ศรีนาคา เชียงแสน รายงาน
ช่วงวันที่ 17-18 พฤษภาคม 2564 ที่ผ่านมา มีรายงานข่าวสถานการณ์ชายแดนชิ้นเล็กๆ แต่น่าสนใจผ่านเข้ามาชิ้นหนึ่ง สาระสำคัญกล่าวถึงรายงานจากเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงชายแดนด้าน จ.เชียงราย ที่มีรายงานเกี่ยวกับการตรวจพบการระบาดของไวรัสโควิด-19 ภายในโครงการคิงส์โรมันพื้นที่เขตพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมคำ แขวงบ่อแก้ว สปป.ลาว ตรงกันข้าม อ.เชียงแสน จ.เชียงราย โดยพบการระบาดตั้งแต่วันที่ 22 เมษายน 2564 เป็นต้นมา จนถึงกลางเดือนพฤษภาคม 2564 พบว่ามีผู้ป่วยโควิด-19 แล้วจำนวน 284 ราย แยกเป็นคนจีน 81 คน ลาว 138 คน เมียนมา 33 คน และไทย 7 คน
นอกจากนี้ยังพบผู้ป่วยในเขตเทศบาลแขวงเมืองห้วยทราย 40 คน ปัจจุบันรักษาหายแล้ว 13 คนและรักษาตัวอยู่ 27 คน และยังพบผู้ป่วยที่เมืองต้นผึ้งอีก 4 คนและเมืองปากทา 1 คน โดยล่าสุดเมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2564 ที่ผ่านมา มีการประสานงานจากสาธารณสุขประเทศจีน เพื่อขอนำคณะเจ้าหน้าที่พร้อมอุปกรณ์ที่ทันสมัยเดินทางไปแก้ไขการระบาดของไวรัสโควิด-19 ในเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมคำ เนื่องจากคณะผู้บริหารและนักธุรกิจที่ลงทุนล้วนเป็นชาวจีนทั้งสิ้น
เรื่องราวของอาณาจักรคิงส์โรมันได้มีผู้เขียนถึงในแง่มุมต่างๆ ไว้มากมายพอสมควรแล้ว แต่จากเนื้อข่าวชิ้นเล็กๆ แต่น่าสนใจข้างต้นทำให้เราต้องหันกับมาให้ความสนใจอาณาจักรมังกรน้อยนี้อีกครั้ง
มาเก๊าแห่งลุ่มน้ำโขง
ย้อนไปในปี 2550 รัฐบาล สปป.ลาว ได้ให้สัมปทานในการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษแก่บริษัทดอกงิ้วดำ ระยะแรกพื้นที่ประมาณ 30 ตารางกิโลเมตร ระยะเวลา 40 ปี ก่อนจะได้รับอนุมัติจากทางการลาวขยายให้เป็น 102 ตารางกิโลเมตร ระยะเวลา 99 ปี โดยมีเป้าหมายที่จะพัฒนาพื้นที่บริเวณเกาะดอนซาว แขวงบ่อแก้ว สปป.ลาว ตรงกันข้าม อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ให้เป็นแหล่งศูนย์รวมทางการค้าและการท่องเที่ยว โดยเน้นการสร้างสถานบันเทิงขนาดใหญ่ครบวงจร ในแผนงานระยะแรกของโครงการจะเน้นไปที่การสร้างบ่อนคาสิโนถูกกฎหมายเพื่อดึงดูดนักเสี่ยงโชคชาวจีนให้ขนเงินเข้ามาเล่นการพนัน และพักผ่อนใช้ชีวิตอยู่ในเมืองวิมานใหม่แห่งนี้
บริษัทดอกงิ้วดำ เป็นบริษัทในเครือ บริษัท จินมู่เหมียน (Jin Mu Nain) เป็นหนึ่งในกลุ่ม บริษัท คิงส์โรมัน อินเตอร์เนชั่นแนล อินเวสต์เมนต์ กรุ๊ป (Kings Romans International Investment Co.Limited) เป็นกลุ่มธุรกิจคาสิโนที่จดทะเบียนอยู่ในฮ่องกง มีนายจ้าว เหว่ย (Zhao Wei – แต่ชื่อในหนังสือเดินทางคือ Chio Wai) เป็นประธานเครือข่าย
จ้าว เหว่ย เป็นมหาเศรษฐีชาวจีนที่มีประสบการณ์จากบ่อนคาสิโนในหลายพื้นที่ตั้งแต่ที่เขตปกครองพิเศษมาเก๊า ต่อมาขยับขยายมาสร้างอาณาจักรที่เมืองลา ชายแดนประเทศเมียนมากับจีน ก่อนจะได้รับผลกระทบจากนโยบายชายแดนของจีนที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้กระทบต่อธุรกิจคาสิโนที่เมืองชายแดนแห่งนั้น
จากสายสัมพันธ์ที่เขามีกับผู้บริหารระดับสูงของรัฐบาล สปป.ลาว ทำให้เขาเลือกเข้ามาลงทุนและสร้างอาณาจักรมังกรน้อยแห่งใหม่ที่บริเวณเกาะดอนซาว พื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ จุดที่มีทำเลที่ตั้งเหมาะสมที่สุดเพราะติดกับชายแดน 3 ประเทศ คือ ลาว เมียนมา และไทย
อาณาจักรมังกรน้อยคิงส์โรมันของจ้าว เหว่ย มีขนาดพื้นที่ใหญ่โตพอๆ กับเกาะมาเก๊า จนสื่อจากหลายสำนักขนานนามให้เป็น “มาเก๊าแห่งลุ่มน้ำโขง” แม้ในความเป็นจริงจะรับรู้ว่า อาณาจักรแห่งนี้มีรัฐบาลลาวถือหุ้นอยู่ด้วยร้อยละ 30 ทำให้คิงส์โรมันไม่ต้องจ่ายค่าสัมปทานรายปี และได้รับการยกเว้นภาษีตามสิทธิพิเศษอีกหลายประการ จึงกล่าวได้เต็มปากว่ามันคืออาณาจักรของ จ้าว เหว่ย จริงๆ และจากการเจาะลึกของสื่อมวลชนหลายสำนัก เชื่อว่าอาณาจักรมังกรน้อยแห่งนี้มีรัฐบาลจีนให้การสนับสนุนอยู่เบื้องหลัง แต่นายจ้าว เหว่ย มักจะออกมาปฏิเสธอยู่เสมอว่าไม่ได้เกี่ยวข้องกับรัฐบาลจีนเลย มีเพียงแค่ความร่วมมือด้านการส่งเสริมการท่องเที่ยวกับทางมณฑลยูนานเท่านั้น ปัจจุบันมีนายจันทะวอน วางฟางแซง มือขวาคนสนิทของจ้าว เหว่ย ทำหน้าที่เป็นกรรมการบริหารพื้นที่พิเศษแห่งนี้
นับจากวันที่ 9 กันยายน 2552 เขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมทองคำประกาศเปิดตัวอย่างเป็นทางการ มีการเปิดให้บริการในด้านต่างๆ อย่างคึกคัก ทั้งโรงแรม รีอสร์ท ศูนย์การค้าที่ขายสินค้าปลอดภาษี อาคารพาณิชย์ ร้านอาหาร ถนนขนาด 4-8 เลน สนามกีฬา สปอร์ตคอมเพล็กซ์ ท่าเรือ และพื้นที่การเกษตร ฯลฯ แต่ที่โดเด่นและเป็นไฮไลท์ที่สุดคือบ่อนคาสิโน ซึ่งสามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจนจากฝั่งไทย
ก่อนมีวิกฤติโควิด-19 มีนักท่องเที่ยวชาวจีนเข้าไปปีละกว่า 300,000 คน และในจำนวนนี้เกินกว่าครึ่งหนึ่งเดินทางผ่านเข้าออกทางชายแดนด้าน อ.เชียงแสน จ. เชียงราย ส่งผลทำให้เศรษฐกิจในพื้นที่ อ.ชายแดนเล็กๆ แห่งนี้คึกคักขึ้นอย่างผิดหูผิดตาตามไปด้วย ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจท่องเที่ยว ร้านค้า ที่พัก ร้านอาหาร และแม้แต่อสังหาริมทรัพย์ในทำเลทองต่างๆ ได้รับอานิงสงส์จากมาเก๊าน้อยไปด้วย
พญาอินทรีขยับปีก
การเติบโตของอาณาจักรมังกรน้อยในสามเหลี่ยมทองคำถูกจับจ้องโดยสายตาของพญาอินทรีอย่างไม่กระพริบ ต้องยอมรับว่าการขยายตัวทางด้านการค้า การลงทุน และอิทธิพลทางการเมืองผ่านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของจีนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ด้านหนึ่งการขยายอิทิพลของจีนอาจทำให้ประเทศเพื่อนบ้านในย่านนี้อาจไม่พอใจ เช่น กรณีแย่งกรรมสิทธิ์เหนือหมู่เกาะสแปรตลีย์ในทะเลจีนใต้ ที่ก่อให้เกิดผลกระทบด้านความสัมพันธ์ระหว่างจีน กับเวียดนาม ฟิลิปปินส์ และมาเลเซีย หรือกรณีการขยายอิทธิพลเข้าไปในเมียนมา ทำให้เกิดปัญหากับประเทศอินเดีย
แต่การเข้ามาตั้งอาณาจักรมังกรน้อยบริเวณพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ ดินแดนที่เคยได้ชื่อว่าเป็นแหล่งผลิตยาเสพติดที่ใหญ่และสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ย่อมทำให้สหรัฐอเมริกาหวาดระแวงและไม่สบายใจกับการขยายอิทธิพลของจีนในพื้นที่นี้เป็นอย่างมาก
ว่ากันตามความเป็นจริง สหรัฐอเมริกาไม่ควรจะไปโทษใคร นอกจากต้องโทษนโยบายผีเข้าผีออก และไม่ค่อยจริงใจของตัวเอง และที่สำคัญที่สุดคืออ้างแต่ประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชนเป็นฉากหน้าแล้วเข้าแทรกแซงการเมืองในมิตรประเทศ จนทำให้มิตรเก่าในภูมิภาคนี้หลายประเทศต้องถอดใจตีตัวออกห่าง ในกรณีของพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมทองคำก็เช่นกัน เนื่องจากอัตราการเติบโตอย่างรวดเร็ว ก้าวกระโดด เกินกว่าที่จะอธิบายได้ว่ามีรายได้จากคาสิโนเล็กๆ ชายแดนเป็นแรงจูงใจ หรือการเตรียมสร้างสนามบินพาณิชย์ในพื้นที่แห่งนี้ รวมถึงสถานีโทรคมนาคมขั้นสูงต่างๆ อีกหลายอย่าง เชื่อว่าสิ่งเหล่านี้อาจทำให้อเมริกาไม่สบายใจ
ย้อนไปก่อนหน้านี้ เมื่อประมาณ 31 มกราคม 2561 สหรัฐอเมริกาประกาศขึ้นบัญชีดำ “คิงส์โรมัน” ที่เปิดเขตเศรษฐกิจพิเศษในพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ ว่าเป็นแหล่งฟอกเงิน และได้มีการประสานงานมาให้ทางสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) และสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ป.ป.ง.) ของไทยช่วยตรวจสอบเรื่องดังกล่าวด้วย โดยสหรัฐอเมริกามีข้อสันนิษฐานว่าคิงส์โรมันเกี่ยวข้องกับขบวนการค้ายาเสพติด แต่เนื่องจากไม่สามารถหาหลักฐานได้ จึงเลือกใช้วิธีการบอยคอตยกเลิกการทำธุรกรรมทางการเงินกับกลุ่มบริษัทคิงส์โรมันที่ที่อยู่ในฮ่องกงและใน สปป.ลาว
หลังจากนั้นก็มีข่าวสารที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่พิเศษแห่งนี้ตามมามากมายราวกับฉากหนังเจมส์บอนด์ 007 ซึ่งผู้สื่อข่าวที่ทำข่าวชายแดนด้านนี้ต้องคอยติดตามตรวจสอบกันสนุกสนาน เช่น มีข่าวเรื่องตรวจพบสายลับจีนเข้ามาทำงานในพื้นที่ อ.เชียงแสนจำนวนมากชนิดว่าแทบจะเดินชนกัน ตามมาด้วยข่าวสายลับอเมริกา (ที่ระยะหลังเน้นใช้เอเย่นต์เป็นคนพื้นที่) ที่เข้ามาทำงานในพื้นที่เต็มไปหมด และอื่นๆ อีกสารพัด เช่น แผนการตั้งสถานีโทรคมนาคมชั้นสูงเพื่อตรวจสอบการเคลื่อนไหวของจีน ซึ่งเดิมมีข่าวว่าจะตั้งที่เชียงใหม่ แต่อาจมีการย้ายฐานมาที่เชียงรายแทน โดยสถานที่แห่งนี้มีขีดความสามารถสูงถึงขั้นตรวจสอบข้อมูลลึกไปถึงดินแดนในจีนได้ เป็นต้น
เมื่อพญาอินทรีกับมังกรแดงสู้กันในเวทีภูมิภาค ข่าวจริง ข่าวลือ ข่าวปล่อย ข่าวปลอม ในพื้นที่จึงทยอยออกมาสารพัด แต่สุดท้ายกับจบที่ข้อเท็จจริงที่ไม่สามารถหาหลักฐานพิสูจน์อะไรได้ เรื่องต่างๆ จึงค่อยๆ เงียบหายไป เกมบนดินจะเงียบหายไปพักใหญ่เพราะการเมืองภายในอเมริกาเอง
แต่ใต้ดินนั้นยังคงเล่นกันนัวเนียสารพัดวิธีเพื่อรักษาและป้องป้องผลประโยชน์ของประเทศตนโดยมีไทยเราเป็นเวที เนื่องจากสหรัฐอเมริกายังมีความใกล้ชิดกับไทยมากกว่าเมียนมาและลาว กิจกรรมต่างๆ จึงส่งผ่านมาโลดแล่นอยู่ในดินแดนไทยเป็นหลัก
สถานการณ์โควิด-19 จีนเปิดหน้าให้ความช่วยเหลือ
หากจะนับตามความเข้าใจของสามัญชนทั่วไป ต้องบอกว่าการแพร่ระบาดของโควิด-19 ในภูมิภาคนี้เป็นครั้งที่สามแล้ว ในครั้งแรกๆ ดูจะไม่น่ากลัวมากนัก เพราะดูเหมือนว่าทางคิงส์โรมันจะเตรียมการรับมือไว้เป็นอย่างดี นับตั้งแต่เริ่มมีข่าวการแพร่ระบาดของโรคในประเทศจีน ผู้บริหารคิงส์โรมันก็เริ่มมาตรการเข้มงวดเพื่อปกป้องพื้นที่ของตน มีคำสั่งปิดยาวนับจาก 1 กุมภาพันธ์ 2563 – 1 กรกฎาคม 2563 ในรอบแรก และปิดอีกครั้งในการระบาดรอบสอง ระหว่าง 3–31 ธันวาคม 2563 และในครั้งล่าสุดมีการสั่งปิดยาวมาตั้งแต่ต้นเดือนพฤษภาคม 2564 เป็นต้นมา
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะมีการปิดกิจการ ไม่มีนักท่อเที่ยวเดินทางเข้าพื้นที่ ไม่มีการเปิดคาสิโนหรือสถานบันเทิงใดๆ แต่กิจกรรมในพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษหลายๆ อย่างยังคงดำเนินการต่อไป หลักๆ คือ โครงการก่อสร้างขนาดใหญ่ที่ยังดำเนินการตามแผนงานอย่างต่อเนื่อง บางโครงการก่อสร้างทั้งกลางวันกลางคืน ตามมาด้วยนักธุรกิจ พ่อค้าที่มาพักอาศัยในพื้นที่โครงการนี้มานาน และใช้พื้นที่เป็นแหล่งพักพิง เป็นฐานที่ตั้งของธุรกิจ ทำการค้าขายทั้งเชิงกายภาพ และทางออน์ไลน์ต่างๆ (รวมไปถึงธุรกิจสีเทา อื่นๆ โดยเฉพาะบ่อนออน์ไลน์) ที่นิยมเข้ามาใช้พื้นที่ในเขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งนี้เป็นฐาน
แม้ในภาวการณ์ที่ดูเหมือนจะแย่ที่สุด ตกต่ำที่สุด เนื่องจากไม่มีนักท่องเที่ยว ไม่มีนักการพนันเข้ามาเสี่ยงโชค แต่มังกรน้อยคิงส์โรมันก็ยังมีชีวิตโลดแล่นต่อไป เรายังพบรถยนต์หรูยี่ห้อแพงๆ จากทั่วทุกมุมโลกวิ่งกันขวักไขว่ในเขตพิเศษ 102 ตารางกิโลเมตรนี้ และยืนยันข้อสันนิฐานเดิมของเราได้ว่า
ที่นี่คือดินแดนของอภิสิทธิ์ชนชาวจีน เมืองของเศรษฐีชาวจีนที่ต้องการมาใช้ชีวิตหลุดจากกฎระเบียบในประเทศแผ่นดินใหญ่
ย้อนกลับไปที่ข่าวชิ้นเล็กๆ ในตอนแรก ที่ทางการจีนได้ประสานมายังไทย ขอส่งทีมงานด้านสาธารณสุขจากประเทศจีน ผ่านเข้ามาทางชายแดนด้าน อ.เชียงแสน เพื่อขอนำคณะเจ้าหน้าที่พร้อมอุปกรณ์ที่ทันสมัยเดินทางไปแก้ไขการระบาดของไวรัสโควิด-19 ในเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมคำ เนื่องจากคณะผู้บริหารและนักธุรกิจที่ลงทุนล้วนเป็นชาวจีนทั้งสิ้น สำหรับผู้เขียน แค่นี้ก็พอแก่การเชื่อมโยงได้ว่าบทบาทของนายจ้าว เหว่ย กับทางการจีนคงไม่ธรรมดา และพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษที่ตั้งอยู่บนเกาะดอนซาว เกาะเล็กๆ ที่เคยเป็นที่ตั้งของชาวบ้านซึ่งมีอาชีพทำประมงพื้นบ้านอยู่ริมน้ำโขง แต่ตอนนี้คืออาณาจักรมังกรน้อยที่ค่อยๆ เติบโตเป็นมังกรแดงแห่งลุ่มน้ำโขงแล้ว
คนงานไทยแรงงานชั้นล่างสุดในเกาะดอนซาว
กล่าวเฉพาะสถานการณ์โควิดรอบสาม ที่กำลังทวีความรุนแรงในพื้นที่คิงส์โรมัน ยังมีกลุ่มชนกลุ่มน้อยที่ถูกละเลยจากโครงสร้างอีกกลุ่มหนึ่ง นั่นคือกลุ่มแรงงานไทย ซึ่งส่วนใหญ่เป็นคนชั้นล่าง คนชายขอบ หลายคนเป็นคนไทย เกิดในไทย แต่ยังไม่มีสถานะทางทะเบียน คนเหล่านี้ถูกนายจ้างว่าจ้างเข้าไปเป็นแรงงานระดับล่าง หล่อเลี้ยงชีวิตเมืองในพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งนี้เป็นจำนวนมากพอสมควร
ถามว่าคนไทยเหล่านี้เข้าไปทำงานอะไร ก็ต้องบอกว่าทำกันสารพัดงาน ตั้งแต่แม่บ้านตามบ้านพัก แม่บ้านสำนักงาน คนงานก่อสร้าง คนสวน หรือรับจ้างอยู่ในร้านค้าต่างๆ ในพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษ (ส่วนกลุ่มที่เคยทำงานในสถานบันเทิง และบ่อนคาสิโน ส่วนใหญ่เดินทางกลับเข้ามาแล้ว) แม้ว่าตามตัวเลขที่ทางการไทยมี ในเวลานี้มีไม่มาก แค่หลักสิบคน แต่เชื่อว่าตัวเลขแรงงานไทยที่ลอบเข้าไปทำงานในพื้นที่นี้มีมากกว่าร้อยคนแน่นอน
ทางราชการไทยโดยจังหวัดเชียงรายและฝ่ายความมั่นคงในพื้นที่ ได้มีการติดต่อประสานงานไปยังเจ้าเมืองต้นผึ้ง แขวงบ่อแก้ว ของ สปป.ลาว เพื่อขอให้ช่วยประสานงานขอให้คนไทยที่เดินทางเข้าไปทำงานในพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษ ที่ต้องการเดินทางหนีโรคร้ายกลับเข้ามาในไทย ได้กลับเข้ามาอย่างปลอดภัย โดยทางการไทยเตรียมเปิดช่องทางและจะอำนวยความสะดวกให้ เพื่อป้องกันไม่ให้มีการลักลอบหนีเข้าประเทศจนอาจทำให้เกิดการแพร่ระบาดของโรคจำนวนมากยากแก่การควบคุม แต่กลับได้คำที่น่าแปลกใจ คือ ทางการเมืองต้นผึ้งตอบกลับมาว่า คนไทยที่เข้าไปทำงานในพื้นที่ยังสมัครใจอยู่ทำงานในพื้นที่ดั่งกล่าวต่อไป ยังไม่มีความประสงค์จะกลับไทยในห้วงเวลานี้
มันเป็นข้อเท็จจริงตามธรรมชาติของเมืองชายแดนที่ฟังดูโหดร้าย น่าหดหู่ แต่ก็ต้องยอมรับความเป็นจริง แล้วค่อยๆ ประคับประคองสถานการณ์รักษาความสมดุลระหว่างปากท้องกับระเบียบกฎหมายกันต่อไป และเชื่อว่าหากมีคนไทยติดเชื้อโควิดอยู่ฝั่งโน้นจริงๆ ทางราชการไทยก็คงต้องหาหนทางช่วยเหลือเพื่อนร่วมชาติกลุ่มนี้ให้ได้กลับมาพักรักษาตัวให้ปลอดภัยกันในโอกาสต่อๆ ไป
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
