เรื่องเล่าจากลุงหมีปุ๊(53).. แม่นกกกไข่ ภาคสอง

ดร.ชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์

ในบทความครั้งที่แล้ว ลุงหมีปิดท้ายด้วยข้อความว่าน่าจะเปิดศูนย์ฟักไข่นกที่บ้านได้แล้วเพราะในรอบสองเดือนที่ผ่านมามีแม่นกมาวางไข่ที่กรอบหน้าต่างสองรัง แต่ละรังใช้เวลานานหนึ่งเดือนกว่าจะฟักตัวลูกนกออกมาและแม่เลี้ยงดูลูกนกจนโตพอจะออกบินได้

บทความที่ว่าตีพิมพ์ได้เพียงวันดียว วันต่อมาลุงหมีก็เห็นพ่อนกแม่นกมาสร้างรังที่มุมขวาล่างของกรอบหน้าต่างห้องทำงานของลุงหมีอีก เป็นจุดเดียวกับรังนกรังแรก แฟนคลับลุงหมีหลายคนคาดกันว่าแม่นกคงไปคุยให้เพื่อนแม่นกตัวอื่นฟังว่าจุดนี้เป็นทำเลดี มีต้นไม้กับสนามหญ้าอยู่รอบบ้านทำให้หาอาหารกินได้ง่าย และเจ้าของบ้านก็ใจดีไม่รบกวนแม่นกในช่วงนั่งฟักไข่และเลี้ยงลูกอ่อน

ลุงหมีได้ความรู้ใหม่ว่าพ่อนกแม่นกเลือกทำเลที่ชอบกันอย่างจริงจัง เพราะเพียงสองวันนกคู่นี้ก็เปลี่ยนใจ บินออกไปจากรังพร้อมกับคาบใบไม้กิ่งไม้ที่ทำรังออกไปด้วย แต่จุดนี้เป็นทำเลทองเสียอย่าง อีก 4-5 วันต่อมา พ่อแม่นกคู่ใหม่ก็มาจับจองสร้างรังตรงนี้อีก ครั้งนี้อยู่จริงจนแม่นกออกไข่เรียบร้อย ในวันแรกเป็นไข่โทนเพียงใบเดียวและขนาดใบเล็กกว่าไข่ของสองรังแรก แต่พอวันถัดมาแม่นกก็ออกไข่ใบที่สอง จึงเป็นจำนวนเท่ากับไข่ในสองรังก่อนหน้า จากนี้ไปลุงหมีต้องลุ้นอีก 1 เดือนว่าลูกนกจะรอดออกมาจนบินออกไปใช้ชีวิตนกได้เรียบร้อยหรือไม่

ลุงหมีมองหามุมใหม่ที่จะติดตามพัฒนาการของแม่นกกับลูกนกได้ชัดขึ้นโดยไม่รบกวนแม่นก ก็ได้มุมที่มองจากนอกบ้านโดยต้องซูมถ่ายภาพจากระยะไกล ทำให้ได้คลิปแสดงว่าแม่นกมือใหม่ตัวนี้ ต้องขยับตัวอยู่เสมอเพื่อหามุมเหมาะๆสำหรับนั่งกกไข่

ระหว่างที่รอลุ้นว่าลูกนกในไข่ใบใหม่นี้จะรอดไหม ลุงหมีจึงเดินสำรวจรอบบ้านว่ามีแม่นกตัวอื่นมาใช้บริการศูนย์ฟักไข่นกที่บ้านลุงหมีอีกหรือเปล่า ก็พบลูกค้าอีกสองรายจริงๆ

รายแรกที่พบอย่างบังเอิญก็คือ ลุงหมีเห็นว่าบนแผ่นกระจกกันฝนตรงจุดเดินเข้าตัวบ้านมีเศษรังนกตกอยู่ ลุงหมีจึงไปตรวจที่กรอบหน้าต่างของห้องพระบนชั้นสอง ก็พบว่ารังนกนั้นตกลงไปจากกรอบหน้าต่างและแม่นกทิ้งไข่ไว้ที่ร่องของกรอบหน้าต่าง ไข่ใบนี้สภาพไม่สมบูรณ์และภายในสองวันเปลือกก็แตกออกมาโดยไม่มีตัวลูกนก

กรณีของลูกค้านกอีกรายหนึ่ง ลุงหมีไปเดินสำรวจที่สวนหย่อมหลังบ้าน พบเศษเปลือกไข่ที่พื้นดินซึ่งตีความได้ว่าเป็นเปลือกไข่ที่ลูกนกฟักตัวออกมาแล้วหรือมิฉนั้นก็เป็นไข่นกที่หล่นลงมาจากรังแล้วไข่แตก ลุงหมีพยายามมองไปที่พุ่มไม้เหนือจุดเศษเปลือกไข่ตกอยู่ ก็พบแม่นกตัวหนึ่งกำลังนั่งอยู่ในรัง ในรูปต้องเพ่งดูจะเห็นเป็นแม่นกตัวสีขาวคนละพันธุ์กับแม่นกสามรังก่อนหน้า รังดูมีขนาดใหญ่แข็งแรงและซ่อนอยู่ในพุ่มไม้หนาแน่น น่าจะปลอดภัยจากสัตว์ที่ชอบขโมยกินไข่นก เช่น หนู งูหรือกระรอก

ลุงหมีขอปิดท้ายบทความด้วยความรู้ทางธรรมชาติวิทยาสองข้อ

ข้อแรก แม่นกทั้งสามรังที่ลุงหมีติดตามดูนั้น เป็นนกเขาชวาซึ่งตามข้อมูลระบุว่าชอบอยู่เป็นคู่ และออกไข่ 1-3 ใบ ตรงตามที่ลุงหมีเห็นพ่อนกบินมาเยี่ยมแม่นกบ่อยๆ

ข้อที่สอง กระรอกพันธุ์ที่ชอบกินไข่นกหรือลูกนกตัวเล็กๆ คือ กระรอกดินหรือกระจ้อน ลักษณะตัวยาวกว่ากระรอกทั่วไป และมีหน้ายาวฟันแหลมคมจึงเป็นสัตว์กินเนื้อ ต่างจากกระรอกที่คนชอบนำมาเลี้ยงซึ่งกินแต่ใบไม้และผลไม้