จากการสำรวจดัชนีชี้วัดหลักนิติธรรม (Rule of Law Index) ปี 2024 โดยองค์กรอิสระที่ไม่แสวงหาผลกำไร The World Justice Project (WJP) ซึ่งประเทศไทยได้ 0.49 จากคะแนนเต็ม 1 คะแนน ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยโลก (0.55) จัดอยู่ในอันดับที่ 82 จาก 142 ประเทศทั่วโลก และได้คะแนนต่ำที่สุดตั้งแต่เริ่มมีการสำรวจมา
สถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย หรือ TIJ ในฐานะองค์การมหาชนที่มีหน้าที่เป็นสะพานเชื่อมในการนำมาตรฐานและบรรทัดฐานระหว่างประเทศด้านความยุติธรรมมาผลักดันให้เกิดขึ้นในประเทศไทย จึงเห็นความสำคัญที่จะสะท้อนให้เห็นถึงต้นตอของปัญหาที่ทำให้ประเทศไทยได้คะแนนดัชนีความยุติธรรมไม่ดีนัก จึงใช้พื้นที่สาธารณะอย่าง TIJ Common Ground ภายใต้สโลแกน “เป็นมิตร เปิดกว้าง และสร้างสรรค์” โดยมุ่งหวังให้พื้นที่ดังกล่าวเป็นพื้นที่สาธารณะที่เปิดโอกาสให้ทุกคนสามารถเข้ามาร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในประเด็นความยุติธรรมในสังคมได้อย่างเสมอภาค และมีเสรีภาพที่จะร่วมส่งเสียงเพื่อสร้างความยุติธรรมให้เกิดขึ้นในสังคมได้ในทุกมิติโดยไม่จำกัดเฉพาะผู้ที่อยู่ในแวดวงกฎหมายหรือกระบวนการยุติธรรมเท่านั้น ภายใต้หลัก “ความยุติธรรมที่มีประชาชนเป็นศูนย์กลาง” ในบริบทความยุติธรรมที่กว้างขวางขึ้นและตอบสนองต่อความต้องการของสังคมอย่างแท้จริง
สำหรับ นิทรรศการ “กลางวันแสกๆ” (In Broad Daylight) เป็นนิทรรศการที่ได้นำปัจจัยต่างๆ ที่อยู่ในคำถามตัวชี้วัดหลักนิติธรรมมาปรับเป็นเนื้อหาและรูปแบบในการจัดแสดง พร้อมเปิดช่องทางให้ผู้เข้าชมนิทรรศการสามารถมีประสบการณ์ร่วมไปในระหว่างการรับชมและยังสามารถร่วมแชร์ประสบการณ์และความรู้สึกของตัวเอง เพื่อเป็นเสียงสะท้อนให้เกิดการพัฒนาหลักนิติธรรมของประเทศไทยต่อไปด้วย
นิทรรศการ “กลางวันแสกๆ” (In Broad Daylight) อิงปรากฏการณ์ปัจจุบันในสังคมไทยที่กำลังอยู่ในสภาวะปัญหาอย่างน่ากังวล ในประเด็นที่ไม่ปกติ แต่คนในสังคมเหมือนมองข้าม/มองไม่เห็น และยอมรับกลายๆ ว่าสิ่งเหล่านั้นล้วนทำกันจนเป็นเรื่องปกติ
ในขณะที่ผู้กระทำก็ย่ามใจที่จะทำสิ่งนั้นทั้งที่เป็นการกระทำที่ไม่ถูกต้อง ใช้ช่องว่างของกฎเกณฑ์ที่มีเพื่อประโยชน์ส่วนตน โดยกระทำทั้งที่มีสายตาจับจ้อง ไม่รู้สึกเกรงต่อกฎหมาย โดยเฉพาะการลิดรอนสิทธิเสรีภาพการแสดงออก การทุจริตคอร์รัปชัน
รวมถึงความลักลั่นของการใช้อำนาจรัฐ ที่ทำให้เกิดการปฏิบัติต่อประชาชนอย่างไม่เท่าเทียม เสมือนการกระทำไม่ดีในช่วงเวลากลางวันแสกๆ หรือ In Broad Daylight ที่ทุกคนมองเห็นได้อย่างชัดเจน และเกิดขึ้นอย่างเปิดเผย อุกอาจ โจ่งแจ้ง
เพื่อชี้ให้เห็นว่าสถานการณ์เหล่านี้ล้วนสะท้อนถึงการที่ประเทศไทยมีต้องการการตรวจสอบ และการมีส่วนร่วมของประชาชนที่เข้มแข็ง
ปรากฏการณ์เหล่านั้นกระทบต่อการดำรงชีวิตเราอย่างไร เราในฐานะประชาชนจะนิ่งเฉยกับเรื่องราวเหล่านี้ต่อไปหรือไม่ หากอยากจะเริ่มเปลี่ยนแปลงบางอย่าง เรามีอำนาจในมืออย่างไร ทั้งหมดนี้ล้วนเกี่ยวข้องกับการมีส่วนร่วมของประชาชน และอยากเชิญชวนให้ทุกคนที่ได้ชมนิทรรศการอยากสร้างการเปลี่ยนแปลงให้กับประเทศไทยไปด้วยกัน
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
