ดร.ชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์
ในบทความของลุงหมีครั้งนี้ขอนำประเด็นเรื่องอัจฉริยะภาพ(genius)ของสองคีตกวีผู้ยิ่งใหญ่มานำเสนอ โดยอ้างอิงจากฉากในหนังชีวประวัติของบุคคลทั้งสอง(bio pic)ที่ได้รับความนิยม
ขอเริ่มจากหนังประวัติเบโธเฟนก่อน หนังที่มีชื่อเสียงมากคือ immortal beloved ( 1994) แต่เนื่องจากผู้เขียน คอลัมน์ artนอกสายตาได้แนะนำหนังเรื่องนี้ไว้อย่างละเอียดในบทความที่สองของเขา(ลูกชายของเบโธเฟน) ไว้แล้ว ลุงหมีจึงขอไม่บรรยายถึงหนังเรื่องนี้ให้เป็นการซ้ำซ้อน เพียงแต่จะตั้งข้อสังเกตว่าเพลงประกอบที่ใช้ในหนังมีเพลงยอดนิยมสามเพลงที่ลุงหมีเขียนแนะนำไว้ในบทความที่แล้วของลุงหมีอย่างครบถ้วน
หนังเกี่ยวกับ beethoven ที่ลุงหมีขออ้างอิงถึงเป็นหนังสารคดีสร้างโดยสถานีโทรทัศน์bbc ให้เป็น tv mini- serie ของปี 2005 เล่าประวัติทั้งหมดของสุดยอดคีตกวี โดยใช้ชื่อว่า genius of beethoven (อัจฉริยะภาพของเบโธเฟน) ฉากจากหนังที่ลุงหมีเลือกมานำเสนอมีสองคลิปอันแสดงถึงอัจฉริยะภาพของเขา
เริ่มจากคลิปแรกเป็นฉากที่ beethoven ประชันฝีมือเล่นเปียโนกับ daniel steibelt นักเล่นเปียโนและแต่งเพลงชาวเยอรมันผู้มีชื่อว่าไม่เคยเล่นประชันแพ้ใคร
ในฉากนี้ steibelt เล่นเพลงก่อนแบบเฉียบขาดตามตัวโน๊ต แต่เมื่อถึงคราว beethoven เล่นเพลงเดียวกัน เขาพลิกแพลงโน๊ตเพลงออกมาให้น่าฟังขึ้น(improvisation) จนชนะใจคนฟัง ทำให้ steibelt ยอมแพ้ เดินออกจากห้องไป
คลิปที่สองยังเป็นฉากจากหนังเรื่อง genius of beethoven เช่นกัน แสดงถึงการเล่นเพลง piano sonata number 14 movement3 โดยตัวเขาอยู่ในช่วงที่เขาหูหนวกแล้ว และผู้คนไม่คาดคิดว่าเขาจะยังเล่นเปียโนได้แม่นยำอีกเพราะไม่ได้ยินเสียงดนตรีที่เขาเล่น แต่ beethoven สามารถเล่นเพลงออกมาได้ยอดเยี่ยมตามมาตรฐานของเขาราวกับว่าเขาไม่มีความบกพร่องในการฟังเสียงดนตรีเลย
หนังเล่าประวัติของ mozart ที่ได้รับการยกย่องว่าสร้างได้ดีเยี่ยม คือ amadeus ออกเผยแพร่ในปี 1984 ได้รับรางวัลตุ๊กตาทองมากถึง 8 ตัว รวมทั้งเป็นหนังยอดเยี่ยมประจำปีด้วย
บทในหนังเน้นถึงการชิงดีชิงเด่นของ mozart กับคีตกวีชาวอิตาเลียน ชื่อ antonio salieri ซึ่งเป็นคีตกวีประจำวังของจักรพรรดิ joseph2 ของออสเตรีย
บุคคลิกของคีตกวีทั้งสองแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง คือ salieri เป็นคนเคร่งศาสนา เจ้าระเบียบ ในขณะที่ mazart เป็นคนขี้เล่น ทำตัวเป็นเด็กและติดเหล้า
คลิปจากหนังคลิปแรก เป็นการให้ภาพรวมฉากต่างๆในหนัง โดยใช้เพลง rondo alla turca แต่งโดย mozart เป็นเพลงเดินเรื่อง โดยที่เป็นเพลงเร็วและสนุกสนานจึงเข้ากับบรรยากาศเหตุการณ์ที่แสดงถึงนิสัยของ mozart เป็นอย่างดี (เพลงนี้ลุงหมีเคยนำเสนอแล้วในเรื่องเล่าจากลุงหมีปุ๊(43) ..เพลินเพลงคลาสสิกแบบเบาๆ)
คลิปต่อมาย้อนแสดงให้เห็นถึงความเก่งกาจด้านดนตรีของ mozart โดยเป็นฉากที่ salieri เพิ่งแต่งเพลงใหม่ถวายองค์จักรพรรดิ์เสร็จแล้วแสดงให้ชม จักร์พรรดิ์ขอความเห็นของ mozart เขาจึงเล่นเพลงนั้นจากที่ได้ฟังเดี๋ยวนั้นโดยไม่ต้องดูโน๊ต แล้วแสดงให้เห็นว่าสามารถจะปรับปรุงเพลงให้ดีขึ้นได้อย่างไรแบบสดๆ เรียกว่าหักหน้าของ salieri กันตรง ๆ เลย
คลิปที่สามแสดงถึงความเป็นอัจฉริยะของ mozart ที่สามารถแต่งเพลงในหัวได้ทันทีโดยไม่ต้องใช้เครื่องดนตรีทดสอบเสียงเพลงว่าลงตัวหรือไม่
ในฉากนี้ mozart กำลังป่วยหนัก ต้องนอนอยู่บนเตียงเท่านั้น เขาตั้งใจจะแต่งเพลงที่ระลึกการตายของเขา (requiem) ให้ตัวเอง จึงขอความช่วยเหลือจาก salieri ให้เขียนเพลงที่เขาแต่งในหัวออกมาเป็นตัวโน๊ต โดยบอกถึงการบรรเลงเครื่องดนตรีต่าง ๆ แบบปากเปล่าอย่างรวดเร็ว เมื่อเขาเอาโน๊ตที่ salieri จดไว้มาอ่านดูก็กลายเป็นท่วงทำนองเพลง requiem ที่ยอดเยี่ยม
หมายเหตุ :ที่มา… คลิปจากyou tube และ ภาพนิ่ง จากgoogle
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
