ดร.ชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์
ลุงหมีขอเล่าถึงศิลปินผู้มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักมากที่สุดคนหนึ่งของวงการศิลปะ คือ michelangelo ( 1475-1564) ศิลปินชาวอิตาเลียนผู้สร้างผลงานขิ้นโด่งดังทั้งด้านประติมากรรมและภาพวาดในช่วงศตวรรษที่ 16 ในยุคrenaissance ของเมือง florence
ผลงานเด่นทั้งหมดของ michelangelo เป็นเรื่องราวจากคัมภีร์ไบเบิ้ลของศาสนาคริสต์ ขอเริ่มแนะนำด้วยผลงานประติมากรรมเด่น 3 ชิ้น คือ pieta david และ moses
งานpieta สร้างในปี 1498-1499 ตั้งไว้ที่ saint peter ของกรุง vatican เป็นรูปแกะสลักจากหินอ่อนสูง 174 ซม. แสดงฉากความอาลัยของพระแม่มารีต่อศพของพระเยซูที่วางพาดบนตักของพระนาง michelangelo แกะสลักผลงานนี้ได้อย่างละเอียดอ่อน แสดงร่างไร้ชีวิตของพระเยซูที่ดูศักดิ์สิทธิ์และใบหน้าพระแม่มารีที่งดงามแม้ในช่วงความเศร้า
ผลงานเดวิด- david สร้างเมื่อปี 1501-1504 ได้รับการยกย่องว่าเป็นงานประติมากรรมที่สำคัญมากที่สุดชิ้นหนึ่งของโลก mechelango แกะสลักรูปนี้จากแท่งหินอ่อนเก่าแก่พบในเทือกเขาแอลป์ออกมาเป็นรูปของเดวิด วีรบุรุษคนเลี้ยงแกะของชาวอิสราเอลยุคโบราณผู้สามารถล้มทหารร่างยักษ์goliathที่มากับกองทัพผู้รุกรานลงได้
เดวิดในรูปแกะสลักหินอ่อนชิ้นนี้แสดงสรีระของผู้ชายที่มีรูปทรงและกล้ามเนื้อที่สมบูรณ์ แววตาแสดงความมุ่งมั่นก่อนจะเหวี่ยงก้อนหินออกไปทำร้ายศัตรู
michelangelo สร้างผลงานชิ้นนี้เป็นของขวัญให้เมืองเกิดของเขาเพื่อแสดงถึงความเข้มแข็งและเสรีภาพของชาวเมือง รูปสลักซึ่งมีขนาดสูงถึง 517 ซม.ชิ้นนี้จึงตั้งแสดงอยู่ที่ galleria dell accademia ของเมืองฟลอเรนส์
รูปแกะสลักจากหินอ่อนที่มีชื่อเสียงมากอีกชิ้นหนึ้งแสดงรูปของ moses ผู้นำของชาวอิสราเอลในยุคก่อนพระเยซูซึ่งนำชาวอิราเอลเดินทางหนีการกดขี่ของชาวอียิปต์และเป็นผู้กำหนดพระบัญญัติ 10 ประการไว้ในคัมภีร์ รูป moses ในท่านั่งสูง 235 ซม. ซึ่งสร้างเมื่อปี 1513-1516 ตั้งแสดงไว้ที่สถานเก็บศพสันตปาปาที่กรุงโรม
สำหรับผลงานวาดรูปที่มีชื่อเสียงของ michelangelo เป็นงาน fresco หรืองานจิตรกรรมฝาผนังปูนเปียกที่โบสถ์ sistine chapel ของกรุงวาติกัน เป็นภาพเล่าเหตุการณ์สำคัญต่างๆในคัมภีร์ไบเบิ้ล ภาพวาดเหล่านี้ประดับผนังและเพดานโบสถ์ไว้แน่นขนัด
michelangelo สร้างผลงานชิ้นนี้ระหว่างปี1508- 1512 โดยในการวาดภาพเขาต้องสร้างแท่นนั่งร้าน( scaffolding)สูงถึง 20 เมตร และในส่วนภาพที่เพดานโบสน์นั้น เขาต้องนอนหงายหลังวาดรูปจนจบ
ภาพบนเพดานโบสถ์แบ่งออกได้เป็น 9 ช่องดังตัวอย่างในภาพ
ลุงหมีขอนำเสนอภาพบนฝาผนังที่มีความหมายสำคัญและได้รับการยกย่องมาก2 ภาพ ได้แก่
ภาพแรก คือ ภาพcreation of adam แสดงถึงเหตุการณ์ที่พระเจ้าผู้สร้างโลก( god) สร้างมนุษย์ผู้ชายคนแรกขึ้นมาบนโลก ในภาพเป็นจังหวะที่พระเจ้าถอนมือจากการให้ชีวิตแก่อดัมโดยใช้นิ้วแตะกันเป็นครั้งสุดท้าย ในอ้อมกอดทางซ้ายมือของพระเจ้าจะเห็นร่างของมนุษย์ผู้หญิง eve ซึ่งจะถูกส่งมาอยู่บนโลกเป็นคู่ของอดัมต่อไป
ภาพที่สอง เป็นภาพชื่อ original sin and expulsion from earthly paradise ภาพด้านซ้ายแสดงอดัมและอีฟแอบกินผลไม้ต้องห้ามในสวนอีเดน( eden)โดยมีซาตานในรูปของงูมาหลอกล่อ ส่วนภาพด้านขวาพระเจ้าส่งเทวดามาขับไล่อดัมกับอีฟให้ออกไปจากสวนอีเดนอันถือว่าเป็นการทำบาปครั้งแรกของมนุษยชาติ
ภาพที่ยิ่งใหญ่อีกภาพหนึ่งในโบสถ์ sistine คือ ภาพที่ผนังโบสถ์ด้านลึกสุด ตรงบริเวณที่ตั้งแท่นบูชา ชื่อภาพ the last judgement โดยพระเจ้าพิพากษาคัดแยกมนุษย์ตามกรรมที่ทำไว้ ด้านขวามือของพระเจ้าคือ มนุษย์ผู้ทำกรรมดีได้ขึ้นสวรรค์ ด้านซ้ายมือเป็นผู้ทำกรรมชั่วต้องตกนรก
michelangelo กลับมาวาดภาพนี้ 20 ปีหลังจากวาดภาพบนเพดานโบสถ์แล้ว คือปี 1534 ช่วงนั้นฝีมือสร้างงานศิลปะของเขาตกผลึกเป็นขั้นเทพ รายละเอียดสรีระของมนุษย์ในภาพจึงได้รับการยกย่องว่าสวยงามมาก
เรื่องราวและรูปภาพในข้อเขียนครั่งนี้เป็นเรื่องราวตามความเชื่อของศาสนาคริสต์ ลุงหมีจึงขอปิดท้ายให้ผ่อนคลายด้วยคลิปเพลงไพเราะและความหมายดี ชื่อ morning has broken เรียบเรียงและขับร้องโดย cat stevens ในสไตล์folk rock เมื่อปี 1971 เพลงนี้บรรยายถึงความศักดิ์สิทธิ์และความงดงามของวันแรกในโลกที่พระเจ้าสร้างขึ้นมาให้มนุษย์อยู่อาศัย
เอกสารอ้างอิง
1. michelangelo – the great masters of art by angelo tartuferi. 2018.
2. the sistina by sergio cartocci. 1974
3. คลิปเพลงจาก you tube
