วันนี้(22 มกราคม 2563) สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์(ก.ล.ต.) จัดแถลงข่าว มาตรการรองรับสถานการณ์โควิด-19 โดย นายประสงค์ พูนธเนศ ปลัดกระทรวงการคลัง ดร.วิรไท สันติประภพ ผู้ว่าการ ธนาคารแห่งประเทศไทย นางสาวรื่นวดี สุวรรณมงคล เลขาธิการ สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. นายปรีดี ดาวฉาย ประธานสมาคมธนาคารไทย นายวศิน วณิชย์วรนันต์ นายกสมาคมบริษัทจัดการกองทุน และ ดร.กอบศักดิ์ ภูตระกูล รองเลขาธิการนายกรัฐมนตรีฝ่ายการเมือง
นายประสงค์ พูนธเนศ กระทรวงการคลังกล่าวว่า การที่จัดแถลงข่าววันนี้เพื่อชี้แจงมาตรการรองรับสถานการณ์โควิด-19 ด้านตลาด สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อ COVID-19 ที่ทวีความรุนแรงขึ้น สร้างความกังวลให้แก่ตลาดเงินและตลาดทุนทั่วโลก ราคาสินทรัพย์ผันผวนสูง นักลงทุนในหลายประเทศเทขายสินทรัพย์ต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง กระทบสภาพคล่องของตลาดการเงิน ส่งผลให้ตลาดการเงินไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ ภาครัฐในหลายประเทศจึงได้ออกมาตรการต่าง ๆ เพื่อดูแลเสถียรภาพเศรษฐกิจการเงินอย่างต่อเนื่อง
กระทรวงการคลัง ธนาคารแห่งประเทศไทย และสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ ได้ติดตามสถานการณ์ต่อเนื่องและได้ออกมาตรการรักษาเสถียรภาพตลาดการเงินไทย เพื่อป้องกันไม่ให้มีปัญหาสภาพคล่องในตลาดการเงินไทย
ดร.วิรไท สันติประภพ ผู้ว่าการ ธนาคารแห่งประเทศไทย กล่าวว่า สถานการณ์การระบาดของโควิด-19 สร้างความกังวลให้กับประชาชน มีคำถามค่อนข้างมากเกี่ยวกับสถานการณ์ของสถาบันการเงิน ธนาคาร ตลาดเงิน ตลาดการเงิน โดยเฉพาะในช่วงที่ราคาของสินทรัพย์มีความผันผวนค่อนข้างมาก ขอยืนยันว่าระบบสถาบันการเงิน มีเสถียรภาพดี ธนาคารพาณิชย์มีเงินกองทุนที่มั่นคง มีสภาพคล่องอยู่ในระดับสูง
สถานการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นสถานการณ์ที่เกิดขึ้นทั่วโลก ตลาดเงินตลาดการเงิน ผันผวนสูงในช่วงที่ผ่านมา ทำให้ตลาดไม่สามารถทำงานได้อย่างปกติ แม้ระบบสถาบันการเงินไทยโดยรวมยังมีเสถียรภาพดี ธนาคารพาณิชย์ไทยมีเงินกองทุนเข้มแข็งและไม่มีปัญหาสภาพคล่อง แต่สถานการณ์สภาพคล่องตึงตัวในระบบการเงินโลก และกลไกตลาดการเงินที่ทำงานต่างจากสภาวะปกติ ได้เริ่มส่งผลต่อตลาดการเงินไทย ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ได้ช่วยบรรเทาปัญหาสภาพคล่องในตลาดการเงิน เพื่อลดผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อเศรษฐกิจ โดยเข้าซื้อพันธบัตรรัฐบาลกว่าหนึ่งแสนล้านบาทในช่วงวันที่ 13 -20 มีนาคม 2563 อีกทั้งได้ลดและยกเลิกการออกพันธบัตร ธปท.
ล่าสุดเมื่อวันที่ 20 มีนาคม 2563 คณะกรรมการนโยบายการเงินได้ปรับลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายมาอยู่ในระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ที่ร้อยละ 0.75 ต่อปี ซึ่งเป็นระดับต่ำสุดในประวัติศาสตร์ เป็นผลจากการระบาดของโควิดรุนแรงกว่าที่คาดและส่งลดผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทยแรงกว่าที่คาด
“กนง.และธปท. ยืนยันว่าพร้อมที่จะเข้าดูแลตลาดพันธบัตรรัฐบาลให้ทำงานได้ตามปกติ พร้อมที่จะเข้าซื้อพันธบัตรรัฐบาลเพิ่มเติม เพื่อเติมสภาพคล่องเข้าไปในระบบการเงิน เพื่อไม่ให้อัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลผันผวน พันธบัตรรัฐบาลที่ถือโดยสถาบันการเงิน ถ้าต้องการสภาพคล่องก็มาขายในตลาดรองให้กับธปท.ได้”ดร.วิรไทกล่าว
อย่างไรก็ดี สถานการณ์ที่ยังมีความผันผวนสูง ทำให้ผู้ถือหน่วยลงทุนบางส่วนเร่งไถ่ถอนหน่วยลงทุนจากกองทุนรวมตราสารหนี้ ส่งผลให้กองทุนรวมตราสารหนี้บางแห่ง ต้องเร่งขายตราสารหนี้ที่ส่วนใหญ่มีคุณภาพดีในราคาต่ำกว่าปกติ เพราะการขาดสภาพคล่องในตลาดการเงิน ส่งผลให้ผู้ถือหน่วยลงทุนได้รับผลตอบแทนที่ต่ำกว่าที่ควรโดยไม่จำเป็น ซึ่งอาจส่งผลต่อเนื่องให้เกิดการไถ่ถอนหน่วยลงทุนอื่น ๆ ตามมา จนกระทบต่อการทำงานของกองทุนรวมตราสารหนี้และตลาดตราสารหนี้ในประเทศ รวมถึงอาจก่อให้เกิดความเสียหายแก่ภาคเอกชน เศรษฐกิจ และประชาชนเป็นวงกว้าง
กระทรวงการคลัง ธปท. และสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ได้ติดตามสถานการณ์ดังกล่าวอย่างต่อเนื่อง และเห็นควรออกมาตรการสนับสนุนเสถียรภาพตลาดการเงินไทย ซึ่งจะช่วยป้องกันไม่ให้ปัญหาการขาดสภาพคล่องในตลาดการเงินขยายผลต่อไป โดยมาตรการดังกล่าวประกอบด้วยการดำเนินงานใน 3 ด้านดังต่อไปนี้
1) กองทุนรวมตราสารหนี้ ธปท. จัดตั้งกลไกพิเศษ Lending Facility เพื่อเพิ่มสภาพคล่องให้แก่กองทุนรวมผ่านธนาคารพาณิชย์ โดยธนาคารพาณิชย์สามารถเข้าซื้อหน่วยลงทุนจากกองทุนรวมตลาดเงิน (Money market fund) และกองทุนรวมตราสารหนี้ที่เป็นกองทุนเปิด (Daily fixed income fund) ที่ถือสินทรัพย์คุณภาพดี แต่ได้รับผลกระทบชั่วคราวจากการที่ตลาดการเงินขาดสภาพคล่อง ธนาคารพาณิชย์ที่เข้าซื้อหน่วยลงทุนจากองทุนรวมสองประเภทนี้ สามารถนำหน่วยลงทุนดังกล่าวมาวางเป็นหลักประกัน(repurchase agreement) เพื่อขอสภาพคล่องจาก ธปท. ได้ เป็นกระบวนการเพิ่มสภาพคล่องให้กับกองทุนรวมผ่านธนาคารพาณิชย์โดยจะดำเนินการจนกว่าสถานการณ์ในตลาดการเงินจะเข้าสู่ภาวะปกติ
จากการประมาณการเบื้องต้นพบว่ามีกองทุนรวมตราสารหนี้ที่มีสินทรัพย์คุณภาพดีที่สามารถนำมาวางเป็นหลักประกัน เพื่อขอสภาพคล่องจาก ธปท.ได้ มูลค่ารวมกว่า 1 ล้านล้านบาท
2) ตราสารหนี้ภาคเอกชน สมาคมธนาคารไทย ธนาคารออมสิน ธุรกิจประกันภัย และกองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ ร่วมกันจัดตั้งกองทุนเสริมสภาพคล่อง เพื่อลดความเสี่ยงของการระดมทุนในตลาดตราสารหนี้ วงเงินเริ่มต้น 70,000 – 100,000 ล้านบาท เพื่อลงทุนในตราสารหนี้ภาคเอกชนออกใหม่ของบริษัทที่มีคุณภาพดี แต่ประสบปัญหาตลาดขาดสภาพคล่องจนส่งผลให้ไม่สามารถต่ออายุ (rollover) ตราสารหนี้ที่ครบกำหนดได้ครบทั้งจำนวน
“กลไกที่สองเป็นการมองไปข้างหน้า มีหุ้นกู้เอกชนที่ครบกำหนดในแต่ละปี ในภาะวปกติที่ตลาดทำงานปกติหุ้นกู้เอกชนเหล่านี้สามารถต่ออายุได้ แต่ภาวะที่ตลาดบางผิดปกติ จึงมีหลายหน่วยงาน สมาคมธนาคารไทย สมาคมธุรกิจประกันภัย ธนาคารออมสิน กองทุนบำเหน็จำบนาญข้าราชการ(กบข.)จะรวมจัดตั้ง Lending Facilities ทำหน้าที่เป็นกองทุนเสริมสภาพคล่องเพื่อลดความเสี่ยงการระดมทุนในตลาดโดยมีวงเงิน 70,000 -100,000 ล้านบาท ขณะนี้มีผู้แจ้งความจำนงมาแล้ว 80,000 ล้านบาท ที่จะคอยเสริมสภาพคล่องส่วนที่ขาดให้กับตราสารหนี้ที่มีคุณภาพดีที่ครบกำหนดและต่ออายุได้ไม่ครบจำนวน หุ้นกู้นี้ต้องเสนอขายได้ในระยะเวลาไม่เกิน 270 วัน”ดร.วิรไทกล่าว
3) ตราสารหนี้ภาครัฐ ธปท. พร้อมที่จะดูแลให้กลไกตลาดตราสารหนี้ภาครัฐทำงานได้อย่างราบรื่น มีประสิทธิภาพ และมีสภาพคล่องเพียงพอ ผ่านการเข้าซื้อพันธบัตรรัฐบาลอย่างต่อเนื่อง
ตลาดพันธบัตรรัฐบาลเป็นหัวใจของตลาดตราสารหนี้ทั้งหมด เพราะกำหนดอัตราดอกเบี้ยอ้างอิง ในช่วงที่ผ่านมาอัตราดอกเบี้ยพันธบัตรผันผวนสูงมาก เพราะสภาพคล่องของระบบการเงินอยู่ในระดับต่ำกว่าปกติ กระทบถึงพันธบัตรประเทศอื่น แม้แต่พันธบัตรรัฐบาลสหรัฐที่มีสภาพคล่องสูงที่สุดในโลกก็ยังเจอปัญหาผันผวนสูง ยืนยันว่าธปท.พร้อมดูแลให้ตลาดพันธบัตรรัฐบาบสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและพร้อมเพิ่มสภาพคล่อง เพราะหากอัตราดอกเบี้ยพันธบัตรรัฐบาลผันผวนจะส่งผลต่อหุ้นกู้ประเภทอื่นด้วย”
“การเสริมสภาพคล่องผ่านช่องทาง repurchase นี้ธปท.จะนำเข้าที่ประชุมคณะกรรมการธปท.ในวันพรุ่งนี้(23 มีนาคม 2563) และมีผลในวันอังคาร(24 มีนาคม 2563) ซึ่งธนาคารพาณิชย์สามารถซื้อหน่วยลงทุนได้ตั้งแต่วันพรุ่งนี้และขอสภาพคล่องจากธปท.ได้ในวันอังคาร ส่วนการจัดตั้งกองทุนเสริมสภาพคล่องอยู่ระหว่างการเตรียมการและได้เลือกบริษัทที่จะจัดตั้งกองทุนแล้วภายใน 1 สัปดาห์จะมีผล และทันต่อสถานการณ์ จากการดูข้อมูลจะมีหุ้นกู้ที่จะทะยอยครบกำหนดในไตรมาสสอง ช่วยให้ระบบการเงินมีเสถียรภาพทำหน้าที่ได้ต่อเนื่อง โดยกองทุนนี้มีเงินทุนจากสมาชิกสมาคมธนาคารไทย 40,000 ล้านบาท ธนาคารออมสิน 20,000 ล้านบาท ธุรกิจประกันภัย 10,000 ล้านบาท กบข.อีก 10,000 ล้านบาท และเป็น bridge financing ในช่วงตลาดบาง”ดร.วิรไทกล่าว
สำหรับกองทุนรวมที่มีลักษณะโครงสร้างที่ต่างออกไป หากธนาคารพาณิชย์มีสภาพคล่องก็เข้าซื้อได้ เพราะในเวลานี้เรื่องสำคัญคือการเสริมสภาพคล่องกองทุนรวมตราสารหนี้ที่มีความเชื่อถือ มีความเสี่ยงต่ำเพื่อให้ระบบการเงินเดินต่อไปได้
โดยรวมแล้วสภาพคล่องส่วนเกินในระบบการเงินมีเยอะมาก ธปท.ออกพันธบัตรดูดซับมาต่อเนื่อง ต่างจากสถานการณ์ปี 2540 ที่ภาวะการเงินตึงตัวเงินไหลออก อัตราดอกเบี้ยเพิ่มสูงถึง 15-17% เป็นปัญหาสภาพคล่องทั้งระบบ เงินสำรองระหว่างประเทศลด เงินกองทุนธนาคารพาณิชย์จำกัด แต่วันนี้ทุกธนาคารมีเงินกองทุนสูง
มาตรการเหล่านี้จะเสริมสภาพคล่องของตลาดการเงินและช่วยให้กลไกตลาดตราสารหนี้กลับมาทำงานได้อย่างปกติท่ามกลางภาวะตลาดการเงินโลกที่ผันผวน และจะช่วยสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้ถือหน่วยลงทุนตราสารหนี้ โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและเอกชน จะร่วมกันติดตามพัฒนาการในตลาดการเงินอย่างใกล้ชิด และพร้อมที่จะร่วมมือในการดำเนินมาตรการเพิ่มเติม เพื่อให้มั่นใจว่าตลาดการเงินทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป
เนื่องจากปัญหาที่เกิดขึ้นในขณะนี้ เป็นปัญหาการขาดสภาพคล่องในตลาดการเงินที่ส่งผลให้การทำงานของตลาดการเงินไม่ปกติ ในขณะที่กองทุนรวมตราสารหนี้โดยรวมมีสินทรัพย์ที่มีคุณภาพดีและความเสี่ยงต่ำ จึงขอให้ประชาชนอย่าตื่นตระหนกหรือเร่งไปไถ่ถอนหน่วยลงทุนกองทุนรวมตราสารหนี้ในภาวะที่ตลาดการเงินไม่ปกติ เพราะอาจส่งผลให้ผู้ถือหน่วยลงทุนได้รับผลตอบแทนต่ำกว่าที่ควรโดยไม่จำเป็น
นายประสงค์กล่าวเสริม ยืนยันว่าสภาพคล่องของประเทศไทยมีมาก สถาบันการเงินก็มีความแข็งแกร่ง ส่วนตราสารหนี้ก็ยังไม่มีปัญหา แต่ที่ตลาดบางกว่าปกติเพราะคนต้องการถือเงินสด
นางสาวรื่นวดี สุวรรณมงคล เลขาธิการ สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต.กล่าวว่า ก.ล.ต.ในสัปดาห์ที่ผ่านมาดูแลติดตามสถานการณ์ตลาดตราสารหนี้ กองทุนรวมรวมทั้งประสานงานกับสมาคมกองทุนรวมอย่างใกล้ชิด ก็ยืนยันว่า กองทุนตราสารหนี้ daily fixed- income กองทุนได้ลงทุนในตราสารหนี้ที่มีคุณภาพ
“กองทุนตราสารหนี้ daily fixed- income มีขนาดราว 1.6 ล้านล้านบาท โดยที่ 60% ลงทุนในพันธบัตรรัฐบาล อีก 40% ลงทุนในหุ้นกู้เอกชนที่อยู่ในระดับ investment grade อันดับความน่าเชื่อถือ A ขึ้นไป และในส่วนนี้ไม่มีลงทุนใน unrated หรือตราสารหนี้ที่ไม่มีการจัดอันดับเลย มีการลงทุนในเงินฝาก ลงทุนพันธบัตรรัฐบาล กองทุนตราสารหนี้ daily fixed- incomeทั้งหมดมี 68 กองมูลค่ารวม 1.5 ล้านล้านบาท ส่วนกองทุนรวมอีกหลายประเภท ได้ประสานกับธปท. ซึ่งกลไก repurchase ของธปท.จะช่วยเสริมสภาพคล่องได้”นางสาวรื่นวดีกล่าว
มาตรการที่ออกมาในส่วนตลาดทุนได้พิจารณาให้ครอบคลุมทุกภาคส่วน โดยในด้านแรก การจัดประชุมผู้ถือหุ้นซึ่งได้ดำเนินการร่วมกับกรมธุรกิจการค้า ผ่อนผันให้หากไม่สามารถจัดประชุมผู้ถือหุ้นได้ตามกำหนดภายใน 4 เดือนหลังจากปิดงบการการเงิน ก็ทำหนังสือขอผ่อนผันมาที่กรมธุรกิจการค้า ขณะเดียวกันก.ล.ต.ได้เสนอแนะแนวทางการจัดประชุมผู้ถือหุ้นออกเป็น 2 รูปแบบ อย่างแรก มอบอำนาจให้กรรมการอิสระ หากยังมีการจัดประชุมผู้ถือหุ้น อย่างที่สองจัดประชุมทางไกลได้ตามคำสั่ง คสช. ซึ่งกระทรวงดิจิทัลได้ออกหลักเกณฑ์มาแล้ว ให้บางส่วนที่เป็นองค์ประชุมไม่น้อยกว่า 25 รายเข้าประชุม ส่วนที่เหลือให้ประชุมทางไกล ส่วนการลงคะแนนต้องใช้ฐานเสียงผ่านหน้าจอ
ด้านที่สอง การจัดทำงบการเงิน ก.ล.ต.ได้หารือกับสมาคมวิชาชีพทางบัญชี เรื่องการตั้งค่าด้อยค่าต่างๆ ได้ขอให้ผ่อนผันให้กับบริษัทจดทะเบียน ส่วนบริษัทหลักทรัพย์เน้นเรื่องความต่อเนื่องของการทำธุรกิจ หลายบริษัทใช้วิธีการ work from home ก็ไม่มีปัญหา ส่วนบริษัทจัดการกองทุนก็มีกองทุน SFF
ดร.กอบศักดิ์ ภูตระกูล รองเลขาธิการนายกรัฐมนตรีฝ่ายการเมือง กล่าวว่า รัฐบาลพร้อมสนับสนุนการทำงานของกระทรวงการคลัง ธปท.และก.ล.ต.อย่างเต็มที่ ในการดูแลประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากการระบาดไวรัสโควิด ในวันที่ 24 มีนาคม 2563 กระทรวงการคลังจะเสนอมาตรการดูแลประชาชนต่อคณะรัฐมนตรีให้พิจารณา เป็นมาตรการเศรษฐกิจชุดที่สอง เพื่อดูแลภาคประชาชน ซึ่งจะเป็นการดำเนินการครบทั้งสองด้าน เพราะวันนี้เป็นมาตรการทางการเงิน นอกจากนี้คณะรัฐมนตรีเศรษฐกิจจะหารือกับกระทรวงต่างๆอย่างใกล้ชิด รวมทั้งรวบรวมมาตรการเพื่อเยียวยาและระยะถัดไปจะจะมีมาตรการเป็นชุดๆ และจะออกมาตรการให้เหมาะสมและเพียงพอต่อการดูแล ปัญหาครั้งนี้
นายปรีดี ดาวฉาย ประธานสมาคมธนาคารไทย กล่าวว่า ธนาคารพาณิชย์มีสภาพคล่องสูง มีเงินกองทุนเพียงพอ ขยายสินเชื่อไปได้ในระยะยาว นอกจากนี้ธนาคารพาณิชย์ที่มีบริษัทลูกเป็นบริษัทจัดการกองทุนได้มีการดูแลบริษัทลูกอย่างเข้มงวดอยู่แล้ว แต่ในสภาวะตลาดที่เกิดเหตุการณ์สำหรับผู้ลงทุนที่ต้องการจะขายหน่วยลงทุนออกไป ต้องเข้าใจว่า เวลามาขายคืนมีคนซื้อแน่คือกองทุน และหากเป็นกองทุนที่ถือพันธบัตรรัฐบาลหากถือ ไปจนครบกำหนดก็จะได้เงินคืน แต่หากจะขายก็ต้องยอมรับเรื่องราคาที่ได้ไม่เต็ม
นายวศิน วณิชย์วรนันต์ นายกสมาคมบริษัทจัดการกองทุน กล่าวว่า สภาวะที่เศรษฐกิจเปลี่ยนแปลงไป ผู้จัดการกองทุนได้มีการดำเนินการต่างๆมาต่อเนื่อง ไม่ว่าทิศทางดอกเบี้ยที่ลดลง ดังนั้นจะเห็นว่ากองทุนรวมส่วนใหญ่ที่มีสินทรัพย์เป็นตราสารหนี้ ก็เป็นตราวสารหนี้ที่ไม่าได้มีระยะยาวเกินไป รวมทั้งสินทรัพย์ส่วนใหญ่ในกองทุนรวมเป็นสินทรัพย์ที่อยู่ในระดับลงทุนหรือ Investment Grade ปัจจุบันไม่มีการผิดนัด และสินทรัพย์เป็นระดับลงทุนทั้งนั้น ในสภาวะที่มีความผันผวนและตลาดที่บางมาก ผู้ถือหน่วยอาจจะตื่นตระหนักว่า อาจจะมีการผิดนัดชำระ เกิดขึ้น ทั้งที่ไม่ได้เกิดจากการผิดนัดชำระหนี้ แต่เกิดจากการที่เร่งขายเกินไป
“มาตรการของธปท. ทำให้เรามั่นใจว่าตลาดเงินตลาดทุนเดินไปปกติ ผมขอให้ความมั่นใจอีกอย่างหนึ่งคือ สิ่งที่กองทุนรวมถืออยู่ราว 1 ล้านล้านบาท คือทั้งหมดของอุตสาหกรรม เป็นกองทุนที่มีคุณภาพดี และสินทรัพย์ที่อยู่ข้างในก็เป็นสินทรัพย์ที่ค่อนข้างดี” นายวศินกล่าว
กองทุนเสริมสภาพคล่อง
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
