ThaiPublica > เกาะกระแส > ทำไม “ระยะห่างทางสังคม” (Social Distancing) อาจเป็นมาตรการดีที่สุดเพื่อหยุดยั้งการแพร่ระบาดโควิด-19

ทำไม “ระยะห่างทางสังคม” (Social Distancing) อาจเป็นมาตรการดีที่สุดเพื่อหยุดยั้งการแพร่ระบาดโควิด-19

13 มีนาคม 2020


รายงานโดย ปรีดี บุญซื่อ

ระยะห่างของบุคคล ที่มาภาพ : thecut.com

“ระยะห่างทางสังคม” (Social Distancing) เป็นคำศัพท์ทางสาธารณสุข ที่อาจเป็นมาตรการดีที่สุดที่คนเราจะใช้ต่อสู้ เพื่อชะลอการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ในช่วงที่โลกเรายังไม่มีวัคซีนหรือยารักษาโรคระบาดนี้ ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคของสหรัฐฯหรือ Center for Disease Control and Prevention กล่าวว่า ไวรัสโควิด-19 “สามารถแพร่ระบาดระหว่างคนที่อยู่ใกล้ชิดกันในระยะ 6 ฟุต”

ระยะห่างทางสังคมเป็นมาตรการเพื่อลดและชะลอการระบาของโรคไวรัสโคโรนา เนื่องจากมาตรการอย่างเช่น การกักกันตัวเองหรือการยกเลิกการจัดงานทางสังคม สามารถช่วยลดการแพร่ระบาดของโควิด-19 ลงได้อย่างมาก ดังนั้น ผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์จึงกล่าวว่า ระยะห่างทางสังคมจึงเป็นมาตรการที่ดีที่สุดมาตรการหนึ่ง ที่มนุษย์เรามีอยู่ ในการต่อสู้กับโรคระบาด

ระยะห่างทางสังคมสำคัญอย่างไร?

บทความชื่อ What Does “Social Distancing” Really Mean? ในthecut.comกล่าวว่า ในการประทุขึ้นมาของโรคระบาด สังคมมีมาตรการรับมือ 2 แบบ คือ มาตรการด้านเภสัชกรรม เช่น วัคซีนและยาต่อต้านไวรัส และมาตรการไม่ใช่เภสัชกรรม “ระยะห่างทางสังคม” จึงเป็นมาตรการไม่ใช่เภสัชกรรมที่ดีที่สุดมาตรการหนึ่ง ที่สามารถนำมาใช้กับประชากรในวงกว้าง และเป็นเครื่องมือเดียวที่จะช่วยชะลอการแพร่ระบาดของโรค

การหลีกเลี่ยงที่จะติดต่อและสัมผัสกับคนอื่น ทำให้ลดความเสี่ยงในการติดเชื้อและกระจายเชื่อไปยังคนอื่น ทำให้ช่วยลดภาระการทำงานของบุคลากรทางการแพทย์ มาตรการระยะห่างทางสังคมจึงเป็นมาตรการป้องกันที่ได้ผลดีที่สุด ก่อนที่การระบาดจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว แต่ก็เป็นมาตรการที่จะส่งผลกระทบทางเศรษฐกิจ เพราะการยกเลิกกิจกรรมหรืองานทางสังคมต่างๆ หมายถึงการขาดรายได้

“ระยะห่างทางสังคม” คืออะไร?

บทความชื่อ What “social distancing” actually means ใน insider.com กล่าวว่า ระยะห่างทางสังคมเป็นมาตรการสาธารณสุข ที่มีผลเป็นวงกว้าง เช่น การปิดโรงเรียน ยกเลิกงานเทศกาล หรือยกลิกการขนส่งสาธารณะ เพื่อชะลอและควบคุมโรคที่สามารถแพร่ระบาดทางอากาศ เนื่องจากเมื่อเกิดการแพร่ระบาดแล้ว เราไม่สามารถจะไปหยุดยั้งมัน ระยะห่างทางสังคมจึงเป็นมาตรการที่ใช้เพื่อชะลอการแพร่ระบาด

ตัวอย่างจากจีนก็พิสูจน์ให้เห็นถึงประสิทธิผลของมาตรการระยะห่างทางสังคม เช่นยกเลิกการชุมนุมสาธารณะ หรือการปิดพื้นที่คนพรุกพล่าน แต่กรณีของไวรัสโควิด-19 ระยะห่างทางสังคมไม่ใช่มาตรการป้องกันเดียวที่จะต่อสู้กับไวรัสนี้ มาตรการอื่นๆ เช่น การสอบสวนติดตามการติดเชื้อ และการกักกันตัวคนที่สงสัยจะติดเชื้อ ก็เป็นมาตรการที่ได้ผล และยังมีค่าใช้จ่ายที่น้อย

กราฟแสดงการแพร่ระบาดของโควิด-19 ในสภาพที่มาตรการป้องกันและไม่มีมาตรการ เทียบกับความสามารถของระบบดูแลสุขภาพ ที่มาภาพ : insider.com

ในสหรัฐฯเริ่มมีการใช้มาตรการระยะห่างทางสังคม เช่น ชั้นเรียนในมหาวิทยาลัยย้ายไปเรียนออนไลน์ หรือบริษัทเริ่มให้พนักงงานทำงานที่บ้าน แต่การรวมตัวของกลุ่มคนขนาดไหนจึงจะถือว่ามากจนเกิดความเสี่ยง ยังเป็นเรื่องดุลพินิจของคนที่รับผิดชอบ และยังขึ้นกับชุมชนนั้นว่า มีการจัดการอย่างไรกับโรคระบาด นครซานฟรานซิสโกห้ามการรวมตัวของคนมากกว่า 1,000 คน แต่ในรัฐวอชิงตันห้ามการรวมตัวมากกว่า 250 คนขึ้นไป

ส่วนบทความ What Is Social Distancing? ใน buzzfeed.news กล่าวว่า องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ประกาศว่า การระบาดของไวรัสโควิด-19 กลายเป็นโรคระบาดทั่วโลก มาตรการหนึ่งที่เจ้าหน้าที่สาธารณสุขเรียกร้องให้ประเทศต่างๆดำเนินการ คือ มาตรการระยะห่างทางสังคม เพื่อยุดยั้งการแพร่ระบาดของโรค

ความหมายง่ายๆของระยะห่างทางสังคม คือการอยู่ห่างจากคนอื่น เพื่อหลีกเลี่ยงการติดเชื้อ หรือการกระจายเชื้อ โดยหลีกเลี่ยงการชุมนุมสาธารณะ การมีระยะห่างระหว่างกันในสถานที่ทำงาน การดูแลป้องกันตัวเองทางสาธารณสุข และการรักษาระยะห่างจากคนอื่น ทั้งนี้เพื่อลดความเสี่ยงของการหายใจจากละอองน้ำ ที่มาจากการจามและไอของคนที่ติดเชื้อ

หากไม่ใช่มาตรการระยะห่างทางสังคม

บทความของเว็บไซต์ buzzfeed.newss กล่าวถึงประสิทธิผลของมาตรการระยะห่างทางสังคม โดยยกตัวอย่างกรณีการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ในปี 1918 ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อ 102 ปีมาแล้ว เมืองฟิลาเดลเฟียและเซนต์หลุยส์ในสหรัฐฯ ใช้มาตรการแตกต่างกันในการรับมือกับการระบาดของไข้หวัดใหญ่

เมืองฟิลาเดลเฟียอนุญาตให้มีขบวนเดินพาเรดของชัยชนะในสงครามโลกครั้งที่ 1 ขึ้นในวันที่ 28 กันยายน 1918 ตามที่ได้มีการเตรียมการมาก่อน มีคน 200,000 คนยืนอยุ่ข้างทางเพื่อดูขบวนเดินพาเรด เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นไม่ต้องการให้คนตกใจกับโรคระบาด หากมีการยกเลิกขบวนเดินพาเรด และมองว่าการระบาดของไข้หวัดใหญ่จำกัดอยู่ในค่ายทหาร

แต่การที่คนมารวมตัวกันเป็นหมู่มาก ทำให้ไวรัสแพร่ระบาดอย่างรวดเร็ว 3 วันหลังจากขบวนเดินพาเรด ทุกเตียงของโรงพยาบาล 31 แห่งในเมืองเต็มไปด้วยคนป่วยจากไข้หวัดใหญ่ วันที่ 3 ตุลาคม 1918 หรือ 6 วันต่อมา ทางการเมืองฟิลาเดลเฟียพยายามใช้มาตรการระยะห่างทางสังคม แต่ก็สายเกินไปที่จะหยุดการแพร่ระบาด ใน 2 สัปดาห์ต่อมา มีคนเสียชีวิตจากไขหวัดใหญ่ไป 4,500 คน

ที่มาภาพ : mm.com

ในทางตรงกันข้าม เมืองเซนต์หลุยส์ใช้มาตรการระยะห่างทางสังคม มาตั้งแต่แรก ด้วยการปิดโรงเรียน โบสถ์ และโรงมหรสพ ร้านค้าขนาดใหญ่เปิดได้ตามเวลาที่กำหนด ผู้ว่าเมืองห้ามการชุมชุมของคนมากกว่า 20 คน ในที่สุด ในช่วงการแพร่ระบาด 6 เดือน คนเสียชีวิตจากไข้หวัดใหญ่ในเซนต์หลุยส์ มีอัตราที่น้อยสุดในหมู่เมืองต่างๆของสหรัฐฯ คือ 1,703 คน ส่วนฟิลาเดลเฟียมีคนเสียชีวิต 16,000 คน ในช่วงเวลาเดียวกัน

บทความใน New York Times ชื่อ Social Distancing May Be Our Best Weapon to Fight the Coronavirus กล่าวว่า วิธีการดีที่สุดที่จะป้องกัน “การแพร่ระบาดในชุมชน” คือการยืดขยายชุมชนให้ห่างออกไป ประวัติศาสตร์ให้บทเรียนที่เป็นโศกนาถกรรม แต่ก็ให้บทเรียนที่เป็นชัยชนะเช่นเดียวกัน

  • ความสำเร็จจีนต่อสู้ไวรัสโควิด-19 วิธีการโบราณของศตวรรษที่ 14 กับมาตรการ “ระยะห่างทางสังคม”
  • จะซื้ออสังหาฯ ที่นิวยอร์ก ต้องฟังประธานาธิบดีสหรัฐฯ ถ้าจะถามเรื่องโรคระบาด ต้องฟัง ดร. แอนโทนี เฟาชี
  • เอกสารประกอบ

    What is social distancing? Buzzfeed.nes
    What “social distancing” actually means, insider.com
    What does “social distancing” really mean? thecut.com
    Social Distancing May Be Our Best Weapon to Fight the Coronavirus, March 11, 2020 nytimes.com