ณัฐวุฒิ เผ่าทวี www.powdthavee.co.uk
ผมเชื่อว่าคุณผู้อ่านหลายๆท่านที่ชอบฟัง TED talk คงอาจจะเคยได้ยินชื่อของเเดน กิลเบอร์ต (Dan Gilbert) มาก่อน สำหรับท่านที่ไม่เคยล่ะก็ ผมเเนะนำให้ท่านลองเปิด YouTube เเล้วไปเสิร์ชหาชื่อเเกดู เเละสำหรับตัวผมเองผมชอบ TED talk อันนี้ของเขาที่สุด
ยิ่งไปกว่านั้น เเดน กิลเบอร์ตยังเป็นเจ้าของหนังสือ Stumbling on Happiness ซึ่งเป็นหนังสือสุดโปรดของผมที่สุดเล่มหนึ่งอีกด้วย
ผมเจอกับเเดนเป็นครั้งเเรกเเละครั้งเดียวตอนที่เขาและแอนดรูว์ ออสวอลด์ (Andrew Oswald) เชิญผมไปร่วมงานสัมมนาวิชาการที่ Harvard ตอนปี 2009 เเดนเป็นนักจิตวิทยาที่ฉลาดเเละติดดินมากๆ เเละถึงเเม้ว่าเขาจะเป็นผู้เชี่ยวชาญทางด้านความสุข – โดยเฉพาะในเรื่องของเหตุผลที่ทำให้คนเราส่วนใหญ่ไม่รู้ว่าอะไรที่ทำให้เรามีความสุขจริงๆ – สิ่งที่ผมจำได้ดีที่สุดกลับเป็นการพูดคุยจาก dinner conversation กับเขาซึ่งมีใจความดังนี้
“เวลาที่คุณออกไปทานข้าวกับเพื่อนๆของคุณข้างนอกบ้าน พยายามอย่าหารบิลกัน ให้คุณตกลงกับเพื่อนๆของคุณว่า วันนี้ผม/ฉันขอเลี้ยงข้าวทุกคนนะ เเล้วในการกินข้าวกันอีกในครั้งต่อไปให้เพื่อนคนอื่นในกลุ่ม – จะเป็นคนไหนก็ได้ – เลี้ยงข้าวคนอื่นๆในกลุ่มซึ่งรวมทั้งตัวคุณด้วย
ทั้งนี้ก็เป็นเพราะว่า
1) คนที่เป็นเจ้ามือก็จะมีความสุขกับการได้เลี้ยง เพราะการเลี้ยงข้าวเพื่อนๆในที่นี้นั้นนับเป็นหนี่งในพฤติกรรมที่เรียกได้ว่า “ดีต่อสังคม” หรือ pro-social behaviour นั่นเอง ซึ่งก็จะช่วยส่งผลทำให้คนที่เลี้ยงรู้สึกดีว่าเขาได้ทำให้คนอื่นๆมีความสุข (ซึ่งถ้าเเปลเป็นภาษาอังกฤษก็คือ warm glow feeling หรือความสุขในใจนั่นเอง)
2) คนที่ถูกเลี้ยงก็จะมีความสุขกับการได้ทานข้าวฟรีในวันนั้น เเละอาจจะมีความสุขเพิ่มขึ้นไปอีกจากการมีเพื่อนที่อยากเลี้ยงข้าวเรา
3) สำหรับคนที่ถูกเลี้ยง การถูกเลี้ยงที่มีข้อแม้ว่าเราจะต้องเจอกันอีกนะเพราะว่าเราจะได้มีโอกาสเลี้ยงข้าวคนอื่นตอบเเทนบ้างเป็นการสร้าง pre-commitment ว่าเพื่อนๆจะต้องมาเจอกันอีกก่อนที่มันจะนานจนเกินไป ซึ่งก็เป็นวิธีการเพิ่มความสุขจากข้อ 1 และ 2 ในอนาคต
และข้อสุดท้าย ข้อที่ 4) เเต่ถ้าคนที่ถูกเลี้ยงในวันนี้หายวับไปโดยที่ไม่ยอมมาเจอกันอีก (อาจจะเป็นเพราะว่าตัวเองไม่อยากจะเลี้ยงข้าวเพื่อนๆคนอื่นๆ) วิธีนี้ก็จะช่วยทำให้เราตัดคนที่ไม่ควรอยู่ในกลุ่มที่เราเรียกว่าเพื่อนออกไปได้ ซึ่งก็เป็นการลดโอกาสที่เราจะต้องมานั่งเสียใจกับการมีเพื่อนที่ห่วยเเตกในอนาคตได้
……… เป็นยังไงบ้างครับ เเดนเขาสุดยอดไหมครับ
เพราะฉะนั้น ครั้งหน้าถ้าคุณได้มีโอกาสไปทานข้าวข้างนอกกับเพื่อนๆก็ลองวิธีนี้ดูนะครับ ดูซิว่ามันจะทำให้คุณมีความสุขเพิ่มมากขึ้นหรือไม่ เเละคุณก็อาจจะเรียนรู้ได้อีกว่าเพื่อนของคุณคนไหนเป็นเพื่อนตาย คนไหนเป็นเพื่อนจริง