ดร.สุวิทย์ เมษินทรีย์
ประเทศก็ไม่ได้แตกต่างจากบุคคลที่ผสมผสานไปด้วยความหวัง ความกลัว และความอัปยศอดสู…
…หลังเหตุการณ์การระบาดของโควิด-19 และการเกิดความไม่สงบหลังการเลือกตั้ง ทำให้สหรัฐอเมริกาตกอยู่ในภาวะ “The Nations under Fear” ในทางตรงกันข้าม บางประเทศอย่าง จีน ซึ่งกำลังทะยานขึ้นเป็นประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจ การเมือง เทคโนโลยี จัดอยู่ในกลุ่ม “The Nations with Hope” ขณะที่หลายประเทศอย่างเกาหลีเหนือ โซมาเลีย หรือ ซิมบับเว ก็ยังตกอยู่ในภาวะ “The Nations with Humiliation”
แน่นอนทีเดียว ประชาชนในประเทศที่มีความหวังย่อมจะกระตือรือร้น ฮึกเหิม กระชุ่มกระชวย มีความรู้สึกว่า “วันนี้ดีกว่าเมื่อวาน และพรุ่งนี้จะดีกว่าวันนี้”
มิเพียงเท่านั้น ความหวังยังบ่งบอกถึงความภาคภูมิใจและเกียรติภูมิของความเป็นชาติ อัตลักษณ์ของประเทศ สะท้อนให้เห็นถึงความสามารถของประเทศนั้นในการมีสัมพันธภาพในเชิงบวกกับประชาคมโลก
เหลียวหลังแลหน้า มองคนอื่นแล้วหันมาพิจารณาตัวเอง …หากตั้งคำถามว่า ประเทศไทยอยู่ตรงไหน หรือ เกิดอะไรขึ้นกับประเทศไทย …ไม่น่าจะเป็นคำถามที่สร้างสรรค์
คำถามน่าจะเป็นว่า…”พวกเรา” จะร่วมกันสร้างอนาคตที่ดีกว่าเดิม สังคมที่ดีกว่าเดิม และประเทศไทยที่ดีกว่าเดิม …ให้กับพวกเรา และส่งมอบสิ่งดีๆเหล่านี้ให้กับลูกหลานเรา จากรุ่นสู่รุ่นได้อย่างไร
และที่สำคัญ เป็นหน้าที่ของ “พวกเรา” ทุกคนที่ต้องร่วมด้วยช่วยกัน…ไม่ใช่หน้าที่ที่ “ผูกขาด” อยู่กับ “คนรุ่นเก่า” หรือ “คนรุ่นใหม่” อย่างที่พวกเราเข้าใจ
7 ภาพอนาคตประเทศไทย
พวกเราทุกคนจึงมีส่วนในการกำหนดอนาคตประเทศไทย โดยวาดฝันเป็นประเทศที่…
-
1. มีความภาคภูมิใจในความเป็นชาติและวัฒนธรรมของตน
2. มีบทบาทสำคัญทั้งในเวทีระดับภูมิภาคและระดับโลก
3. มีผู้ประกอบการที่แข็งแกร่ง สร้างสรรค์นวัตกรรม
4. มีโครงสร้างเศรษฐกิจที่เติบโตอย่างสมดุล ทั่วถึง และยั่งยืน
5. เป็นผู้นำโลกในบางอุตสาหกรรมแห่งอนาคตที่ตอบโจทย์ความต้องการของประชาคมโลก
6. เป็นสังคมที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความเป็นธรรม โอกาส และการเกื้อกูลแบ่งปัน
7. เป็นประเทศที่มีสภาพแวดล้อมที่ดี มีเมืองที่น่าอยู่
7 วาระประเทศไทย
เมื่อร่วมวาดฝัน “7 ภาพอนาคตประเทศไทย” แล้ว ก็ต้องร่วมสานฝันอนาคต ผ่าน “7 วาระประเทศไทย”
วาระที่ 1| สร้างสังคมที่เป็นธรรม
ด้วยการเปลี่ยน 1) จาก “Rule by Law” เป็น “Rule of Law” 2) จาก “จำกัดการเข้าถึงด้วยอภิสิทธิ์ชน” เป็น “เปิดกว้างการเข้าถึงด้วยความเท่าเทียม” 3) จาก “เพิ่มส่วนแบ่ง” ของพาย เป็น “เพิ่มขนาด” ของพาย และ 4) จาก “แบ่งแยกชนชั้น” เป็น “เลื่อนไหลขยับชั้น” ของคนในสังคม
วาระที่ 2| ปูฐานราก ปักเสาหลัก ประชาธิปไตย
ด้วยการพัฒนา “โมเดลการเมืองที่ประชาชนมีส่วนร่วม” ที่ประกอบด้วย 4 ฐานรากสำคัญ: 1) ประชาธิปไตยแบบตัวแทน 2) ประชาธิปไตยทางตรง 3) ประชาธิปไตยปรึกษาหารือ และ 4) ประชาธิปไตยตรวจสอบรอบด้าน ควบคู่ไปกับการปัก 7 เสาหลัก: 1) เคารพสิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานของประชาชน 2) มีการปกครองโดยกฎหมาย 3) มีกระบวนการเลือกตั้งที่บริสุทธิ์ยุติธรรม 4) มีขันติธรรมทางการเมือง 5) มีความโปร่งใสและความรับผิดรับชอบต่อประชาชน 6) มีระบบคานอำนาจ และ 7) เน้นการกระจายอำนาจ หัวใจสำคัญอยู่ที่ความกระตือรือร้นในการปรับเปลี่ยนตัวเอง ของพวกเรา จาก ”พลเมืองที่เฉื่อยชา” เป็น “พลเมืองที่ร่วมรับผิดรับชอบ”
วาระที่ 3| ซ่อมวัฒนธรรมเดิม สร้างวัฒนธรรมใหม่
ด้วยการทบทวนและปรับเปลี่ยนค่านิยม 2 ชุดใหญ่: 1) ระบบอุปถัมภ์ อภิสิทธิ์ชน และ อำนาจนิยม และ 2) วัตถุนิยม บริโภคนิยม และสุขนิยม พร้อมๆกับการปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมไทยให้สอดรับกับรูปแบบพัฒนาตามพลวัตของโลกศตวรรษที่ 21
วาระที่ 4| รู้จักเติม รู้จักพอ รู้จักปัน
ด้วยการสร้างชีวิตที่สมดุล ผ่านการ 1) เปลี่ยนจุดเน้น 2) ปรับกระบวนทัศน์ และ 3) ปลูกจิตสำนึกพอเพียง มีชีวิตมี่สมดุลด้วยการพัฒนาทักษะความฉลาดรู้ในการใช้ชีวิต (Heart & Harmony) เพื่อสร้าง “ความเป็นคน” ควบคู่ไปกับ การพัฒนาทักษะอาชีพเพื่อใช้ในการทำงาน (Head & Hands) เพื่อสร้าง “ความเป็นตน”
วาระที่ 5| สร้างรัฐที่น่าเชื่อถือ
โดยเป็นรัฐที่มีความชอบธรรม คุณธรรมจริยธรรม และความรู้ความสามารถ ในการบริหารประเทศ พัฒนาระบบที่มีการ Check & Balance ระหว่างฝ่ายการเมืองและราชการ ออกแบบความสัมพันธ์ใหม่ระหว่าง Policy, Politics กับ People ตลอดจนการพลิกโฉมสู่ “ระบบราชการที่ยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง” เพื่อให้สอดรับกับ “โมเดลการเมืองที่ประชาชนมีส่วนร่วม”
วาระที่ 6| เปลี่ยนกลไกขับเคลื่อนเศรษฐกิจ
ด้วยการเปลี่ยนจากการเน้นการเติบโตเชิงปริมาณ บนฐานทรัพยากรธรรมชาติ ภายใต้โครงสร้างเศรษฐกิจที่ “ทำมาก ได้น้อย” และ “กระจุกตัว” เป็นการเติบโตเชิงคุณภาพ เน้นความสมดุล ทั่วถึง และยั่งยืน บนฐานปัญญามนุษย์ ภายใต้โครงสร้างเศรษฐกิจที่ “ทำน้อย ได้มาก” และกระจายตัว ผ่านโมเดลเศรษฐกิจ BCG
วาระที่ 7| เตรียมคนไทยสู่โลกที่หนึ่ง
ด้วยการเปลี่ยนกระบวนทัศน์จาก People for Growth เป็น Growth for People มุ่งสร้างคนไทยให้มีคุณลักษณ์ที่สอดรับกับพลวัตโลกศตวรรษที่ 21 นั่นคือ เป็นคนไทยที่: 1) “เชื่อมั่นในตัวเอง” 2) “สามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง” 3) “ทำประโยชน์ต่อส่วนรวม” 4) “เป็นพลเมืองที่ร่วมรับผิดรับชอบ”
ทั้ง 7 วาระประเทศไทยขับเคลื่อนภายใต้แนวคิดหลัก 3 ประการ
1) น้อมนำปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน
2) มุ่งมั่นสร้างความเข้มแข็งจากภายใน เชื่อมไทยสู่ประชาคมโลก
3) เดินหน้าไปด้วยกัน ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง
หากทำสำเร็จ ประเทศไทยก็จะหลุดพ้นจากประเทศในภาวะเสี่ยง (A Nation at Risk) ที่ต้องเผชิญกับความขัดแย้งทางการเมืองที่รุนแรง วิกฤตที่ซ้ำซาก และมีขีดความสามารถที่เสื่อมถอย และปรับเปลี่ยนเป็น ประเทศที่มีความหวัง ความสุข และความสมานฉันท์ (A Nation with Hope, Happiness & Harmony) ในโลกหลังโควิดได้อย่างแท้จริง
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
