รายงานโดย…Hesse004
ตอนที่ 1 ได้เกริ่นถึงแนวคิดการติดตามความโปร่งใสโครงการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ ในตอนต่อๆไปจะรายงานติดตามความโปร่งใสโครงการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐประจำเดือน โดยเริ่มที่เดือนสิงหาคม 2560 ประกอบด้วย 2 ส่วน ส่วนที่ 1 นำเสนอภาพรวมของข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้างของปีงบประมาณ 2560 (ต.ค. 2559-ปัจจุบัน) ที่ปรากฏในฐานข้อมูลภาษีไปไหน ในส่วนที่ 2 แสดงประเด็นที่สังคมควรให้ความสนใจ (Public Procurement Focus) เช่น ข้อมูล ข้อสังเกตต่างๆ ที่น่าสนใจ ซึ่งจะนำไปสู่การติดตามตรวจสอบโครงการจัดซื้อจัดจ้างเหล่านี้ต่อไปในอนาคต
1. ภาพรวมของการจัดซื้อจัดจ้างปีงบประมาณ 2560 (มิ.ย. 60)
1.1 ปีงบประมาณ 2560 ระบบฐานข้อมูลของเว็บไซด์ภาษีไปไหนรายงานความคืบหน้าของโครงการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐตั้งแต่เดือน ต.ค. 2559-มิ.ย. 2560 โดยข้อมูลล่าสุด พบว่า รัฐดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างไปแล้ว 1,300,857 โครงการ มูลค่าสัญญารวมทั้งหมด 562,283.05 ล้านบาท
1.2 โครงการจ้างสร้างเรือดำน้ำ (25.11.17.01) ของกองทัพเรือ เป็นโครงการที่มีมูลค่าสูงสุดอันดับ 1 มูลค่าสัญญา 13,481,863,800 บาท กองทัพเรือลงนามในสัญญาจ้างบริษัท China Shipbuilding & Offshore International Co., Ltd. (CSOC) บริษัทต่อเรือของประเทศจีน จ้างสร้างเรือดำน้ำ โดยใช้วิธีกรณีพิเศษจัดหาผู้รับจ้าง ทั้งนี้ ราคากลางที่ประมาณไว้ 13,500,000,000 บาท และลงนามในสัญญาจ้างตั้งแต่วันที่ 5 พ.ค. 2560 กำหนดสิ้นสุดสัญญา 30 ก.ย. 2560 (โดยหน่วยงานย่อยที่ทำหน้าที่รับผิดชอบเรื่องนี้โดยตรง คือ สำนักงานจัดหายุทโธปกรณ์ทหารเรือ (สยป.ทร.)
1.3 หน่วยงานที่มีมูลค่าจัดซื้อจัดจ้างมากที่สุด คือ กรมทางหลวง ทั้งนี้ ตั้งแต่ต้นปีงบประมาณจนถึง มิ.ย. 2560 กรมทางหลวง ลงนามในสัญญาไปแล้ว 37,100 โครงการ มูลค่าสัญญารวมทั้งสิ้น 106,235.20 ล้านบาท โดยสัญญาของกรมทางหลวงที่มีมูลค่าสูงสุด คือ สัญญาที่ สท./2/21/2560 โครงการก่อสร้างทางหลวงพิเศษระหว่างเมืองสายบางปะอิน-สระบุรี-นครราชสีมา ช่วง กม.188+800.000-กม.195+943.000 (รวมทางแยกต่างระดับนครราชสีมา) มูลค่าสัญญา 1,994,000,000 บาท คู่สัญญา คือ บริษัทยิ่งเจริญก่อสร้างบุรีรัมย์ โดยกรมทางหลวงใช้วิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ประมาณราคากลางไว้ที่ 2,000,000,000 บาท และลงนามในสัญญาจ้างตั้งแต่วันที่ 15 มี.ค. 2560 สิ้นสุดสัญญา 31 ต.ค. 2562
1.4 หน่วยงานที่มีจำนวนโครงการจัดซื้อจัดจ้างมากที่สุด คือ กรมชลประทาน โดยตั้งแต่ปีงบประมาณจนถึง มิ.ย. 2560 กรมชลประทานลงนามในสัญญาไปแล้ว 86,356 โครงการ มูลค่าสัญญารวมทั้งสิ้น 38,307.68 ล้านบาท สัญญาของกรมชลประทานที่มีมูลค่าสูงสุด คือ สัญญาที่ กจ 32/2560 (สพด.) โครงการก่อสร้างเขื่อนหัวงานและอาคารประกอบพร้อมส่วนประกอบอื่น โครงการอ่างเก็บน้ำน้ำปี้อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดพะเยา มูลค่าสัญญา 1,650,000,000 บาท คู่สัญญา คือ บริษัท สยามพันธุ์วัฒนา จำกัด (มหาชน) โดยกรมชลประทานใช้วิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ประมาณราคากลางไว้ที่ 2,589,931,657 บาท และลงนามในสัญญาจ้างตั้งแต่วันที่ 22 พ.ค. 25601
1.5 คู่สัญญาที่ลงนามในสัญญาจัดซื้อจัดจ้างที่มีมูลค่าสุด คือ บริษัท China Shipbuilding & Offshore International Co., Ltd. (CSOC) ซึ่งรับจ้างกองทัพเรือต่อเรือดำน้ำ มูลค่าสัญญาจ้าง 13,481,863,800 บาท คิดเป็น 2.69 % ของมูลค่าสัญญาจัดซื้อจัดจ้างทั้งหมด ขณะที่คู่สัญญาที่ลงนามในสัญญาจัดซื้อจัดจ้างอันดับที่สอง คือ บริษัทซิโน-ไทย เอ็นจิเนียริ่ง คอนสตรัคชั่น จำกัด (มหาชน) ที่ได้งานก่อสร้างภาครัฐตั้งแต่ปีงบประมาณ 2560 จำนวน 5 โครงการ เป็นโครงการของกรมทางหลวง 4 โครงการ และกระทรวงการคลัง 1 โครงการ มูลค่าสัญญารวมที่ซิโน-ไทยฯ ได้รับเท่ากับ 7,933.94 ล้านบาท คิดเป็น 1.47 % ของมูลค่าสัญญารวมทั้งหมด
1.6 คู่สัญญาที่ลงนามในสัญญาจัดซื้อจัดจ้างมากที่สุด คือ บริษัท ดีเคเอสเอช (ประเทศไทย) จำกัด โดยในปีงบประมาณ 2560 บริษัทนี้ลงนามในสัญญาจัดซื้อจัดจ้างกับรัฐไปแล้ว จำนวน 24,241 สัญญา มูลค่าสัญญารวม 6,192.81 ล้านบาท ซึ่งสัญญาส่วนใหญ่เป็นสัญญาซื้อเวชภัณฑ์ยาของกระทรวงสาธารณสุข ขณะที่อันดับสองเป็น บริษัท ซิลลิค ฟาร์มา จำกัด ลงนามในสัญญาจัดซื้อจัดจ้างกับรัฐ จำนวน 18,007 สัญญา มูลค่าสัญญารวม 4,052.45 ล้านบาท เช่นเดียวกัน สัญญาส่วนใหญ่เป็นสัญญาจัดซื้อเวชภัณฑ์ยาของกระทรวงสาธารณสุข
1.7 จังหวัดที่โครงการจัดซื้อจัดจ้างมากที่สุด (ไม่นับกรุงเทพมหานคร) คือ จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีโครงการจัดซื้อจัดจ้างจำนวน 47,626 โครงการ มูลค่าสัญญารวมทั้งสิ้น 10,771.94 ล้านบาท โดยโครงการที่มีมูลค่าสัญญาสูงสุด คือ โครงการก่อสร้างอาคารรังสีรักษา อาคาร คสล. 6 ชั้น ของโรงพยาบาลนครพิงค์ มูลค่าสัญญา 127,388,888 บาท คู่สัญญา คือ บริษัท ลิงค์ อินโนว่า พร็อพเพอร์ตี้ จำกัด โรงพยาบาลนครพิงค์จัดหาผู้รับจ้างโดยใช้วิธี e-Bidding และประมาณราคา 142,129,700 บาท ทั้งนี้มีการลงนามในสัญญาตั้งแต่วันที่ 29 มี.ค. 2560 และสิ้นสุดสัญญา 20 เม.ย. 2562
2. ประเด็นน่าสนใจ (Public Procurement Focus)
2.1 จากข้อมูลที่ปรากฏในเว็บไซต์ภาษีไปไหน ชี้ให้เห็นว่า ในปีงบประมาณ 2560 โครงการจัดซื้อจัดจ้างรัฐที่มีมูลค่าสัญญาสูงส่วนใหญ่มักจะเป็น (1) สัญญาจ้างก่อสร้าง โดยเฉพาะสัญญาก่อสร้างถนน ทางหลวง อาคาร เขื่อน (2) สัญญาจัดซื้อยาและเวชภัณฑ์ และ (3) สัญญาจัดหาอาวุธยุทโธปกรณ์
2.2 เมื่อย้อนกลับไปดูข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้างตั้งแต่ปี 2558-2559 พบว่า หน่วยงานจัดซื้อจัดจ้างที่มีมูลค่าสัญญาจัดซื้อจัดจ้างสูงสุด อันดับที่ 1 ปี 2558 คือ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ขณะที่ปี 2559-2560 คือ กรมทางหลวง ทั้งนี้ เมื่อพิจารณาหน่วยงานรัฐที่มีมูลค่าสัญญาจัดซื้อจัดจ้างมากที่สุดลำดับต้นๆ มักประกอบด้วย กรมทางหลวง กรมทางหลวงชนบท กรมชลประทาน การไฟฟ้าฝ่ายผลิตฯ รวมทั้งสามเหล่าทัพ
2.3 กรณีงานจ้างก่อสร้าง พบว่า บริษัทรับเหมาก่อสร้างที่มีชื่อเสียงและประมูลงานรัฐได้เสมออย่าง อิตาเลียนไทยและซิโน-ไทยนั้นยังคงครองอันดับหนึ่งใน 20 คู่สัญญารัฐ โดยรายละเอียดเบื้องต้นมีดังนี้
2.4 กรณีของการจัดซื้อยาและเวชภัณฑ์ ทั้ง บริษัท ดีเคเอสเอช (ประเทศไทย) จำกัด หรือในอดีตคือ ดีทแฮล์ม (เดิม) และ บริษัท ซิลลิค ฟาร์มา จำกัด ยังคงครอบอันดับหนึ่งใน 20 ของคู่สัญญาที่มีมูลค่าสัญญาจัดซื้อจัดจ้างสูงที่สุด โดยเฉพาะตลาดจัดซื้อยาและเวชภัณฑ์ของกระทรวงสาธารณสุข รายละเอียดมีดังนี้
2.5 กรณีของกองทัพนั้น พบว่า ทั้งสามเหล่าทัพยังคงติดอันดับหนึ่งใน 20 อันดับแรกของหน่วยงานที่มีมูลค่าจัดซื้อจัดจ้างมากที่สุด นับตั้งแต่ปี 2558-2560 (เดือน มิ.ย. 2560) มีรายละเอียดเบื้องต้นของมูลค่าสัญญาจัดซื้อจัดจ้าง ดังนี้
2.6 จากการตรวจสอบข้อมูลในเว็บไซต์ของกรมบัญชีกลาง พบว่า โครงการสำคัญๆ ที่มีมูลค่าสูงสุดในปีงบประมาณ 2560 นั้น ยังไม่มีการจัดทำเรื่องข้อตกลงคุณธรรม (Integrity Pact) อย่างไรก็ดี ข้อมูลล่าสุดในเว็บไซต์กรมบัญชีกลางได้มีประกาศกรมบัญชีกลางเพื่อเปิดรับสมัครผู้สังเกตการณ์สำหรับโครงการจัดทำข้อตกลงคุณธรรม
หมายเหตุ: 1 ฐานข้อมูลภาษีไปไหน ไม่ได้ระบุวันสิ้นสุดสัญญาของโครงการนี้ไว้
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
