Hesse004
เมื่อปีที่แล้วมีภาพยนตร์จากแอฟริกาเรื่องหนึ่งออกฉายผ่านทาง Amazon Prime Video ภาพยนตร์เรื่องนี้ว่าด้วยชีวประวัติของนายพลอิบราฮิม บาบันกิด้า (Ibrahim Badamasi Babangida) หนังเรื่องนี้มีชื่อว่า Badamasi : Portrait of a General (2021)
Badamasi : Portrait of a General ผลงานกำกับของ โอบี เอมลีโยง (Obi Emeleonye) เล่าเรื่องราวชีวประวัติของนายพลบาบันกิด้า หรือที่ชาวไนจีเรียนเรียกนายพลคนนี้สั้น ๆ ว่า IBB
ก่อนลงลึกไปถึงเรื่องของ IBB ผู้เขียนขออนุญาตเล่าเรื่อง Nollywood เป็นพื้นฐานสำหรับคอหนังที่ต้องการดูหนังจากทวีปแอฟริกา
“ไนจีเรีย” นับเป็นประเทศที่มีอุตสาหกรรมภาพยนตร์บันเทิงใหญ่ที่สุดในแอฟริกา พวกเขาจึงสถาปนาตัวเองว่าเป็น Nollywood เช่นเดียวกับ Hollywood สหรัฐอเมริกาและ Bollywood อินเดีย
Nollywood ผลิตหนังทุกแนวโดยมีพล็อตเรื่องเกี่ยวกับเศรษฐกิจ การเมือง สังคม สภาพแวดล้อมความเป็นอยู่ของชาวอัฟริกัน ซึ่งวันนี้ไนจีเรีย คือ หนึ่งในมหาอำนาจที่ทรงอิทธิพลของดินแดนกาฬทวีป
กล่าวกันว่า ปี 2050 เมืองลากอส (Lagos) อดีตเมืองหลวงของไนจีเรียจะยกระดับกลายเป็นมหานครสำคัญในโลก …ปัจจุบันเมืองหลวง ศูนย์กลางราชการของไนจีเรียอยู่ที่กรุงอาบูจา (Abuja)
หนังสือเรื่อง Nollywood ของ Jonathan Hayes ได้วิเคราะห์การเติบโตของอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไนจีเรียไว้น่าสนใจ โดยเฉพาะประเทศที่มีฉายาฟุตบอลว่า “อินทรีมรกต” นั้น พวกเขามีพล็อตเรื่องดี ๆ เป็นวัตถุดิบผลิตบทหนังที่หลากหลาย ทั้งหนังสงครามกลางเมือง หนังดราม่า หนังที่เกี่ยวข้องกับการคอร์รัปชัน เป็นต้น
สำหรับ หนังเรื่อง Badamasi เป็นหนังที่ถ่ายทอดเรื่องราวชีวประวัติของ IBB
ปัจจุบัน นายพลบาบันกิด้า ยังมีชีวิตอยู่ในวัยกว่า 80 ปี IBB ยังมีชีวิตที่สุขสบายและมักให้สัมภาษณ์ความเห็นทางการเมืองอยู่บ่อยครั้ง แม้ว่าในยุคของ IBB (1985-1993) จะเต็มไปด้วยเรื่องร้าย ๆ มากกว่าเรื่องดี ๆ โดยเฉพาะยุคของเขาเต็มไปด้วยการคอร์รัปชันจนไนจีเรียเคยติดอันดับประเทศที่มีปัญหาฉ้อฉลมากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก รวมถึงปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนอยู่ตลอด
IBB เป็นเด็กหนุ่มที่เรียนดี เรียบร้อย เขาเกิดและเติบโตทางภาคเหนือของไนจีเรียและใช้ภาษา Hausa ต่อมาเข้าเรียนโรงเรียนเตรียมทหารไนจีเรียก่อนจะสำเร็จการศึกษาออกมารับราชการเป็นนายทหารที่มีบทบาทในช่วงสงครามกลางเมืองไนจีเรียระหว่างปี 1967-1970
ช่วงทศวรรษที่ 60-90 เป็นช่วงที่ไนจีเรียมีการปฏิวัติบ่อยมาก บ่อยเสียจน เปลี่ยนผู้นำและทีมงานแทบไม่ทัน …IBB เข้ายึดอำนาจการปกครองจากรัฐบาลทหารของพลตรีมูฮัมมาดู บูฮารี (Muhammadu Buhari) เมื่อปี 1985
30 ปีต่อมา ในปี 2015 บูฮารีได้รับเลือกตั้งกลับเข้ามาเป็นประธานาธิบดีอีกครั้งและครองตำแหน่งยาวมาถึงปัจจุบัน
หลัง IBB ยึดอำนาจจากนายบูฮารี เขาก้าวขึ้นเป็นผู้นำเผด็จการเต็มตัวตั้งแต่ปี 1985-1993 ในช่วงที่เขาดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี IBB เคยขอกู้ IMF ในปี 1986 เพื่อฟื้นฟูวิกฤติเศรษฐกิจไนจีเรีย
จนกระทั่งกระแส Economic liberalization ช่วงทศวรรษที่ 90 ทำให้ IBB นำพาประเทศไปสู่การพัฒนาในกระแสโลกาภิวัตน์
ว่ากันว่า 8 ปีที่ IBB อยู่เขาได้วางโครงสร้างพื้นฐานการพัฒนาประเทศให้ไนจีเรียจนเข้มแข็งและต่อยอดมาจนถึงปัจจุบัน จนยุคของเขาเรียกว่า IBB regime หรือ ระบอบบาบันกิด้า
อย่างไรก็ดี IBB ครองอำนาจได้ 8 ปี จำเป็นต้องปล่อยให้มีการเลือกตั้งใหญ่ซึ่งสุดท้าย การเลือกตั้งเมื่อวันที่ 12 มิถุนายน ปี 1993 จบลงด้วยชัยชนะของนายโมชูด อบิโอล่า (Moshood Abiola) จากพรรค Social Democratic Party (SDP)
นายอบิโอล่า เป็นนักธุรกิจมหาเศรษฐีมาจากเผ่า Yoruba อย่างไรก็ดี วาสนาของนายอบิโอล่าก้าวไปได้เพียง President-Elect ยังไม่ได้เข้ารับการสาบานตนดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี เนื่องจากผลการเลือกตั้งใหญ่ครั้งนั้น นำมาซึ่งการก่อสถานการณ์ความวุ่นวาย ทำให้ต้องตั้งรัฐบาลเฉพาะกาลขึ้น
ท้ายที่สุด เมื่อวันที่ 17 พ.ย. 1993 นายพลซานิ อบาชา (General Sani Abacha) ทำการรัฐประหารอีกครั้ง…ตลกร้าย คือ การรัฐประหารครั้งนั้นเกิดขึ้นหลังจากการเลือกตั้งใหญ่ไม่ถึงหกเดือน
…กล่าวกันว่า การรัฐประหารของนายพลอบาชา คือ การรัฐประหารครั้งสุดท้ายแล้วที่กระทำโดยกองทัพไนจีเรีย
ชีวประวัติของ IBB น่าสนใจตรงที่ แม้เขาเป็นเผด็จการที่สร้างบาดแผลให้สังคมไนจีเรีย แต่น่าคิดเหมือนกันว่า ทำไม IBB จึงยังคงมีชีวิตอยู่ได้ตามปกติ หนำซ้ำมีผู้กำกับหยิบเรื่องราวชีวิตเขามาทำหนัง …แม้ว่าจะมีนักวิจารณ์หนัง Nollywood โจมตีว่า Badamasi เป็นหนังที่พยายามฟอกตัว (Whitewash) ให้กับนายพลเผด็จการคนนี้
อันที่จริงคำว่า “Portrait of General” ดูจะเหมาะกับนิยามของเผด็จการทหารทุกชาติไม่ว่าจะอยู่ที่ใดในโลก…เพราะเอาเข้าจริง พวกเขาเป็นแค่ภาพเสมือนของนายพล ซึ่งเป็นภาพเสมือนของทหารกล้าที่ไม่เคยมีอยู่จริงนับตั้งแต่วันที่เขาตัดสินใจกระโดดลงมาเล่นการเมือง
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
