ThaiPublica > คอลัมน์ > เรื่องเล่าจากลุงหมีปุ๊ (8) … genius of monet

เรื่องเล่าจากลุงหมีปุ๊ (8) … genius of monet

27 มิถุนายน 2023


ดร.ชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์

ลุงหมีชื่นชมความงดงามของภาพวาดโดย renoir เช่นเดียวกับคนรักงานศิลปะจำนวนมาก แต่ในขณะเดียวกันลุงหมีก็นับถือความสามารถของศิลปินดังของกลุ่มก่อตั้งสไตล์วาดรูปแนว impressionistic อีกคนหนึ่ง คือ claude monet (1840-1926)

แนววาดภาพของ monet จะเป็นภาพนอกบ้าน (outdoor) เน้นการวาดภาพอย่างรวดเร็วโดยไม่ลงรายละเอียดของภาพ แต่ใช้สีและแสงเป็นเครื่องมือสร้างบรรยากาศของภาพ

ตัวอย่างภาพยุคแรก ๆ ของเขาดังข้างล่าง จะเห็นว่าไม่มีรายละเอียดของผู้หญิง แต่สีสันจะออกมากลมกลืนดูสวยงาม

ภาพวาดมีชื่อของ monet สร้างสรรค์ออกมาในช่วงที่เขาย้ายออกมาอยู่เมือง giverny เขาได้สร้างสวนที่สวยงามเต็มไปด้วยต้นไม้ดอกไม้และมีสระน้ำสำหรับใช้ชื่นชมและเป็นฉากวาดรูปทิวทัศน์ (landscape)

ภาพแรกเป็นสะพานสไตล์ญี่ปุ่นสำหรับเดินข้ามสระนำ้ ภาพที่สองมีชื่อมากเรียกว่า blue waterlilies แสดงภาพกอบัวในสระน้ำในโทนสีน้ำเงิน จะเห็นว่าดอกบัวไม่ได้มีรายละเอียดเลย ดูเหมือนใช้ก้อนสีวาดโป็ะลงไป แต่ก็ดูเด่นตา

monet ได้วาดภาพกอบัวในสระน้ำออกมาหลายภาพ โดยมีความแตกต่างขององค์ประกอบบ้าง แต่ที่สำคัญคือเขาให้ความสำคัญต่อลักษณะของแสงในช่วงต่างๆของวัน เมื่อแสงกระทบวัตถุแล้วก็จะสะท้อนสีที่แตกต่างกันออกมา

ด้วยความหลงใหลในแสงสีที่ออกมาในรูปแบบต่างๆกัน monet จึงวาดภาพออกมาจากฉากเดียวกันเป็นชุดซึ่งแตกต่างกันที่สีและแสง เริ่มจากชุดกอบัว ตามด้วยภาพชุดกองฟาง (haystacks) ดังตัวอย่างข้างล่าง

ภาพชุดที่มีชื่อเสียงที่สุดของ monet ชื่อ roueun cathredral เป็นภาพด้านหน้าของโบสถ์ที่มีลักษณะสถาปัตยกรรมที่สวยงาม แต่ละภาพจะแสดงถึงลักษณะของแสงในแต่ละช่วงของวัน โดยmonet แสดงออกมาเป็นสีต่างๆ

ลุงหมีได้มีโอกาสชมภาพจริงหลายภาพ เมื่อมองลึกลงไปถึงเทคนิคการวาดภาพแล้วรู้สึกทึ่งมากว่า monet มีสายตาที่เฉียบคมรับรู้ความแตกต่างของแสงในช่วงนั้น ๆ แล้วแสดงออกมาเป็นสีในภาพได้

มองภาพใกล้ๆจะเห็นเป็นเพียงก้อนสีต่าง ๆ ปาดซ้อนไปมา ดูเกือบไม่ออกว่าเป็นภาพอะไร แต่ถ้าเดินถอยห่างออกมาได้ระยะ ก็จะเห็นลวดลายของภาพ ลุงหมีจึงยกย่อง monet ให้เป็นอัจฉริยะ (genius) ในด้านเทคนิคใช้แสงสีแสดงภาพ

monet ใช้เวลาวาดภาพชุด rouen cathedral อยู่สองปี โดยไปเช่าที่พักชั่วคราวในบ้านตรงกับข้ามกับหน้าโบสถ์ เพื่อเฝ้าสังเกตการเปลี่ยนแปลงสีแสงที่ด้านหน้าของโบสถ์ได้ทั้งวัน เขาวาดภาพออกมาเกือบ 30 ภาพ แล้วคัดเลือก 20 ภาพออกแสดงโชว์ ปัจจุบันภาพเหล่านี้กระจายอยู่ในพิพิธภัณฑ์และหอศิลป์มีชื่อทั่วโลก

มีพิพิธภัณฑ์สองแห่งที่มีภาพมากกว่าหนึ่งภาพ คือ musee d’orsay ที่ฝรั่งเศส และ national gallery of art ที่กรุงวอชิงตัน สหรัฐอเมริกา ผู้ชมสามารถเปรียบเทียบความแตกต่างของสีได้ด้วยตัวเอง

ครั้งหนึ่งมีพิพิธภัณฑ์แห่งหนึ่งขอยืมภาพ rouen cathedral จากพิพิธภัณฑ์อื่น แล้วจัดมาวางเรียงกันให้ผู้ชมลักษณะของแสงสีที่เปลี่ยนไปทั้งวัน จากการที่ได้เห็นของจริงชุดนี้ทำให้ลุงหมีสรุปว่า monet เป็นอัจฉรียะด้านการวาดรูปอย่างแท้จริง

ของแถม.. ลุงหมีเคยวาดรูปสีน้ำแสดงสะพานญี่ปุ่นที่สวนเมืองพอร์ทแลนด์ สหรัฐอเมริกา ตัวรูปทรงของสะพานคล้ายกับรูปของ monet ในบทความข้างบน แต่ฝีมือวาดรูปบอกได้ว่าเป็นระดับอนุบาลเมื่อเทียบกับภาพของ monet

หมายเหตุ : ข้อมูลอ้างอิงที่มาภาพจากหนังสือ 1. A-Z of arts 2. paintings in musee d’orsy 3.Impressionists in their Gardens