สมอ. จับมือกรมศุลฯ ยกเลิก “EXEMPT 5” ปิดช่องทางลักลอบนำเข้าสินค้าไม่ได้มาตรฐานเข้ามาขายในประเทศ พร้อมเปิด “ศูนย์เฉพาะกิจฯ” ให้ผู้ประกอบการแจ้งข้อมูลและยื่นขออนุญาตนำเข้าทุกกรณี หากตรวจพบลักลอบนำเข้ามาจำหน่ายมีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี ปรับไม่เกิน 2 ล้านบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ปัญหาสินค้าราคาถูกเกรดต่ำไม่มีมาตรฐานไหลทะลักเข้าสู่ประเทศไทย จนทำให้ SMEs และผู้ผลิตสินค้าในประเทศได้รับผลกระทบอย่างหนัก ไม่สามารถแข่งขันด้านราคากับสินค้านำเข้าที่ไม่มีมาตรฐานได้ ในสมัยของรัฐบาลนายเศรษฐา ทวีสิน จึงได้ออกมาตรการชะลอการไหลเข้ามาของสินค้าราคาถูกเกรดต่ำที่ดัมป์ตลาดไทย โดยให้กรมศุลกากรเก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) กับสินค้านำเข้าที่มีมูลค่าไม่เกิน 1,500 บาท เป็นการชั่วคราวไปจึงถึงสิ้นปี 2567 (เดิมยกเว้น) จากนั้นกรมสรรพากรจะดำเนินการจัดเก็บ VAT จากแพลตฟอร์มออนไลน์แทนกรมศุลกากรตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2568 เป็นต้นไป ส่วนสินค้าราคาถูก เกรดต่ำไม่ได้มาตรฐานวางขายกันตามท้องตลาด จนถึงขณะนี้ยังไม่เห็นนโยบายที่จัดการปัญหาดังกล่าวนี้อย่างไร
หลังจากศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยให้นายเศรษฐาพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี นายภูมิธรรม เวชยชัย อดีตรองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เข้ามาปฏิบัติหน้าที่แทนนายกรัฐมนตรี ได้นำผลการประชุม 28 หน่วยงาน พร้อมเสนอ 5 มาตรการ 63 แผนปฏิบัติในการแก้ปัญหาสินค้านำเข้าที่ไม่ได้มาตรฐาน และธุรกิจจากต่างประเทศที่ฝ่าฝืนกฎหมาย ส่งให้ที่ประชุม ครม. วันที่ 3 กันยายน 2567 มีมติรับทราบ และมอบหมายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กระทรวงการคลัง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงคมนาคม กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงแรงงาน กระทรวงสาธารณสุข และกระทรวงอุตสาหกรรม ไปดำเนินการตามมาตรการดังกล่าว โดยให้บังคับใช้กฎหมายที่เกี่ยวข้องอย่างเคร่งครัด รวมทั้งจัดตั้งศูนย์เฉพาะกิจป้องกันและปราบปรามสินค้าและธุรกิจจากต่างประเทศที่ฝ่าฝืนกฎหมาย และแต่งตั้งคณะกรรมการบริหารจัดการปัญหาดังกล่าว ซึ่งมีผลผูกพันไปถึง ครม. ชุดใหม่ ทางสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกามีความเห็นให้กระทรวงพาณิชย์เสนอ ครม. ชุดใหม่พิจารณาต่อไป
ยังไม่ทันได้เสนอ ครม. พิจารณาเห็นชอบ ล่าสุด นายเอกนัฏ พร้อมพันธุ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม ได้ออกมาตรการป้องกันการนำเข้าสินค้าที่ไม่ได้มาตรฐานภายใต้นโยบายปกป้องอุตสาหกรรมไทย โดยสั่งการให้สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) ร่วมกับกรมศุลกากร ปิดช่องทางการนำเข้าสินค้าที่ สมอ. ควบคุม โดยไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อการจำหน่าย และไม่เกินจำนวนที่ สมอ. กำหนด หรือที่เรียกว่า “EXEMPT 5” เริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2567 เป็นต้นไป เพื่อปิดช่องทางไม่ให้มีการใช้รหัส EXEMPT 5 นำเข้าสินค้าโดยไม่ต้องใช้ใบอนุญาตหรือใบรับรองจาก สมอ. ประกอบการทำใบขนสินค้าขาเข้า ทั้งนี้ เนื่องจากการนำเข้าสินค้าดังกล่าวไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อจำหน่ายในประเทศ และมีจำนวนไม่ถึงเกณฑ์ที่ สมอ. กำหนด พร้อมกับเปิด “ศูนย์เฉพาะกิจรับแจ้งการนำเข้า”
หากผู้ประกอบการประสงค์จะนำเข้าสินค้าควบคุมทั้ง 144 รายการ ไม่ว่าจะเพื่อวัตถุประสงค์อื่นใด หรือนำเข้ามาจำนวนเพียงไม่กี่ชิ้นก็ตาม จะต้องมายื่นคำขอบริการผ่านทางช่องทาง National Single Window (NSW) แทน เพื่อแจ้งข้อมูลการนำเข้ากับ สมอ. ทุกกรณีโดยไม่มีข้อยกเว้น ทั้งนี้ ผู้ประกอบการสามารถมาติดต่อขอใช้บริการศูนย์เฉพาะกิจรับแจ้งการนำเข้าได้ที่สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม ชั้นที่ 1 หรือโทร 02-430-6815 ต่อ 3001-3003 ในวันและเวลาราชการ
นอกจากนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมยังได้เร่งรัดให้ สมอ. ไปหารือกับกองบังคับการตำรวจสืบสวนสอบสวนอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บช.สอท.) และสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) เพื่อยกระดับการบังคับใช้กฎหมายในการป้องกันและปราบปรามสินค้าไม่ได้มาตรฐาน ตั้งแต่การนำเข้า ผลิต และจำหน่าย ให้ถึงมือประชาชนด้วยความปลอดภัย
ส่วนนายวันชัย พนมชัย เลขาธิการสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม ได้ฝากไปถึงผู้ประกอบการที่ฝ่าฝืนกฎหมาย ลักลอบนำสินค้าไม่ได้มาตรฐานเข้ามาจำหน่าย ไม่ว่าจะช่องทางใด หาก สมอ. ตรวจพบจะดำเนินการทางกฎหมายให้ถึงที่สุด โดยมีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี ปรับไม่เกิน 2 ล้านบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ เพื่อคุ้มครองความปลอดภัยของประชาชน และปกป้องอุตสาหกรรมภายในประเทศ สำหรับคำแนะนำประชาชนในการเลือกซื้อสินค้าให้สังเกตที่มีเครื่องหมาย มอก. คู่กับ QR code ที่แสดงข้อมูลผู้ประกอบการที่ได้รับอนุญาตอย่างถูกต้อง อย่าดูที่ราคาถูกเพียงอย่างเดียว อาจได้สินค้าด้อยคุณภาพ
แหล่งข่าวจากผู้ประกอบการของเร่งด่วน กล่าวถึงกรณีที่ สมอ. ประกาศยกเลิกการรหัสใช้ EXEMPT 5 ในการทำใบขนสินค้าขาเข้า โดยที่ไม่ต้องใช้ใบอนุญาตหรือใบรับรองจาก สมอ. เนื่องจากเป็นการนำเข้าสินค้าที่ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำมาขายในประเทศ และไม่เกินจำนวนตามที่ สมอ. กำหนด ซึ่งตามข้อสันนิษฐานของกระทรวงอุตสาหกรรมนั้น อาจมีผู้นำเข้าบางรายสำแดงรายการสินค้าในใบขนสินค้าไม่ให้เกินจำนวนที่ สมอ. กำหนด โดยใช้รหัส EXEMPT5 เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ต้องใช้ใบอนุญาตหรือใบรับรองมาตรฐานสินค้าจาก สมอ. ประกอบใบขนสินค้าขาเข้า เช่น ในตู้คอนเทนเนอร์มีสินค้า 40,000 ชิ้น ผู้นำเข้าอาจสำแดงรายการในใบขนสินค้าว่าผู้สั่งซื้อสินค้าหลายพันราย เพื่อควบคุมปริมาณสินค้าไม่ให้เกินจำนวนที่ สมอ. กำหนด โดยใช้รหัส EXEMPT 5 ยกเว้นใบอนุญาตหรือใบรับรองจาก สมอ.
ดังนั้น ทางกระทรวงอุตสาหกรรมจึงยกเลิกการใช้รหัส EXEMPT 5 และให้ผู้ประกอบการมาแจ้งข้อมูลจำนวนสินค้านำเข้ากับ สมอ. เพื่อขอยกเว้นไม่ต้องมีใบอนุญาตหรือใบรับรองมาตรฐานสินค้า ผ่านระบบ TISI-NSW เพื่อนำเลข PERMIT จาก สมอ. ไปใช้แทนเลขรหัส EXEMPT 5 ทุกกรณีโดยไม่มีข้อยกเว้น เริ่มตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคมที่ผ่านมา ทำให้ผู้ประกอบการนำเข้าของเร่งด่วนทั้งทางอากาศ ทางไปรษณีย์ระหว่างประเทศ และทางบก ไม่สามารถนำเข้าสินค้าผ่านช่องทางระบบใบขนสินค้าเร่งด่วนได้ ต้องไปทำใบขนสินค้าขาเข้าตามปกติ และปฏิบัติตามที่ สมอ. กำหนด แต่ถ้าไม่แจ้งข้อมูลการนำเข้าสินค้าที่ไม่มีใบอนุญาตกับ สมอ. และนำสินค้าดังกล่าวไปจำหน่าย ถูกจับได้ก็จะมีโทษทั้งจำและปรับ
สำหรับการนำเข้าสินค้าที่ได้รับยกเว้นไม่ต้องมีใบอนุญาตหรือใบรับรองจากหน่วยงานต่างๆ เพื่อใช้ในการนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศ จะมีทั้งหมด 7 รหัส ได้แก่ รหัส EXEMPT 1 เป็นการนำเข้าสินค้าโดยส่วนราชการหรือรัฐวิสาหกิจ, รหัส EXEMPT 2 เป็นการนำเข้าสินค้าตัวอย่างหรือนำเข้ามาเพื่อการศึกษา, EXEMPT 3 มีกฎหมายอื่นควบคุมและได้รับอนุญาตจากหน่วยงานที่ควบคุมแล้ว, EXEMPT 4 เป็นการนำเข้าตามข้อตกลงระหว่างประเทศ, EXEMPT 5 เป็นการนำเข้าสินค้าที่มีปริมาณไม่ถึงเกณฑ์ที่ต้องขอใบอนุญาตหรือใบรับรอง, EXEMPT 6 เป็นการนำเข้าสินค้าที่มีราคาไม่ถึงเกณฑ์ที่ต้องขอใบอนุญาตหรือใบรับรอง และ EXEMPT 99 เป็นกรณีอื่นๆ
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
