เปรมปพัทธ ผลิตผลการพิมพ์
ทำไมคนสมัยนี้ดูเหมือนไม่นับถือศาสนา ไม่เชื่อเรื่องเวรกรรม แต่กลับชอบดูดวงเป็นชีวิตจิตใจ ลูกๆ บางบ้านชวนไปตักบาตรทำบุญที่วัดกับพ่อแม่แต่ละครั้งเป็นเรื่องเป็นไปไม่ได้ แต่ขวนขวายไปไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ไกล ๆ ศรัทธาชนิดที่ว่ายอมดั้นด้นไปแบบที่พ่อแม่ไม่ต้องเรียกก็พร้อมเสมอ
หลายคนเชื่อเรื่องโชคลาง เสื้อผ้าสีมงคล คำถามที่ชวนฉงนใจคือในยุคโลกาภิวัฒน์ ที่วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีก้าวหน้าไปไกลแล้ว ทำไมยังมีผู้คนที่สนใจเอาเรื่องดวงชะตามาเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจอยู่ และดูเหมือนคนที่สนใจเรื่องนี้กลับเป็นกลุ่มคนอายุน้อย มีการศึกษา มีหน้ามีตาในสังคม
เส้นที่สวนทางกันระหว่างอายุและความเชื่อนี้ เป็นคำถามว่าอะไรเป็นปัจจัยที่ทำให้คนรุ่นใหม่นับถือสิ่งที่มองไม่เห็นอย่างเรื่องดวงชะตาราศี
เมื่อวัยรุ่นหันมาสนใจดูดวง ไม่ว่าจะในทวิตเตอร์ที่ต้องจองคิวข้ามเดือน หรือยูทิวบ์ที่ให้เลือกเปิดไพ่
อะไรคือสิ่งที่อยู่เบื้องหลังความสนใจนี้ การดูดวงช่วยชีวิตวัยรุ่นได้อย่างไรบ้าง และอะไรคือจุดประสงค์ของการดูดวงกันแน่
ปัจจุบันการดูดวงเป็นกิจกรรมที่เข้าถึงได้ง่ายขึ้น คนที่สนใจอยากใช้บริการดูดวงไม่จำเป็นต้องเดินทางออกไปหาหมอดูตามวัดวาหรือซุ้ม
ดูดวงบนท้องถนนอีกแล้ว
พร้อมกันนั้นเองเมื่อเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทกับภาคธุรกิจมากขึ้น ผู้ค้ากับผู้ขายติดต่อกันได้ง่ายขึ้น ธุรกิจความเชื่อก็พัฒนาตามไปด้วยธุรกิจดูดวงก็เช่นกัน
หมอดูหนุ่มสาวจำนวนมากใช้โซเชียลมีเดียเป็นช่องทางพบปะลูกค้าและกลุ่มเป้าหมายของตน การดูดวงกลายเป็นเรื่องที่ใคร ๆ ก็สามารถเข้าถึงได้ ขอแค่มีอินเทอร์เน็ตเท่านั้น ความสะดวกสบายจากเทคโนโลยีนี้ทำให้เราเห็นว่า หมอดูยุคนี้เป็นใคร หน้าตา บุคลิกของพวกเขาเป็นอย่างไร รีวิวของลูกค้าพวกเขาดีไหม รวมถึงกลุ่มคนแบบใดที่สนใจการดูดวง
จากประสบการณ์ของเพื่อนผู้เขียนที่ชื่นชอบการชมคลิปดูดวงแบบไพ่ยิปซีบนแพลตฟอร์ม Youtube กับ Twitter เพราะดูได้ฟรีและสามารถดูเมื่อไหร่ก็ได้ แต่แน่นอนว่าการดูดวงออนไลน์กับการดูดวงต่อหน้าก็ไม่ได้เหมือนกันเสียทีเดียว ตามปกติเวลาเราไปดูดวงไพ่ยิปซีหรือไพ่ทาโรต์ หลังจากที่เราถามคำถาม หมอดูก็จะให้เราหยิบเลือกไพ่ขึ้นมาจากกองไพ่ แล้วอ่านคำทำนายตามหน้าไพ่ที่ปรากฏ
แต่ในโลกอินเทอร์เน็ต เราไม่สามารถหยิบเลือกไพ่เองได้ หมอดูจะทำคลิปดูดวงแบบสุ่มหยิบกองไพ่ โดยให้คนดูเลือกกองไพ่ตามหมายเลขที่หมอดูจัดไว้ คลิปดูไพ่ยิปซีเหล่านี้จะถูกตั้งชื่อตามคำถามที่คนดูอยากรู้ ซึ่งแน่นอนคำถามเหล่านี้มักสัมพันธ์กับวัยของกลุ่มเป้าหมายช่องนั้น ๆ อย่างช่องที่มีคนดูส่วนใหญ่เป็นวัยรุ่นหรือหนุ่มสาวที่เพิ่งเริ่มทำงาน โจทย์มักเน้นไปที่ความรัก การเรียน การงาน เช่น ความรักครั้งนี้จะสมหวังมั้ย เนื้อคู่เราเป็นอย่างไร ควรเปลี่ยนงานดีมั้ย คะแนนสอบครั้งนี้จะเป็นยังไง หรือแม้แต่โจทย์คำถามปลายเปิดมาก ๆ อย่างสิ่งศักดิ์สิทธิ์มีอะไรอยากแนะนำกับเรา เราเหมาะจะทำงานอะไร เขารู้สึกยังไงกับเรา
นอกเหนือจากการสุ่มหยิบกองไพ่แล้ว ก็ยังมีการทำคลิปทำนายโชคชะตาของตามราศีเดือนเกิดว่า ในแต่ละเดือนชีวิตของคนที่เกิดราศีนั้น ๆ จะเป็นอย่างไรซึ่งวางเนื้อหาคล้ายกับคอลัมน์ดูดวงตามหน้านิตยสารทั่วไป
จากการดูดวงออนไลน์หลายครั้งผู้เขียนก็สังเกตว่าผู้คนที่สนใจการดูดวงเป็นคนรุ่นใหม่ที่อายุน้อยลงเรื่อย ๆ ทั้งคนทำอาชีพหมอดูเองและคนที่เป็นลูกดวง โดยเฉพาะใน Twitter ที่ตั้งเรทราคาไว้ค่อนข้างถูก หมอดูในทวิตเตอร์มักตั้งค่าบริการตามจำนวนคำถามของลูกค้า บางร้านคำถามละ 49 บาท หรือ 3 คำถาม 109 บาท หรือ 5 คำถาม 159 บาท แต่ถ้าหากต้องการนัดคุยผ่านโทรศัพท์ก็จะคิดราคาเป็นชั่วโมงโดยไม่จำกัดคำถามอาจชั่วโมงละ 200-300 บาทขึ้นไป
ทุกวันนี้แม้คำถามทางปรัชญาจะก้าวหน้าไปเพียงใด แต่มนุษย์ก็ยังต้องเผชิญความซับซ้อนและความไม่แน่นอนในชีวิตอยู่ตลอดเวลา
การดูดวงกลายเป็นกิจกรรมคลายเครียดที่ช่วยบรรเทาความวิตกกังวลต่อเหตุการณ์ที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต
ด้วยเหตุนี้เองหมอดูจึงเป็นคนที่ต้องพูดคุยกับผู้คนที่อยู่ในภาวะเครียดหรือคนที่ประสบปัญหาชีวิตจนส่งผลเสียต่อสุขภาพจิต และแม้ว่าการดูดวงออนไลน์จะได้รับความนิยม แต่การดูดวงแบบคลาสสิคที่ได้พบหน้าหมอดูก็ยังไม่หายไปไหน
“เราเลือกจะดูดวงเพราะมันเครียดและอยากได้ที่พึ่งพิงทางใจ เรารู้สึกว่า หมอดูรับฟังและไม่ตัดสิน เพราะคนที่ตัดสินคือไพ่ ซึ่งไม่มีชีวิตละมั้ง เหมือนทุกวันนี้มีปัญหาแล้วคุยกับใครไม่ได้ แฟนก็ไม่ค่อยฟัง พ่อแม่ก็ไม่สนิท หมอจิตก็แพง หมอดูนี่แหละ เข้าถึงง่าย มีให้เลือกเยอะด้วย ไม่ถูกใจก็เปลี่ยน แค่นั้น”
การดูดวงเองก็เช่นเดียวกับการเสพข่าวที่เราต้องหมั่นใช้วิจารณญาณมากำกับหน้าที่ของหมอดูคือการทำนายอนาคตซึ่งอาจจะเกิดขึ้นหรือไม่ก็ได้ ดังนั้นเมื่อเรารับฟังคำทำนาย เรามีสิทธิที่จะเชื่อหรือไม่เชื่อก็ได้เช่นกัน
หากเราดูดวงอย่างมีสติไม่เก็บไปคิดมาก การดูดวงก็เป็นหนึ่งในกิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลายความเครียดให้เราได้
เราอาจจะลองคุยกับหมอดูถึงเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ ของชีวิตที่ยังหาคำตอบไม่ได้ ถามถึงความรัก ถึงเนื้อคู่ สุขภาพของญาติผู้ใหญ่ ความเป็นอยู่ในอีก 10 ปีข้างหน้า
สำหรับผู้เขียนแล้ว การดูดวงไม่ใช่เรื่องที่เราต้องเชื่อ แต่เป็นเรื่องที่เราควรทำความเข้าใจ หากอยากจะรู้จักโลกของวัยรุ่นมากขึ้น
เมื่อหมอดูกลายเป็นจิตแพทย์บ้าน ๆ อย่างที่หลายคนบอกไว้