ศรีนาคา เชียงแสน รายงาน
คืนวันเพ็ญเดือนสิบสอง แสงจันทร์ส่องอร่ามตา เหล่าเจ้าหน้าที่ผู้เกี่ยวข้องกับการปราบปรามยาเสพติดที่ปฏิบัติงานอยู่ในพื้นที่ชายแดนภาคเหนือยังต้องเหน็ดเหนื่อยเหมือนเช่นทุกปี ยิ่งในห้วงเทศกาลพิเศษอย่างเช่นเทศกาลลอยกระทงปีนี้ พวกเขายิ่งต้องตื่นตัวมากขึ้นกว่าปกติ เพราะมีข่าวสารว่ากลุ่มขบวนการค้ายาเสพติดกำลังเตรียมลำเลียงยาเสพติดลอตใหญ่ลัดเลาะข้ามชายแดนผ่านสายหมอกที่เป็นรั้วกั้นเข้ามายังแหล่งพักตามหมู่บ้านชายแดนฝั่งไทย แล้วรอจังหวะและโอกาสที่เจ้าหน้าที่เผลอลำเลียงเข้ามาส่งต่อให้กับเครือข่ายในพื้นที่ตอนในของประเทศ และบางส่วนของยาเหล่านี้จะถูกส่งต่อไปยังประเทศข้างเคียง เช่น มาเลเซีย อินโดนิเซีย ฟิลิปปินส์ หรือแม้แต่ออสเตรเลีย ที่กำลังเป็นลูกค้าเนื้อหอมรายใหม่ของขบวนการยาเสพติดในเวลานี้
แหล่งผลิตและนำเข้ายาเสพติดหลักๆ ในพื้นที่ภาคเหนือตอนนี้ยังมาจากประเทศเพื่อนบ้านเช่นเดิม โดยเฉพาะจากพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำ และพื้นที่อิทธิพลของชนกลุ่มน้อยกลุ่มต่างๆ โดยมีข้อมูลว่า ในห้วงสองสามเดือนที่ผ่านมายาเสพติดประเภทยาบ้า ยาไอซ์ และยาอี ถูกลำเลียงเข้าสู่ประเทศไทยทางชายแดนในพื้นที่ภาคเหนือตอนบนมากถึงร้อยละ 80 แม้ว่าเจ้าหน้าที่ผู้เกี่ยวข้องจะพยายามทำงานกันอย่างหนัก และสามารถสกัดกั้นจับกุมการลักลอบลำเลียงยาเสพติดลอตใหญ่ๆ ได้จำนวนมาก แต่เชื่อว่ามียาเสพติดอีกจำนวนมากหลุดรอดเข้าสู่พื้นที่ตอนในของประเทศได้สำเร็จ
จากข้อมูลของสำนักงาน ป.ป.ส. พบว่าเฉพาะในเดือนตุลาคม 2564 ที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ซึ่งบูรณาการจากหลายหน่วยงานสามารถจับกุมยาเสพติด และสามารถยึดของกลางได้กว่า 31,931 คดี จับกุมผู้ต้องหาได้กว่า 32,817 คน และยึดของกลางได้เป็นจำนวนมาก นี่เป็นตัวเลขเพียงแค่เดือนเดียวเท่านั้น ซึ่งถือว่าไม่ธรรมดา และน่าตกใจมากสำหรับประเทศเล็กๆ ที่มีรายได้ปานกลางอย่างประเทศไทยเรา
รูปแบบการลำเลียงยาเสพติด
จากข้อมูลการจับกุมในคดียาเสพติดรายใหญ่ๆ พบว่า ขบวนการค้ายาเสพติดยังคงใช้รูปแบบเดิมในการลำเลียงยาเสพติดจากพื้นที่ชายแดนเข้าสู่พื้นที่ชั้นในประเทศ คือ ส่วนใหญ่ยังใช้วิธีการซุกซ่อนยาเสพติดโดยอำพรางมากับสินค้าชนิดอื่นๆ เช่น ผลผลิตทางการเกษตร สินค้าบรรจุถุง บรรจุหีบห่อ เช่น ห่อใบชา ขนมขบเคี้ยวต่างๆ แล้วลำเลียงมากับรถยนต์บรรทุก รถยนต์โดยสารสาธารณะ บางส่วนใช้การดัดแปลงรถยนต์ส่วนตัวโดยสร้างช่องลับพิเศษต่างๆ เพื่อตบตาเจ้าหน้าที่ หากเป็นการลำเลียงในพื้นที่แถบชายแดน เช่น จากชายแดนเข้ามาในหมู่บ้านที่พักยา จะนิยมใช้รถจักรยานยนต์ดัดแปลงสภาพในการลำเลียง เพราะสามารถลัดเลาะไปตามไหล่เขาและเส้นทางป่าเขาได้ง่ายและสะดวกมาก สามารถเลี่ยงการตรวจจับหรือการตั้งด่านสกัดของเจ้าหน้าที่บนถนนสายหลักได้ เป็นต้น
ค้าขายผ่านแอปพลิเคชันออนไลน์กำลังมาแรง
อย่างไรก็ตาม มีประเด็นที่น่าสนใจมากคือ ปัจจุบันพบว่ากลุ่มขบวนการค้ายาเสพติดเลือกจะหันมาใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสมัยใหม่ด้วยการค้าขายยาเสพติดผ่านแอปพลิเคชันออนไลน์เพิ่มมากขึ้น (ผู้เขียนเคยเขียนรายงานเรื่องนี้มาแล้วหลายครั้ง) และในแต่ละห้วงเวลาก็มีพัฒนาการเปลี่ยนไปทุกครั้งตามสมัยนิยมหรือเรียกว่าตามกระแสของผู้เสพหรือบรรดาลูกค้ายุคใหม่ๆ การซื้อขายยาเสพติดผ่านสื่อออนไลน์ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เพราะลดขั้นตอนและความเสี่ยงในการถูกจับกุมจากเจ้าหน้าที่ ผู้ค้ายากับลูกค้ารายย่อยสามารถติดต่อกันได้โดยตรงหรือเรียกว่าขายตรงถึงหน้าบ้านได้เลย สามารถดำเนนการผ่านระบบการขนส่งเอกชนที่หลากหลายสารพัด และถึงขั้นอำพรางรูปแบบอาหารเดลิเวอรีที่ต้องส่งผ่านไรเดอร์ก็ยังมี
จากข้อมูลลับของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เชื่อว่าปัจจุบันมีผู้ค้ายาเสพติดที่แฝงอยู่ในระบบออนไลน์หลายพันบัญชี ที่ตรวจพบการเคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่องและความถี่สูงก็มีอีกนับร้อยบัญชี
อย่างไรก็ตาม การตรวจสอบจับกุมนักค้าในโลกออนไลน์สมัยนี้ก็เหมือนการไล่จับผี เพราะพวกเขารู้เทคนิคและวิธีการหลบเลี่ยงการตรวจสอบของเจ้าหน้าที่ มีการเปิด-ปิด บัญชีใหม่อยู่ตลอดเวลา ดังนั้น การเข้าพิสูจน์สอบตัวตนเพื่อดำเนินคดีจึงไม่ใช่เรื่องง่ายนัก นอกจากนี้ ยังมีระบบและโครงสร้างภายในซับซ้อน เช่น มีการเปิดบัญชีผี ใช้ชื่อบุคคลอื่นในการเปิดบัญชีทั้งบัญชีออนไลน์และบัญชีธนาคาร มีการใช้เด็กเดินยาเป็นคนส่งของหรือทำธุรกรรมการเงินผ่านธนาคารแทน และอีกสารพัดวิธีที่สร้างสรรคิดค้นกันขึ้นมาใช้ตบตาเจ้าหน้าที่ซึ่งท่ามกลางระบบและวิธีการแบบราชการเดิมๆ ยากจะตามคนเหล่านี้ได้ทัน
ในโลกของตลาดยาเสพติดออนไลน์นี้ ผู้ค้ายาเสพติดกับลูกค้าจะติดต่อสื่อสารกันโดยตรง มีการสื่อสารทางลับที่รู้กันเฉพาะในกลุ่มลับเฉพาะหรือเฉพาะสมาชิกของกลุ่ม ผู้ค้ามีศักยภาพที่จะจัดหายาเสพติดทุกประเภท ทุกชนิด ในจำนวน ปริมาณ และเงื่อนไขที่ลูกค้าต้องการ มีการรับประกันการส่งถึงมือโดยไม่ถูกตรวจจับ และมีโปรโมชันราคาพิเศษ หรือลดแลกแจกแถมสำหรับลูกค้าขาประจำ หรือลูกค้าวีไอพี ที่มีความน่าเชื่อถือ หรือมีการโอนเงินตามข้อตกลงตรงเวลา ตราบใดความเชื่อถือยังไม่ถูกสงสัย หรือทำลายไปความสัมพันธ์ของผู้ค้าและลูกค้าในตลาดก็ยังดำรงอยู่ต่อเนื่อง เป็นตลาดในโลกยุคใหม่ที่น่าสนใจยิ่งนัก
ผู้เขียนพบข้อมูลว่าในยุคแรกๆ ตลาดยาเสพติดออนไลน์ นิยมซื้อขายผ่านแอปพลิเคชัน Line เป็นหลัก โดยติดต่อซื้อขายผ่านทางไลน์กลุ่มลับเฉพาะกลุ่ม รองลงมาก็ผ่าน FaceBook แต่ปัจจุบัน พบว่าแอปพลิเคชันที่นิยมใช้ซื้อขายยาเสพติดมากที่สุดกลายเป็น TikTok ขึ้นมาแทนที่ตัวอื่นๆ ไปแล้ว
อดทำให้ประหลาดใจถึงอิทธิพลของแอปพลิเคชันตัวนี้ไม่ได้ว่าช่างล้ำเข้าถึงคนแทบทุกหมู่เหล่า โดยเฉพาะกลุ่มลูกค้าที่เป็นคนหนุ่มสาวรุ่นใหม่ๆ และพบว่าทุกวันนี้กลุ่มผู้ค้ายาเสพติดมีการลงทุนสร้าง content แบบแปลกใหม่ มีรูปแบบและเนื้อหามาจูงใจกลุ่มลูกค้าของตัวสารพัด มีนางแบบ นายแบบ หน้าตาดีมาเป็นพรีเซนเตอร์ผลิตภัณฑ์ มีการแนะนำวิธีใช้และลูกเล่นแบบใหม่ๆ รวมถึงสรรพคุณพิเศษของสินค้า เพื่อทำให้ลูกค้าสนใจ เชื่อมั่นในตราและยี่ห้อจากผู้ค้ารายนั้นๆ และกลายเป็นลูกค้าประจำไปโดยไม่ทันรู้ตัว
มันคือระบบการตลาดยาเสพติดยุคใหม่ที่ผู้ค้าจะต้องทำการบ้านและลงทุนลงแรงเพื่อจูงใจลูกค้ามากขึ้น ไม่ใช่ตลาดดิบๆ เถื่อนๆ ในโลกมืดอีกต่อไปแล้ว
ที่สำคัญที่สุดมันไม่ใช่ตลาดระดับล่าง แต่เป็นตลาดระดับบน เพราะลูกค้าที่เลือกเสพยาไอซ์ ยาอี ยาเค ล้วนแต่เป็นคนระดับบนที่มีกำลังเงินเป็นหลักแทบทั้งสิ้น
อนาคตจะเป็นอย่างไรต่อไป
หากย้อนกลับไปที่ต้นทาง เชื่อได้ว่าแนวโน้มสถานการณ์ยาเสพติดบ้านเราจะยังหนักหนาสาหัสและเป็นภัยร้ายแรงต่อไปอีกนาน สาเหตุหลักมาจากประเทศต้นทางที่ยังมีปัญหาจากความไม่สงบภายในประเทศที่ยังคงยืดเยื้อต่อเนื่อง รัฐบาลเมียนมาต้องทุ่มเททรัพยากรและสรรพกำลังไปกับการปราบปรามกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบ และชนกลุ่มน้อยที่ยังไม่ยอมวางอาวุธอีกหลายกลุ่ม ซึ่งถูกมองว่าเป็นเรื่องเร่งด่วนและสำคัญกว่าการปราบปรามยาเสพติด ส่วนชนกลุ่มน้อยที่ต่อต้านรัฐบาลก็ต้องเร่งหาเงิน หางบประมาณมาซื้ออาวุธยุทโธปกรณ์เพื่อใช้ทำสงครามกับทหารเมียนมา หรือเพื่อสร้างอิทธิพลในเขตการปกครองของตนเองให้แข็งแกร่งขึ้น ทำให้ต้องเร่งผลิตสินค้าหลักเพียงสิ่งเดียวที่จะแปรเป็นเงินสดได้เร็วและมากที่สุด นั่นคือการผลิตยาเสพติดและส่งเข้ามาขายในบ้านเมืองเรา
เพื่อนบ้านอย่างเราก็ต้องรับกรรมกันต่อไป ตราบใดที่ปริมาณและความต้องการยาเสพติดในประเทศยังสูงเช่นนี้ ลำพังอาศัยเจ้าหน้าที่คอยสกัดกั้นตามแนวชายแดนอย่างเดียวคงไม่เพียงพอ หรือต่อให้สร้างกำแพงรั้วสูงกั้นชายแดนเอาไว้ทุกด้านก็ไม่อาจสกัดกั้นความต้องการของผู้อยากเสพยาได้ ยาเสพติดก็ยังหลุดรอดเข้ามาถึงหน้าบ้านได้อยู่ดี
อย่างที่กล่าวไว้บ้างแล้วว่า เวลานี้ตลาดยาเสพติดเปลี่ยนไป ลูกค้าหรือผู้เสพยาเสพติดส่วนใหญ่เริ่มเปลี่ยนมาเป็นกลุ่มคนมีเงิน เป็นลูกเป็นหลานเศรษฐี นักธุรกิจ และผู้มีอันจะกินในสังคมกันมากขึ้น ไม่ใช่ตลาดระดับล่างที่มีลูกค้าเป็นเกษตรกร แรงงาน ผู้รับจ้าง เป็นหลักเหมือนก่อนแล้ว ถึงแม้จะเกิดการแพร่ระบาดของโควิดอย่างรุนแรง บริษัทห้างร้านปิดตัวลง ผู้คนจำนวนมากตกงาน ว่างงาน ไม่มีเงินซื้อข้าวปลาอาหารกิน แต่ตลาดของยาไอซ์ ยาอี ยาเค ยังอยู่ได้สบาย ลูกค้าประเภทพ่อแม่รวย มีแต่จำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ยิ่งมีตลาดออนไลน์ยุคใหม่ที่ซื้อง่ายขายคล่องเช่นนี้ ชีวิตช่างน่าอภิรมย์ยิ่งนัก…
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
