ภายในไม่กี่เดือนหลังจากข้อตกลงเริ่มมีผลบังคับใช้ การเมืองของมาเลเซียกลับไปสู่ประเด็นเรื่องเชื้อชาติซึ่งตรงกันข้ามกับการต่อสู้ของ PH ที่ปกป้องผู้คนจากหลากหลายเชื้อชาติ โดยอันวาร์ชี้ว่า เห็นได้จากการที่ ดร.มหาเธร์จัดประชุมแบบปิดประตูกับรัฐมนตรีและผู้นำมาเลเซียหลายคน

“รัฐบาลปากาตัน ฮารัปปัน ในช่วง 22 เดือน ยังไม่พร้อมจริงๆ แต่ปัญหาพื้นฐานก็คือเพราะรัฐบาลนำโดยบุคคลที่ไม่ใช่นักปฏิรูป และหลังจากนั้นไม่กี่เดือน มันก็พิสูจน์ได้ว่าเขา (ดร.มหาธีร์) เป็นส่วนหนึ่งของแผนการสมคบคิดในการกลับไปสู่การเมืองแบบแบ่งแยกเชื้อชาติ และกลับไปหาแนวความคิดทางการเมืองที่เน้นย้ำความเป็นมลายูในมาเลเซีย (Kongres Kebangkitan Melayu)”

“เราได้พยายามเปลี่ยนแปลง แต่เป็นเรื่องยากเพราะผู้นำรัฐบาลในขณะนั้นไม่ได้มีความมุ่งมั่น”

อันวาร์กล่าวว่า แม้เขาจะต่อสู้เพื่อสิทธิของชาวมาเลย์ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะต้องละเลยสิทธิของเชื้อชาติอื่นในมาเลเซีย เพราะหลักการยังคงเหมือนเดิม นั่นคือ เมื่อผลประโยชน์ของชาวมาเลย์ต้องได้รับการคุ้มครองและปกป้อง เชื้อชาติอื่นก็ไม่ควรถูกกีดกัน

อันวาร์บอกว่า ตัวเขาเองมองว่า ต้องแก้ไขปัญหาให้คนกลุ่มใหญ่ในมาเลเซีย และไม่ควรคำนึงถึงเชื้อชาติ ดังนั้น การแก้ไขปัญหาเรื่องไหนควรมุ่งไปที่เรื่องนั้น เช่น แก้ปัญหาความยากจนก็ต้องมุ่งที่ความยากจน ไม่ควรนำเรื่องเชื้อชาติเข้ามาเกี่ยวข้อง หรือการแก้ไขปัญหาการทุจริตคอร์รัปชันก็ต้องเป็นเรื่องคอร์รัปชัน แต่ผู้นำกลับบอกว่า การคอร์รัปชันมาจากคนที่ไม่ใช่มาเลย์

อันวาร์กล่าวว่า ดร.มหาเธร์เคยถูกถามว่าทำไมถึงไม่ส่งมอบอำนาจให้เขาตามที่สัญญาไว้ อดีตนายกรัฐมนตรีกล่าวว่า อันวาร์ไม่มีคุณสมบัติเพราะเขาไม่ได้เป็นตัวแทนของพรรคมาเลย์ แต่เป็นผู้นำเชื้อชาติต่างๆ

“ดร.มหาเธร์ตอบว่าผมไม่มีคุณสมบัติ เพราะผมเป็นผู้นำพรรคที่มีคนหลายเชื้อชาติ ไม่ใช่คนมาเลย์ ผู้นำที่มาจากพรรคมาเลย์เท่านั้นถึงจะมีคุณสมบัติที่จะเป็นนายกรัฐมนตรี และเมื่อผมตอบกลับว่าพรรคผมมีสมาชิกส่วนใหญ่เป็นชาวมาเลย์ ก็กลับไม่ยอมรับ ทั้งที่พรรคของผมเป็นพรรคเพื่อชาวมาเลเซีย และอย่าลืมว่าเรามีเอกราชมากกว่า 60 ปีแล้ว”

เชื่อมีโอกาสพอสมควรที่จะคว้าชัย

เมื่อถามว่าจะต้องทำอย่างไรเพื่อให้ PH ชนะการเลือกตั้งทั่วไปครั้งต่อไป เนื่องจาก ดร.มหาเธร์ไม่ได้อยู่กับกลุ่มพันธมิตรฝ่ายค้านอีกต่อไป

อันวาร์กล่าวว่า เขายังคงมองโลกในแง่ดีเกี่ยวกับโอกาสของ PH ที่จะเข้าสู่การเลือกตั้งครั้งที่ 15 เมื่อประเมินจากความแตกแยกภายในรัฐบาลผสม ดังจะเห็นได้จากความบาดหมางระหว่างนายกรัฐมนตรี อิสมา อิลซาบรี ยาคอบ และมูห์ยิดดิน ยัสซิน ผู้นำพรรค Bersatu ซึ่งต่างฝ่ายต่างกล่าวหากัน ถือว่าเป็นผู้นำพรรคร่วมที่อ่อนแอทั้งคู่ อีกทั้งยังมีปัญหาคอร์รัปชันในรัฐบาล

“ผมยังคงมองโลกในแง่ดี ผมคิดว่าน่าจะมีโอกาสพอสมควร (fair chance) เพราะความแข็งแกร่งของ Hope Alliance” อันวาร์กล่าว

อันวาร์กล่าวว่า ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมาเขาได้วางแนวทางในการปรับเปลี่ยนพรรคให้มีผู้นำเป็นคนรุ่นใหม่ในวัย 30 ปี 40 ปี และ 50 ปี ซึ่งเป็นการดำเนินการในทางบวก เป็นการปรับเปลี่ยนแบบเงียบๆ และส่งต่อให้กับผู้นำรุ่นใหม่ มีการมอบหมายภาระหน้าที่ เช่น การวางกลยุทธ์สำหรับการเลือกตั้งครั้งต่อไปอย่างมีอำนาจเต็ม และเขากับผู้นำรุ่นเก่าให้การสนับสนุน อย่างไรก็ตาม กระบวนการเปลี่ยนผ่านนี้เพิ่งเริ่มขึ้น จึงให้โอกาสรับผิดชอบการเลือกตั้งครั้งต่อไป เพื่อเดินหน้า

เมื่อถามว่าเขาจะเปิดรับพันธมิตรจากกลุ่มของ UMNO หรือไม่หากพรรครัฐบาลแยกทาง อันวาร์กล่าวว่า ขึ้นอยู่กับว่าพวกเขา “นิยมนโยบายทางเชื้อชาติที่ล้าสมัยของ UMNO” หรือไม่

“เราต้องหารือกันถึงหลายประเด็นและหลักการ ผมไม่คิดว่าผมจะไปหาพรรคร่วมรัฐบาลเพียงเพื่อความได้เปรียบทางการเมือง”

อันวาร์กล่าวว่า สมาชิกพรรคร่วมรัฐบาลที่อาจจะมีโอกาสนั้นต้องมุ่งมั่นที่จะปฏิรูปประชาธิปไตยและขจัดการทุจริตคอร์รัปชัน

อันวาร์มองว่า มีความเป็นไปได้อยู่บ้างที่การเลือกตั้งทั่วไปที่อาจจะจัดขึ้นอย่างเร็วที่สุดในเดือนพฤศจิกายน แต่ถ้าพูดกันด้วยเหตุผล ก็ไม่ควรจัดขึ้นในปีนี้ “แต่ไม่ใช่ผู้นำทุกคนที่เป็นสัตว์ที่มีเหตุผล (But not all leaders are rational animals)” โดยอาจจัดขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์หรือมีนาคม เพื่อหลีกเลี่ยงฤดูมรสุมช่วงปลายปี ที่มักเกิดฝนตกหนักและน้ำท่วม คนหลายหมื่นคนเดือดร้อนไม่มีที่อยู่อาศัย

ทั้งนี้ มีการคาดเดากันว่าจะมีการยุบสภา หลังจากการจัดทำงบประมาณปี 2023 ในเดือนตุลาคม ขณะที่การเลือกตั้งทั่วไปครั้งที่ 14 ที่ผ่านมา ยังไม่ครบวาระจนถึงเดือนกันยายนปีหน้า

“สิ่งสำคัญอันดับแรกคือต้องจัดการเรื่องนี้และจัดการกับปัญหาน้ำท่วมก่อนสิ้นปี และหลังจากนั้นค่อยจัดให้มีการเลือกตั้ง”

อย่าเทียบการติดคุกกับกรณีนาจิบ

สำหรับคำถามที่ว่า เขาได้รับการดูแลอย่างดีแบบวีไอพีเมื่ออยู่ในคุกตรงข้ามกับอดีตนายกรัฐมนตรีนาจิบ ราซัก อันวาร์กล่าวว่า ข้อกล่าวหาว่าเขาได้รับการรักษาแบบวีไอพีในเรือนจำว่าเป็นเรื่องเหลวไหล และอย่าเปรียบเทียบการติดคุกของเขากับนาจิบ

จากการที่ผู้สนับสนุนนาจิบพูดว่านาจิบสามารถโอนไปรับการดูแลที่โรงพยาบาล Cheras Rehabilitation Hospital เพราะอันวาร์ก็ได้รับการรักษาแบบเดียวกันขณะรับโทษนั้น อันวาร์บอกว่า “ผมได้เข้าไปโรงพยาบาล หลังจากรับโทษไปแล้วกว่า 10 ปี และถูกขังเดี่ยวเป็นเวลาหลายปี และอีกข้อหนึ่งผมได้เข้าไปรับการรักษาหลังการผ่าตัดใหญ่ที่ไหล่ ตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์”

“ประสบการณ์ในคุกของผมหนักหนากว่าของนาจิบ ดังนั้น อย่าเปรียบเทียบประสบการณ์ของนาจิบกับประสบการณ์ของอันวาร์ ถ้าเขาต้องการได้รับการปฏิบัติแบบเดียวกัน เขาต้องรับโทษ 10 ปีก่อน แล้วจึงจะถูกนำตัวไปที่โรงพยาบาล” อันวาร์กล่าว

อันวาร์ยังกล่าวอีกว่า เมื่อเขาถูกจำคุก เขาต้องนอนบนพื้นซีเมนต์เป็นเวลาหลายสัปดาห์ทำให้หลังที่มีปัญหาแย่ลง ก่อนที่แพทย์จะแนะนำว่า ควรหาเตียงมาให้เขา

“ถ้านาจิบจำเป็นต้องเข้ารับการรักษา และหากแพทย์ยืนยันว่าเขาป่วย ผมจะไม่ทำให้มันเป็นประเด็น” อันวาร์กล่าวและว่า นาจิบควรรับโทษจำคุกในขณะที่รอการวินิจฉัยทางการแพทย์

อันวาร์กล่าวนาจิบกับเขารู้จักกันเป็นส่วนตัว “เราเป็นเพื่อนกันมานานหลายสิบปี นาจิบเป็นตัวแทนของชนชั้นสูงและขุนนาง และผมมาจากหมู่บ้าน ตอนผมเป็นผู้นำเยาวชนของ UMNO นาจิบเป็นรองผม”

“แน่นอนว่าผมไม่ต้องการให้เขาทนทุกข์ทรมานเกินกว่าการลงโทษ แต่เราต้องแยกความกังวลส่วนตัวและยอมรับหลักนิติธรรมและการลงโทษ” อันวาร์กล่าว

นาจิบถูกโทษจำคุก 12 ปี หลังจากที่ศาลรัฐบาลกลางพิพากษายืนคำตัดสินและปรับในคดีรับสินบนครั้งใหญ่ที่เชื่อมโยงกับกองทุน 1MDB เมื่อวันที่ 23 สิงหาคม

อันวาร์กล่าวว่า นาจิบกับรัฐมนตรี UMNO คนอื่นๆ ได้ลงนามในคำปฏิญาณที่จะสนับสนุนเสนออันวาร์ให้เป็นนายกรัฐมนตรีเมื่อปีที่แล้ว แต่ต้องการให้อันวาร์ให้คำมั่นว่าจะไม่ถูกตัดสินลงโทษ แต่ข้อเสนอให้เขาเป็นผู้นำไม่ประสบความสำเร็จ เพราะเขาปฏิเสธที่จะเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับคดีในศาลของนาจิบ

อันวาร์กล่าวว่า การจำคุกนาจิบเป็น “คดีที่ชัดเจน clear-cut case” มีเงินโอนเข้าบัญชีของนาจิบและก็มีการนำเงินไปใช้จ่าย และควรเป็นบทเรียนแก่ผู้นำทางการเมืองทุกคนเมื่อได้รับอำนาจแล้วว่า อย่าถลุงเงินสาธารณะ

อันวาร์ได้พูดคุยในอีกหลายประเด็น ทั้งมุมมองเรื่องความขัดแย้งระหว่างสหรัฐฯ กับจีน อันวาร์กล่าวว่า สำหรับสหรัฐฯ นั้นมีนโยบายชัดเจนเรื่องสิทธิมนุษยชน ซึ่งสำหรับตัวอันวาร์ซึ่งเป็นนักประชาธิปไตยที่ประสบกับปัญหาเรื่องเสรีภาพและอิสรภาพก็เข้าใจดี เห็นความสำคัญของเสรีภาพ ประชาธิปไตย และสิทธิมนุษยชน แต่ก็ต้องมีนโยบายที่สอดคล้องและสม่ำเสมอ เพื่อที่จะคนจะได้รับรู้รับทราบ ด้านจีนนั้นเติบโตขึ้นมาก แม้ตอนนี้มีปัญหาเศรษฐกิจภายในและจีนก็มีเศรษฐกิจขนาดใหญ่ ส่วนในด้านนโยบายต่างประเทศนั้นก็เปิดกว้างมากขึ้น

“สิ่งที่ประเทศอยางมาเลเซีย ไทย และอาเซียนควรทำ คืออะไร เราเปราะบาง แต่ไม่ใช่ว่าสหรัฐฯ จะสามารถชี้นำให้เราทำตาม หรือจีนบอกให้เราทำ แต่เราต้องมั่นใจว่าเรามีความสัมพันธ์ที่ดีต่อเนื่องกับมหาอำนาจทั้งสองฝ่ายในประชาคมโลก เพื่อความอยู่รอดของเรา ในด้านความมั่นคง เศรษฐกิจ การค้า การลงทุน ซึ่งสถานะของเราควรจะเป็นแบบนั้น”

อันวาร์ชี้ไปที่กรณีของเมียนมาที่ยังมีปัญหา ซึ่งเป็นประเทศเล็ก อาเซียนยังไม่มีประสิทธิภาพจะจัดการเลย อย่าว่าแต่ประเทศมหาอำนาจทั้งสองประเทศนี้ อาเซียนต้องรับว่าอาเซียนมีข้อจำกัด