Hesse004
Peter Camenzind (1904) เป็นผลงานวรรณกรรมเล่มแรกของ เฮอร์มาน เฮสเส (Hermann Hesse) ที่สร้างชื่อเสียงให้กับเขาในฐานะนักเขียนยุคใหม่ของเยอรมนี
เฮสเสเขียนนิยายเล่มนี้เมื่ออายุเพียง 27 ปี ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึง ความเข้าใจอันลึกซึ้งเกี่ยวกับชีวิตวัยหนุ่ม การแสวงหา และความเปลี่ยนแปลงทางจิตวิญญาณ อย่างน่าทึ่ง
ในช่วงเวลาที่เฮสเสเขียน Peter Camenzind ยุโรปกำลังก้าวเข้าสู่ความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ ช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ถึงต้นศตวรรษที่ 20 เป็นช่วงเวลาของอิทธิพลของปรัชญานิทเช่และจิตวิทยายุคแรกของฟรอยด์
แนวคิดเรื่อง “การเป็นตัวของตัวเอง” และ “ความขัดแย้งภายใน” เริ่มมีบทบาทสำคัญในวรรณกรรมยุคนั้น
ช่วงต้นศตวรรษที่ 19 ยุโรปเกิดการเติบโตขบวนการศิลปะยุค Fin de Siècle…ความเบื่อหน่ายต่อโครงสร้างเดิมของสังคมและการค้นหาตัวตนผ่านศิลปะ
ขณะเดียวกันการพัฒนาทางอุตสาหกรรมและสังคมเมืองสร้างคนกลุ่มใหม่ที่เป็นชนชั้นกลางขึ้น… เมืองใหญ่กลายเป็นศูนย์กลางของความเจริญและความวุ่นวาย
ภายใต้บริบทนี้ Peter Camenzind ไม่ใช่แค่เรื่องราวของชายหนุ่มที่เดินทาง แต่เป็นภาพสะท้อนของยุคสมัยที่เฮสเสเติบโตขึ้นมา
เรื่องราวของ Peter Camenzind: ชีวิตคือการแสวงหาและการตกผลึก
“นิมิคอนหมู่บ้านเล็ก ๆ ของเราตั้งอยู่บนพื้นที่ลาดสามเหลี่ยมริมทะเลสาบ มีเทือกเขาหินขรุขระล้อมอยู่สองด้าน ทางเดินสายหนึ่งทอดสู่อารามซึ่งอยู่ไม่ไกล เส้นทางสายที่สองไปสู่หมู่บ้านใกล้เคียงซึ่งเดินไปราวสี่ชั่วโมงครึ่ง”…Peter Camenzind ฉบับ สดใส แปล
ประโยคบรรยายสถานที่เกิดของ Peter ในบทแรกของ Peter Camenzind ทำให้ผู้อ่านสัมผัสได้ถึง รากเหง้าของตัวละครและเส้นทางที่เขาจะเดินต่อไป
Peter เป็นชายหนุ่มที่เติบโตขึ้นมาท่ามกลางธรรมชาติในสวิตเซอร์แลนด์…หัวใจของเขาเรียกร้องให้เขาออกเดินทางจากหมู่บ้านเล็ก ๆ ไปสู่โลกกว้าง
เขาเดินทางไปยังเมืองต่าง ๆ ทั้งในเยอรมนีและอิตาลี พบเจอผู้คนหลากหลายชนชั้น ตั้งแต่ปัญญาชน คนธรรมดา ช่างฝีมือ จนถึงชาวชนบท
ระหว่างทาง เขาได้สัมผัสกับศิลปะผ่านภาพวาดของ Giovanni Segantini ที่สะท้อนความเงียบสงบของธรรมชาติ
Peter พบความไพเราะของดนตรี Wagner เสียงเพลงที่ทำให้เขารู้สึกถึงจิตวิญญาณของมนุษย์
เขาดื่มด่ำกับไวน์จนนิยามตัวเองว่าเป็น “ขี้เมา” …ไวน์ คือ เครื่องดื่มที่ทำให้เขาเข้าใจถึงความลุ่มลึกของอารมณ์
Peter พบเจอมิตรภาพและความรักตั้งแต่ Richard เพื่อนรูปงาม Bobby ชายพิการที่เขารักเหมือนน้องชายไปจนถึง Elizebeth ผู้หญิงที่ทำให้เขาคลั่งรัก
…การเดินทางของเขาไม่ใช่แค่การค้นพบโลกภายนอก แต่มันคือการค้นหาตัวเองผ่านผู้คนที่เขาพบเจอ
การเติบโตของ Peter: จากความรักและการสูญเสีย
สิ่งที่ทำให้ Peter Camenzind ลึกซึ้งกว่านิยาย coming-of-age ทั่วไป คือ ความสัมพันธ์ของ Peter กับผู้คนที่เขาพบเจอและสูญเสียไป
Richard… มิตรภาพที่ใกล้ชิดจนเกือบจะเป็นความรักแรกของปีเตอร์ การจากลากับ Richard สะท้อนให้เห็นถึงความไม่แน่นอนของความสัมพันธ์
Bobby ชายพิการที่ Peter ผูกพัน รักเหมือนน้องชาย ความสัมพันธ์นี้เป็นจุดที่ทำให้ปีเตอร์ เข้าใจและเห็นใจเพื่อนมนุษย์มากขึ้น
Elizebeth… หญิงสาวที่เขาคลั่งรัก แต่สุดท้ายความรักนั้นก็ต้องจบลงด้วยความผิดหวัง
พ่อของ Peter …ตาแก่ Camenzind การกลับบ้านของเขาและพบว่าพ่อแก่ชราลงมาก ทำให้ Peter เข้าใจถึง ความเปลี่ยนแปลงและการยอมรับสัจธรรมของชีวิต
การจากลา (จากเป็น) และการสูญเสีย (จากตาย) ทำให้ Peter เติบโตขึ้น
…เขาเริ่มเข้าใจว่า ความรักไม่ใช่แค่เรื่องของความโรแมนติก แต่เป็นความรู้สึกที่ลึกซึ้งกว่านั้น
ลายเซ็นวรรณกรรมของเฮสเส: จุดเริ่มต้นของปรัชญาและจิตวิญญาณ
Peter Camenzind เป็นวรรณกรรมเรื่องแรกของเฮสเส ที่ทำให้เราเห็น “เค้าลาง” ของแนวคิดที่เฮสเสจะพัฒนาในงานเขียนต่อมา เช่น
การแสวงหาทางจิตวิญญาณใน Siddhartha
ความขัดแย้งระหว่างเหตุผลกับอารมณ์ ใน Narziss and Goldmund
การเผชิญหน้ากับด้านมืดของตัวเองใน Demian
เฮสเสมีความผูกพันกับ ศาสนาและพระเจ้า อยู่เสมอ แม้ว่าปรัชญาของเขาจะมีความซับซ้อนขึ้นในภายหลัง แต่ใน Peter Camenzind เราเห็นเขายังคงให้ความสำคัญกับความบริสุทธิ์ของธรรมชาติและความศรัทธาของมนุษย์
มุมมองในวัยใกล้ 50 ปี: เราเดินทางมาไกลแค่ไหน?
ผมอ่าน Peter Camenzind ครั้งแรก เมื่ออายุ 21 ปี วันนี้เวลาผ่านมา 27 ปี ผมกลับมาอ่านวรรณกรรมเฮสเสอีกครั้ง
ต้องบอกตามตรงว่า…ท่านอาจารย์สดใส ขันติวรพงษ์ แปลหนังสือของเฮอร์มาน เฮสเส ได้อย่างวิเศษมาก ละเมียดละไมจนทำให้ผมหลงรักวรรณกรรมของเฮสเส
การอ่าน Peter Camenzind อีกครั้งในวัยใกล้ 50 ปี ทำให้ผมเห็นมิติใหม่ของหนังสือเล่มนี้
… ในวัยหนุ่มเราอาจอ่านหนังสือเรื่องนี้เป็นเรื่องของการแสวงหา แต่ในวัยนี้ เราอ่านมันเป็นเรื่องของการเข้าใจและยอมรับ
ผมมองว่าชีวิตของ Peter สะท้อนถึงเส้นทางของตัวเอง
วัยหนุ่ม คือ ช่วงเวลาของการแสวงหา การเรียนรู้จากธรรมชาติ หนังสือ ศิลปะ ไวน์ ดนตรี มิตรภาพ และความรัก
ความรักและการจากลาเป็นบทเรียนของชีวิต… ทั้งคู่ทำให้เราเติบโตขึ้น
เมื่อเวลาผ่านไป เราเริ่มตกผลึกและเข้าใจว่าความสุขคือ ความสงบที่ยังเคลื่อนไหวตามจังหวะของชีวิต
การอ่าน Peter Camenzind ในวันนี้ทำให้ผมตระหนักว่า เราไม่ได้หยุดเดินทาง เราเพียงแต่เดินไปด้วยความเข้าใจที่ลึกซึ้งขึ้น และบางทีการแสวงหาของเราอาจไม่มีจุดจบ แต่มันจะนำเราไปสู่ความนิ่งสงบที่แท้จริงในวันหนึ่ง