นับตั้งแต่ไตรมาสสุดท้ายของ 2564 ราคาน้ำมันดิบในตลาดโลกปรับตัวขึ้นอย่างต่อเนื่องจนทะลุระดับ 80 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลล์ในเดือนตุลาคม ทำให้ราคาขายปลีกน้ำมันสูงขึ้น ส่งผลกระทบต่อทุกภาคส่วน และมีการเรียกร้องให้รัฐบาลตรึงราคาน้ำมันเพื่อช่วยบรรเทาต้นทุนของผู้ประกอบการ และมักเปรียบเทียบราคาน้ำมันที่จำหน่ายในประเทศกับประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ด้วยกันว่า ราคาน้ำมันไทยแพงกว่าประเทศเพื่อนบ้าน
ราคาน้ำมันในกลุ่มอาเซียนที่สูงต่ำไม่เท่ากัน เป็นผลจากนโยบายพลังงานของแต่ละประเทศ โครงสร้างของราคาน้ำมันที่จำหน่ายในประเทศ ที่แตกต่างกัน โดยโครงสร้างราคาน้ำมันของไทย ต้นทุนหลักๆ แบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ ส่วนแรก ต้นทุนของเนื้อน้ำมันที่ซื้อมาจากโรงกลั่น หรือที่เรียกว่า “ราคา ณ โรงกลั่น” ซึ่งอ้างอิงมาจากราคาน้ำมันสำเร็จรูปในตลาดสิงคโปร์ เคลื่อนไหวขึ้น-ลง ตามราคาน้ำมันดิบในตลาดโลก
ส่วนที่ 2 เป็นค่าภาษี และเงินนำส่งกองทุนต่าง ๆ ที่รัฐบาลเรียกเก็บมีสัดส่วนโดยเฉลี่ยอยู่ที่ 32% ของราคาน้ำมัน ค่าภาษีของกระทรวงการคลัง ประกอบไปด้วย ภาษีสรรพสามิต , ภาษีเทศบาล หรือ “ภาษีบำรุงท้องถิ่น” และภาษีมูลค่าเพิ่ม ส่วนของกระทรวงพลังงานก็จะมีการจัดเก็บเงินเข้ากองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง เพื่อรักษาเสถียรภาพของราคาน้ำมัน และยังมีการจัดเก็บเงินเข้า “กองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน” เพื่อส่งเสริม และสนับสนุนการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ
ต้นทุนส่วนที่ 3 เป็นค่าการตลาดของผู้ประกอบการ หรือ ปั๊มน้ำมัน มีสัดส่วนเฉลี่ยอยู่ที่ 6% ซึ่งเป็นรายได้จากการขายน้ำมันที่หน้าหน้าปั๊ม ซึ่งยังไม่ได้หักค่าใช้จ่ายใดๆ”
นี่คือ ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ราคาขายปลีกน้ำมันในประเทศไทยแตกต่างจากประเทศเพื่อนบ้าน
แล้วประเทศไหนบ้างในเอเชียตะวันอกเฉียงใต้ที่เก็บภาษีน้ำมัน พบว่า มีเพียง 3 ประเทศที่ไม่จัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ำมัน คือ อินโดนีเซีย มาเลเซียและบรูไน ซึ่งต่างเป็นประเทศผู้ผลิตน้ำมันรายใหญ่
คราวนี้เรามาดูกันว่า ราคาน้ำไทยแพงกว่าประเทศสมาชิกอาเซียนหรือไม่
ุ
จากภาพจะเห็นได้ว่าราคาน้ำมันของไทย ณ วันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2565 โดยอิงจากราคาน้ำมันแก้สโซฮอล์ 95 E10 ซึงมิสัดส่วนการใช้มากที่สุด(โดยใช้อัตราแลกเปลี่ยนกลาง ณ วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2565 )อยู่ในระดับกลางๆ เนื่องจากแต่ละประเทศสมาชิกมีมาตรการภาษี และระบบการเก็บเงินเข้ากองทุนหรืออุดหนนราคาพลังงานที่แตกต่างกัน และหลายประเทศเพื่อนบ้านยังมีการอุดหนุนราคาอยู่
ไทยสนับสนุนการใช้น้ำมันแก๊สโซฮอล์ ให้การอุดหนุนราคาโดยกองทุนน้ำมันฯ จึงทำให้ราคาน้ำมันแก๊สโชฮอลถูกกว่าเบนซิน
ในวันที่ 14 กุมภาพันธ์ The Strait Times รายงานว่า ราคาน้ำมันขายปลีกตามปั้มในสิงคโปร์เพิ่มขึ้นในอัตราเลขสองหลัก โดยราคาน้ำมันดีเซลของปั๊มคาลเท็กซืและเชลล์ขายในราคา 2.36 สิงคโปร์ดอลลาร์ต่อลิตร ส่วนเอสโซ่ ซิโนเปก และเอสพีซีขายในราคา 2.31 สิงคโปร์ดอลลาร์ต่อลิตร
ส่วนราคาน้ำมันแก้สโซฮอล์ 95 ที่นิยมใช้กันมากเพิ่มขึ้นมาที่ 2.78 สิงคโปร์ดอลลาร์ต่อลิตรที่ปั๊มคาลเท็กซ์และเชลล์ ส่วนเอสโซ่และซิโนเปกราคาอยู่ที่ 2.76 สิงคโปร์ดอลลาร์ต่อลิตร และเอสพีซีจำหน่ายที่ 2.75 สิงคโปร์ดอลลาร์ต่อลิตร
ในฟิลิปปินส์ช่วง 7 สัปดาห์ที่ผ่านมาตั้งแต่ต้นปี 2565 ราคาน้ำมันปรับขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยราคาน้ำมันเบนซินได้พุ่งสูงถึง 8.00 เปโซต่อลิตร ขณะที่ราคาดีเซลได้เพิ่มขึ้นเป็นเกือบ 11.00 เปโซต่อลิตร
ราคาขายปลีกปั๊มที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องที่มีผลกระทบต่อผู้ขับขี่ลำบากอยู่แล้ว ดูเหมือนว่าจะไม่ใช่ปัญหาเดียวที่ประเทศจะเผชิญในอนาคตอันใกล้นี้ จากข้อมูลของกระทรวงพลังงาน (DOE) อุปทานเชื้อเพลิงอาจชะงักในไม่กี่เดือนข้างหน้า หมายความว่าฟิลิปปินส์อาจประสบปัญหาการขาดแคลนเชื้อเพลิงอีกครั้ง
กระทรวงพลังาน เพื่อรับมือกับปัญหาที่อาจเกิดขึ้นนี้ DOE ประกาศว่า กำลังจัดตั้งคณะทำงาน เพื่อจัดทำแผนฉุกเฉินเพื่อรับมือกับปัญหาการขาดแคลนเชิ้อเพลิง ที่จัดหาทั้งจากภายในและภายนอก
ที่ กัมพูชารัฐบาลได้ปรับขึ้นราคาน้ำมันขายปลีกเป็นครั้งที่ 4 ในรอบ 2 เดือนติดต่อกัน หลังจากที่ราคาน้ำมันดิบพุ่งขึ้นแตะ 100 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล
ราคาขายปลีกน้ำมันเชื้อเพลิงในกัมพูชาตั้งแต่วันที่ 16-28 กุมภาพันธ์ อยู่ที่ 4,700 เรียล หรือ 1.16 ดอลลาร์ต่อลิตรสำหรับน้ำมัน EA92 ส่วนน้ำมันดีเซลอยู่ที่ 4,450 เรียล หรือ 1.09 ดอลลาร์ต่อลิตร จากประกาศของกระทรวงพาณิชย์ที่แสดงไว้ในสองสกุลเงิน
ในช่วงวันที่ 1-15 กุมภาพันธ์ราคาน้ำมัน EA92 อยุ่ที่ 4,500 เรียล (1.11 ดอลลาร์) ส่วนน้ำมันดีเซลอยู่ที่ 4,250 เรียล (1.05 ดอลลาร์) ต่อลิตรเพิ่มขึ้นจาก 4,350 เรียล (1.07 ดอลลาร์) และ 4,050 เรียล (0.99 ดอลลาร์) ตามลำดับในวันที่ 16-31 มกราคม
ส่วนที่ เวียดนามในเวลาเพียงเดือนของปี 2022 ราคาน้ำมันขายปลีกปรับขึ้น 3 ครั้งติดต่อกัน โดยล่าสุดในวันที่ 11 กุมภาพันธ์ ปรับขึ้นไปเกือบ 1,000 ด่อง ส่งผลให้ราคาขายปลีกแก้สโซฮอลล์ RON95 เพิ่มขึ้น 962 ด่องไปที่ 25,322 ด่อง(1.12 ดอลลาร์)ต่อลิตร ส่วนน้ำมัน E5RON92 เพิ่มขึ้น 976 ด่องไปที่ 24,571 ด่องต่อลิตร และราคาดีเซลเพิ่มขึ้น 0.05S และน้ำมันก๊าด เพิ่มขึ้น 962 ด่อง 958 ด่องตามลำดับ
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
