ธนากร คมกฤส
การพนันทางออนไลน์ส่งสัญญาณมากว่า 10 ปีแล้วว่าจะมาแรง ดร.วิษณุ วงศ์สินศิริกุล นักวิจัยของศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ([email protected]) เคยแสดงการวิเคราะห์ว่า ในปี 1998 ทั่วโลกมีเว็บไซต์รับแทงเกมพนันประมาณ 90 เว็บไซต์ หนึ่งปีต่อมาเพิ่มขึ้นเป็น 250 เว็บไซต์ หรือเพิ่มขึ้นเกือบ 180% และเพิ่มต่อเนื่องเป็น 1,500-1,800 เว็บไซต์ในปี ค.ศ. 2000-2002 และเพิ่มเป็น 2,300-2,500 เว็บไซต์ในปี ค.ศ. 2006 ด้วยอัตราที่ชะลอตัวลง
ในประเทศไทย รายงานผลสำรวจสถานการณ์การเล่นพนันของศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน ปี พ.ศ. 2562 พบว่า คนไทยร่วม 3 ล้านคนเคยเล่นพนันออนไลน์ เกือบ 9 แสนคนยังคงเล่นอยู่ และมากกว่า 9 หมื่นคนเป็นนักพนันหน้าใหม่ โดยส่วนใหญ่ (97%) เล่นพนันผ่านสมาร์ทโฟน ประมาณการวงเงินหมุนเวียนของพนันออนไลน์อยู่ที่ 20,152 ล้านบาท
ล่าสุด สถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย แถลงผลการเฝ้าระวังพนันออนไลน์ในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา (มกราคม-มิถุนายน 2563) พบว่า ท่ามกลางสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อโควิด19 ธุรกิจเว็บพนันออนไลน์ได้ขยายตัวกว่า 100% โดยจำนวนเว็บพนันเพิ่มขึ้นจาก 240 เว็บไซต์ในเดือนมกราคม เป็น 440 เว็บไซต์เมื่อกลางเดือนมีนาคม ซึ่งเป็นช่วงที่รัฐบาลประกาศล็อกดาวน์ และยังขยายตัวอย่างต่อเนื่องมาเป็น 580 เว็บไซต์จากการติดตามเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคมที่เริ่มมีการผ่อนคลายล็อกดาวน์
4-5-6 รหัสอันตราย…บาคาร่า
จุดเด่นของการพนันออนไลน์ก็คือ สะดวก ง่าย เล่นได้ทุกที่ทุกเวลาที่มีสัญญาณอินเทอร์เน็ต ฝาก-ถอนเงินจากระบบได้รวดเร็ว และปกปิดความลับได้ โดยเกมพนันที่เป็นที่นิยมมากที่สุดในหมู่นักเล่นคนไทย ได้แก่ บาคาร่า มีผู้เล่นถึง 45% ของการเล่นเกมพนันทั้งหมด (ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน : รายงานผลสำรวจสถานการณ์การพนันปี 2562)
บาคาร่าจัดเป็นเกมพนันออนไลน์ที่มีคุณสมบัติของความอันตรายครบ 4 ประการ คือ
- รู้ผลเร็ว เพราะใช้เวลาในการเล่นแต่ละครั้งเพียงแค่ชั่วนาที
- เปิดโอกาสให้แก้มือได้ทันที เพราะในโลกออนไลน์บ่อนพนันเปิดยี่สิบสี่ชั่วโมง
- สร้างความรู้สึกเกือบชนะแก่ผู้เล่น ด้วยเกมที่ออกแบบให้ผู้เล่นเข้าใจว่าโอกาสแพ้-ชนะเท่ากับ 50/50 ทำให้ผู้เล่นรู้สึกว่าโอกาสของตนมีมาก เมื่อเสียจึงเสียดายและคิดว่าต้องเล่นต่อ
- มีเดิมพันสูง เพราะเมื่อเสียเร็วเสียถี่ คนเล่นพนันย่อมต้องการทวงเงินที่เสียไปคืน จึงเพิ่มเงินเดิมพันเป็นทวีคูณ
นี้คือคุณสมบัติของการพนันที่เข้าข่ายเป็นการพนันอย่างเข้ม (hard gambling) ที่มีความอันตราย
บาคาร่าจึงมักจะนำพาผู้เล่นเข้าสู่วงจรของการเล่นพนันที่เป็นปัญหา (problem gambling) 5 ประการ คือ
- เล่นไม่อั้น ถมเงินลงไปเล่นแบบไม่จำกัด เริ่มจากหลักสิบไต่ระดับไปจนถึงหลักหมื่น แสน และ…
- ไม่เท่าทันอารมณ์ เมื่อเสียพนันแล้วมักจะหัวร้อนวู่วาม บ้างก็ฟุ้งซ่านหรือซึมเศร้า ซึ่งจริงๆ แล้วเมื่อตกอยู่ในภาวะอารมณ์แบบนี้ ผู้เล่นควรหยุดเล่นพนันทันที
- ไม่นิยมพักผ่อน เพราะหมกมุ่นครุ่นคิดแต่จะเล่นพนัน จนทำให้ไม่อยากพักผ่อนหรือหลับนอน
- อ่อนสติ ไม่ตระหนักในความเป็นจริงว่า “ยิ่งเล่นยิ่งเสีย” คิดแต่จะไล่ล่าเอาเงินที่เสียไปคืน และ
- มิใส่ใจความห่วงใย ปิดกั้นตัวเอง ไม่สนใจคำเตือนและความห่วงใยของคนรอบข้างแต่อย่างใด
สิ่งที่น่าเป็นห่วง คือ คนที่ถลำไปกับบาคาร่าหรือแม้แต่พนันฟุตบอล รวมทั้งเกมพนันที่มีลักษณะ “ง่าย กระตุ้น ลุ้นถี่ มีเดิมพันสูง” จำพวกนี้ มักจะหยุดไม่ค่อยได้ จะหยุดได้ก็ต่อเมื่อเห็นโลงศพและหลั่งน้ำตาแล้วเท่านั้น วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิตของ วริทธิ์ โอนพรัตน์วิบูล คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เรื่อง “กระบวนการตัดสินใจฯ เลิกเล่นการพนันฟุตบอลของกลุ่มผู้เล่นการพนัน” ทำให้เราสามารถสร้างจินตภาพของ “โลงศพ” ที่ต้องไปถึงจุดนั้นเท่านั้นนักพนันจึงจะเลิกเล่นพนันจำพวกเข้มๆ เหล่านี้ได้
6 โลงศพนั้น ได้แก่
- งานย่ำแย่ เสียงาน เสียเรียน ไม่มีสมาธิ หย่อนประสิทธิภาพ จนอาจถึงขั้นถูกปลดออก
- แพ้จนเพลีย ไม่ว่าจะทุ่มเท พากเพียรพยายามจะเล่นพนันนั้นๆ เพียงใดก็ไม่ชนะสักที
- เสียหมดตัว นี่คือโลงศพที่อันตราย และไม่หยุดเล่นก็ไม่ได้ เพราะไม่มีทุนจะไปต่อแล้ว
- กลัวโดนอุ้ม เพราะเมื่อเสียมากๆ มักจะไม่ค่อยพ้นการก่อหนี้ที่ไม่มีความสามารถชำระ ซึ่งแน่นอนว่าเจ้าหนี้เขาไม่เฉยแน่ๆ ยิ่งเป็นหนี้นอกระบบด้วยแล้วยิ่งอันตราย
- กลุ้มโดนคุก คุกอาจมาหาผู้เล่นพนันได้หลายวิธี ทั้งโดนเจ้าหนี้แจ้งจับ หรือเริ่มมีการกระทำผิดบางอย่าง เช่น การลักขโมยทรัพย์สินของผู้อื่น เพื่อหวังแปลงทรัพย์สินไปเป็นทุนเล่นพนันต่อ
- เห็นทุกข์เพื่อน อีกทางลัดหนึ่งที่ทำให้เลิกเล่นพนัน คือการเห็นหายนะของผู้อื่น แล้วรีบเลิกก่อนที่ภัยจะมาถึงตัว
นี่คือ 4-5-6 รหัสอันตรายของเกมพนันออนไลน์แทบทุกตัว
ถ้า 1-2-3 มาก่อน 4-5-6 จะไม่เกิด
การเริ่มต้นที่ผิดพลาดอาจนำพาชีวิตไปสู่ความเสียหายได้ การเริ่มต้นกับการพนันก็เช่นกัน หากผู้เล่นพนันวางการพนันไว้ผิดที่ผิดตำแหน่ง หายนะก็อาจเกิดขึ้นได้
ในความเป็นจริงแล้ว การพนันมีได้สถานภาพเดียว คือ เป็นแค่การนันทนาการ เช่น เล่นเพื่อการสังสรรค์ในครอบครัวหรือเพื่อนฝูงเป็นครั้งคราว หรือเล่นเพื่อผ่อนคลาย เช่น เล่นเกมออนไลน์เพียงชั่วครู่เพื่อพักผ่อน หากใครบางคนเล่นการพนันด้วยสถานะอื่น เช่น เล่นเพื่อหวังจะร่ำรวย กะจะตั้งตัวจากการเล่นพนัน หรือเข้าไปเล่นพนันเพื่อหวังจะได้เงินมาชำระหนี้ เป็นต้น โดยส่วนใหญ่มักจะจบไม่สวย ไม่พ้นการพบพานโลงศพใดโลงศพหนึ่งในหกโลงที่กล่าวมา
นายอภิรักษ์ ชัชอานนท์ หรือที่ถูกเรียกว่า “เสี่ยโป้ อานนท์” – ยูทูบเบอร์สายดาร์คเรื่องการพนัน เคยกล่าวให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนว่า “คนที่เล่นการพนันแบบหวังจะเอารวยหรือหวังจะเอาเงินไปใช้หนี้ ตายทุกคน แต่ถ้าเล่นเอาสนุกมีเกิดได้มีเสียได้ และเสียแล้วต้องหยุด” นี่คือคำยืนยันของคนวงใน
ฉะนั้น สถานภาพหนึ่งเดียวที่การพนันเป็นได้ ก็คือ “นันทนาการ”
ผู้เล่นการพนันต้องตระหนักไว้เสมอว่า “เจ้ามือกุมความได้เปรียบในทุกประตู” ประตูที่หนึ่งคือ เจ้ามือคอยกินส่วนแบ่งที่เรียกว่า ค่าบริหารจัดการบ้าง ค่าต๋งบ้าง หรือค่าน้ำบ้าง (สำหรับภาษาฟุตบอล) นี่เป็นหลักธรรมดาของการทำธุรกิจ ขนาดสลากกินแบ่งรัฐบาลบ้านเรา สำนักงานสลากยังมีค่าบรหารจัดการ 3% การพนันทุกอย่างที่มีเจ้ามือจึงต้องมีค่าส่วนแบ่งนี้
ประตูที่สองคือ เจ้ามือคือผู้กุมความได้เปรียบในตัวเกม ทั้งกำหนดกฎกติกาการเล่น การกำหนดอัตราการได้หรือเสีย และการควบคุมโปรแกรมการเล่นเพื่อกำหนดโอกาสชนะพนันของผู้เล่น
นี่คือสองประตูที่เจ้ามือกุมความได้เปรียบผู้เล่นตลอดเวลา ไม่ต้องนับถึงการโกง เพราะถึงไม่โกงเขาก็ถือไพ่เหนือผู้เล่นแทบทุกประการ
สิ่งที่ผู้เล่นพนันพึงระมัดระวังอย่างยิ่งอีกอย่างหนึ่งก็คือ การพนันมีกับดัก ฉะนั้น จงพยายามอย่าย่างเท้าตัวเองไปในกับดักนั้น
สามกับดักสำคัญที่ผู้เล่นพนันพึงระวัง คือ
- กับดักโลกสวย คิดว่าจะได้เงินง่ายๆ จากการพนัน
- กับดักไล่ล่า เมื่อเสียแล้วจะไล่ล่าเอาเงินที่เสียไปคืน และ
- กับดักมายาคติต่างๆ เช่น เชื่อว่าโชคต้องเข้าข้างเรา เชื่อข้อมูลทีเด็ดของกูรูหรือเจ้าสำนักต่างๆ หรือเชื่อว่าเฉียดคือใกล้ชนะ
การเล่นพนันด้วยใจพร้อมยอมเสียเพื่อซื้อนันทนาการ, การเสียแล้วหยุด ไม่เล่นต่อ, การเชื่อในเหตุและผลที่เป็นวิทยาศาสตร์ จะทำให้เราไม่ก้าวเท้าเข้าไปสู่กับดักที่ว่ามา
หากผู้เล่นการพนันกลัดกระดุมเม็ดแรก 1-2-3 ได้ถูกต้องดังที่กล่าวมา ก็เชื่อได้ว่า 4-5-6 ย่อมไม่บังเกิด
