1721955
คำถามยอดฮิตที่มักจะถูกถามบ่อยคือ จะหาหนังสารคดีดูได้จากที่ไหน? จริง ๆเดี๋ยวนี้มีช่องทางหลากหลาย แต่อาจเป็นเพราะเราอยู่ในยุคของการไหลบ่าของเทคโนโลยีข่าวสาร ความเยอะแยะกลาดเกลื่อนก็เป็นอีกหนึ่งปัญหาสำหรับคนยุคนี้ เพราะพอมีเยอะเลยไม่รู้จะเลือกดูเรื่องไหนก่อนดี งวดนี้เราจึงขอเปลี่ยนบรรยากาศ มาแนะนำช่องทางรับชมสารคดี เผื่อใครสะดวกอย่างไร หากสบโอกาสก็ลองแวะเวียนไปหาดูกันได้
Vice
นับตั้งแต่แม็กกาซีนและเว็บไซต์สุดฮิปเก๋เปรี้ยว Vice ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 1994 ต่อมาก็ต่อยอดกลายเป็น Vice Media ที่หนึ่งในกิจการของแก๊งนี้คือ BBS.tv ช่องสารคดีไลฟสไตล์สุดเฮ้ว ที่มีหัวหน้าทีมครีเอทีฟเป็นผู้กำกับหนุ่มสุดติสต์ สไปค์ จอนซ์ (Her, Adaptation, Being John Malkovich) ช่องVice และ ช่องVice News ซึ่งนำเสนอสารคดีห่าม ๆแสบ ๆคัน ๆ ตั้งแต่เรื่องท่องเที่ยวแนวๆ, ศิลปะใต้ดิน, เรื่องใต้สะดือ ไปจนถึงการเมืองหนัก ๆ ชีวิตในสังคมอันหลากหลาย อาทิ Japanese Female Erotica นำเสนอหนังโป๊แบบซอล์ฟๆ สำหรับผู้หญิง เทรนด์ล่าสุดในช่วงไม่กี่ปีมานี้ในญี่ปุ่น, Schoolgirls for Sale in Japanตามติดชีวิตนักเรียนหญิงชาวญี่ปุ่น ที่รับจ้างเป็นคู่เดทให้กับชายอายุแก่กว่า และบางครั้งก็ลงเอยกันมากกว่าแค่ออกเดท, Seeking Refuge in Djibouti: Escape From Yemen ตามไปดูชีวิตผู้ลี้ภัยออกจากเยเมน, The Fruits of Mexico’s Cheap Labor คุยกับแรงงานราคาถูกในสวนผลไม้ที่แม็กซิโก
Media Storm
โปรดัคชั่นมือรางวัล ย่านบรูคลิน นิวยอร์ก ผลิตสารคดีป้อนช่องทีวีภายใต้แนวคิดที่ว่า “เราต้องการจะส่งเสียงและสื่อความหมาย ผ่านเรื่องราวที่สามารถตีความได้หลากหลายแง่มุม” สามารถดูฟรีได้ ที่นี่ อาทิ Net Cafe Refugees สำรวจชีวิตชาวเมืองในกรุงโตเกียว ที่เลือกจะอาศัยอยู่ภายในเนตคาเฟ่เสมือนเป็นบ้านของพวกเขา,One Man Brand ชายหนุ่มผู้มีความฝันอย่างคนทั่วไป คือต้องการจะเป็นอะไรสักอย่างที่พิเศษเหนือกว่าคนอื่น เขาเป็นนายแบบ เป็นนักแสดงเปลื้องผ้า และอะไร ๆอีกหลายอย่างเพื่อจะถูกจดจำ หรือดูแบบ VOD ที่ต้องจ่ายสตางค์ อาทิ The Long Night เล่าเรื่องของเด็กผู้หญิงสามคน ที่ชีวิตต้องเปลี่ยนไปหลังจากออกจากบ้านด้วยเหตุผลแตกต่างกัน, Travel Anonymous เล่าประสบการณ์ของนักท่องเที่ยวกับเรื่องสุดระทึก ที่พวกเขาคาดไม่ถึงว่าจะพบระหว่างเดินทาง
ก(ล)างเมือง
ไทยพีบีเอสเป็นช่องหนึ่งที่นำเสนอสารคดีไทย ๆหลายหลาก ประเด็นน่าสนใจต่าง ๆรอบ ๆตัวเรา ซึ่งหนึ่งในบรรดานั้น ที่ค่อนข้างจะมีวิธีเล่าเรื่องในทางภาพยนตร์ก็คือ ก(ล)างเมือง รายการภายใต้โครงการสนับสนุนและพัฒนาศักยภาพสร้างสรรค์การผลิต การเล่าเรื่องสารคดีของผู้ผลิตอิสระภาคพลเมือง ซึ่งเป็นการระดมกลุ่มคนทำหนังอิสระมาทำสารคดีสั้น ออกอากาศเป็นประจำทุกวันอังคาร เวลา 13:30-14:00 น. และสามารถรับชมย้อนหลังได้ทางช่องยูทูบภายใต้แนวคิดที่ว่า “เพราะเมืองดำรงอยู่ได้ด้วยชีวิตอื่นๆ อีกมากมาย”..เมื่อการเติบโตของเมือง ดึงดูดทรัพยากร ผู้คนรายรอบ หลั่งไหลเข้ามาแสวงหาคุณภาพชีวิตที่ดีกว่าในกลางเมือง แต่ธรรมชาติของเมืองซึ่งกลับไม่อนุญาตให้คนในเมืองกำหนดชีวิตตัวเองได้ สะท้อนภาพการเติบโตของเมืองใหญ่ ที่ผูกพันโยงใยกับภูมิภาคอย่างแยกไม่ออก ภาพความทันสมัยของเมืองที่ดึงดูดทรัพยากร ผู้คนจากทั่วทุกสารทิศ ให้มาเติมเต็มความเป็นเมือง ขณะที่อีกด้านก็ส่งผลกระทบกลับไปยังท้องถิ่นอย่างหนักหน่วงเช่นกัน อาทิ 3 ตอนล่าสุด เช่น คนไทยมาจากไหน ตามติดโครงการวิจัยทางโบราณคดีของ รศ.ดร.รัศมี ชูทรงเดช ที่ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับ แหล่งโบราณคดีวัฒนธรรมโรงไม้, ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว คุยกับชาวนาถึงวิกฤติภัยแล้งรุนแรงในปีนี้ กับทางเลือกที่พวกเขาต้องยอมสละไม่ทำนา ตามนโยบายบริหารจัดการน้ำของรัฐบาล, ตอน บอย จอย ฝาแฝดไร้สถานภาพทางทะเบียนราษฎร์เพียงไม่กี่คน ที่ยังคงเลือกจะศึกษาต่อ แทนที่จะออกไปขายแรงงานอย่างชาวมอญและเมียนมาอื่นๆในไทย
ที่นี่บ้านเรา
สารคดีอีกรายการหนึ่งทางไทยพีบีเอสที่น่าติดตาม ที่นี่บ้านเราออกอากาศทุกวันพุธ เวลา 13.30 – 14.00 น. และสามารถรับชมได้ทางช่องยูทูบ รายการสารคดีฝีมือการผลิต และมุมมองจากผู้ผลิตรายการภาคพลเมือง ผู้เฝ้ามองความเป็นไป ความงาม ผ่านเรื่องราวร้อยพัน และการรุกคืบของความเปลี่ยนแปลงต่างๆ ที่เกิดขึ้นในแต่ละบ้าน ด้วยแนวคิดที่ว่า “นี่คือเรื่องราวจากบ้านของเรา จากมุมของเรา จากการผลิตของเรา เราเป็นคนตัวเล็กๆ ที่มีความรู้สึกบางอย่างกับสิ่งที่เกิดขึ้นรอบตัว เราบันทึกเรื่องราว เราเก็บเกี่ยวถ้อยคำ เราร้อยเรียงและส่งต่อสิ่งเหล่านี้ด้วยปรารถนาที่จะเห็นการงอกงามในบ้านของเรา” อาทิ นกนอกกรง บทสนทนาในร้านชาที่ชาวบ้านต่างถามสารทุกข์สุกดิบและสถานการณ์บ้านเมือง สลับกับเสียงเจื้อยแจ้วของนกน้อย คนใต้กับการเลี้ยงนกกรง เฟินกับปกาเกอะญอ ภารกิจพาเด็กปกาเกอะญอเดินป่าสำรวจเฟินรอบหมู่บ้าน รื้อฟื้นความรู้ ต่อเติมความคุ้นเคยระหว่างเด็กๆ และพืชเล็กๆ กลางป่าใหญ่ กขคงคำบอกเล่าของชาวบ้าน “บ้านป่าสักหลวง” ถึงการเกิดพื้นที่ชุ่มน้ำขนาดใหญ่ที่มีชื่อว่า “เวียงหนองหล่ม”
Salaya Doc
เทศกาลหนังสารคดีหาดูยาก ที่จัดเป็นประจำมาแล้ว 5 ปี ในช่วงปลายเดือนมีนาคม ที่หอภาพยนตร์ ศาลายา ซึ่งนอกจากจะมีการประกวดสารคดีจากหลากหลายชาติในแถบเอเชียแล้ว ยังมีเสวนากับผู้กำกับและผู้รู้ รวมถึงแต่ละปีจะนำเสนอสารคดีเรื่องเด่นหาดูยาก ที่มักจะมีกลวิธีแปลกใหม่มุ่งเน้นหาความหมายของสารคดีในมิติที่แปลกต่างจากทั่วไป อาทิ The Missing Picture สารคดีสัญชาติกัมพูชา-ฝรั่งเศส เจ้าของรางวัล Un Certain Regard จากคานส์ ที่ผสมผสานระหว่างสารคดีกับแอนิเมชั่น ด้วยฟุตเตจเก่ากับหุ่นดินปั้น เพื่อถ่ายทอดประสบการณ์อันเลวร้ายในวัยเยาว์ของผู้กำกับ ในช่วงเขมรแดงเรืองอำนาจ, The Look of Silence ภาคต่อจาก The Act of Killing เล่าถึงครอบครัวที่พบว่าลูกชายของตัวเองถูกฆ่า และรู้ตัวผู้ก่อการในครั้งนั้น ลูกชายคนเล็กจึงลุกขึ้นเผชิญหน้ากับคนฆ่าพี่ชายเขา ซึ่งยังคงมีอิทธิพลอยู่ในท้องถิ่นนั้น
Documentary Club
รู้ยังว่าเดี๋ยวนี้บ้านเรามีหนังสารคดีเข้าโปรแกรมฉายในโรงเป็นประจำ แถมมีคำบรรยายภาษาไทยด้วย Documentary Club คือคลับฉายหนังที่เฟ้นหาสารคดี การันตีรางวัล และมีประเด็นทางสังคมเข้ม ๆที่ทั่วโลกต่างถกเถียง อาทิ CITIZENFOURเจ้าของรางวัลออสการ์ที่ว่าด้วยวินาทีสุดระทึกของ เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน ผู้แฉความลับรัฐบาลสหรัฐจนถูกตราหน้าว่าทรยศชาติ, The Case Against 8 เจ้าของรางวัลผู้กำกับยอดเยี่ยมจากซันแดนซ์ และ Audience Award จาก SXSW ที่ตามติดการลุกขึ้นสู้ยิบตาของกลุ่มคนที่เชื่อในความเท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะเพศใด, ไปจนถึงเรื่องชิล ๆเบา ๆอย่างA Matter of Taste: Serving Up Paul Liebrandt ตามติดชีวิตตกต่ำสู่ดาวรุ่งแห่งวงการของ พอล ลีแบรนดต์ เชฟอัจฉริยะจอมขบถวัยแค่24ปี และที่กำลังเข้าฉายอยู่ในขณะนี้ Amy ชีวิตและผลงานเพลงลุ่มลึกของ เอมี ไวน์เฮาส์ ศิลปินสาวชื่อก้องผู้ล่วงลับไปด้วยวัยเพียง 27ปี ฯลฯ จัดฉายทั้งในกรุงเทพและบางจังหวัด รวมถึงล่าสุดยังจำหน่ายดีวีดีบางเรื่องด้วยดีไซน์ปกสุดเก๋ชิคน่าสะสม
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
