รายงานโดย ปรีดี บุญซื่อ
เมื่อวันศุกร์ที่ 27 เมษายน ที่ผ่านมา ประธานาธิบดีเกาหลีใต้ มูน แจอิน เดินทางออกจากทำเนียบสีน้ำเงิน (The Blue House) เมื่อเวลา 08.06 น. และใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง ก็มาถึงหมู่บ้านปันมุนจอม โดยมีกำหนดการที่จะพบกับคิม จองอึน ผู้นำเกาหลีเหนือ ในเวลา 09.30 น. เมื่อเดินทางมาถึง มูน แจอิน ได้ไปตรวจดู “เรือนสันติภาพ” (Peace House) สถานที่จัดประชุมสุดยอดของผู้นำสองเกาหลี
เมื่อเวลา 09.27 น. คิม จองอึน เดินทางออกจากอาคารปันมุนกัค (Panmungak) ที่ตั้งอยู่ทางฝั่งเกาหลีเหนือ จากนั้นก็เดินลงขั้นบันได แล้วก็เดินข้ามเส้นแบ่งทางทหารที่ทำด้วยคอนกรีต มาจับมือกับมูน แจอิน ที่ยืนรออยู่ มูน แจอิน พูดว่า “คุณได้เดินทางมาเกาหลีใต้แล้ว ผมจะได้ไปเยือนเกาหลีเหนือได้เมื่อไหร่” คิม จองอึน พูดตอบว่า “มาเดินข้ามกันเดี๋ยวนี้เลย” แล้วก็พามูน แจอิน เดินข้ามเส้นแบ่งทางทหารกลับไปฝั่งเหนือ เหตุการณ์ในช่วงนี้ไม่ได้อยู่ในกำหนดการของมูน แจอิน
จากเผด็จการสู่นักการทูต
หลังจากเดินตรวจแถวทหารกองเกียรติยศแล้ว เวลา 09.41 น. ผู้นำทั้งสองก็เดินทางมาที่เรือนสันติภาพ สถานที่จัดการประชุมสุดยอด คิม จองอึน ได้ลงนามในสมุดผู้มาเยือน โดยเขียนข้อความว่า “ประวัติศาสตร์ใหม่เริ่มต้นนับจากนี้ โดยยุคของสันติภาพเป็นบทเริ่มต้น”
ในช่วงที่สอง ผู้นำของเกาหลีเดินชมภาพวาดในเรือนสันติภาพ มูน แจอิน ถามว่า “คุณเดินทางมาอย่างไร” คิม จองอึน ตอบว่า “ผมเดินทางโดยรถยนต์ เมื่อตอนรุ่งสาง ผ่านทางเคซอง คุณคงจะตื่นแต่เช้าตรู่เช่นกัน ผมได้ยินมาว่า คุณต้องตื่นแต่เช้าเพื่อประชุมสภาความมั่นคง ผมให้หลักประกันแก่ท่านประธานาธิบดีว่า นับจากนี้ไป คุณจะไม่ต้องตื่นแต่เช้าอีกแล้ว ช่วงที่เดินมา 200 เมตร ผมแปลกใจว่า ทำไมถึงใช้เวลานานมาก และก็เป็นเรื่องที่ยากมาก”
ก่อนการประชุมจะมีขึ้น คิม จองอึน กล่าวว่า ต้องการจะเขียนบทใหม่ของความสัมพันธ์ระหว่างเกาหลี “ระหว่างทางที่ผมเดินมาที่นี่ ผมคิดว่าทำไมจึงเป็นเรื่องยากเหลือเกินที่จะมาที่นี่ เส้นแบ่งก็ไม่ได้สูงอะไรที่จะข้าม แต่เราใช้เวลา 11 ปี ที่จะมาถึงที่นี่” คิม จองอึน หมายถึงการประชุมสุดยอดเกาหลีเคยเกิดขึ้นเมื่อ 11 ปีมาแล้ว
การประชุมสุดยอดครั้งนี้ ฝ่ายเกาหลีเหนือเห็นชอบที่จะจัดการประชุมขึ้นที่หมู่บ้านปันมุนจอม ทางฝั่งเกาหลีใต้ การประชุมครั้งนี้ นับเป็นครั้งแรกนับจากปี ค.ศ. 1951 ที่ผู้นำสูงสุดของเกาหลีเหนือได้มาเยือนเกาหลีใต้ นอกจากนี้ เป็นครั้งแรกที่คนทั่วโลกมีโอกาสได้เห็นภาพลักษณ์และบุคลิกของคิม จองอึน
ในการกล่าวเปิดประชุม คิม จองอึน กล่าวถึงหลายประเด็นที่เคยเป็นเรื่องที่ซับซ้อนว่า “คนที่พลัดที่อยู่ คนที่อพยพ และคนที่อาศัยอยู่ที่เกาะเยียนเปียง (Yeonpyeong) ต่างคาดหวังสูงมากจากการประชุมครั้งนี้” ที่ผ่านๆ มา เกาหลีเหนือถือว่าคนที่อพยพหนีออกจากเกาหลีเหนือเป็นคนทรยศต่อชาติ และครอบครัวของคนเหล่านี้จะถูกลงโทษ
ประเด็นสำคัญอีกเรื่องหนึ่ง คือ คิม จองอึน ยอมรับว่า โครงสร้างพื้นฐานด้านคมนาคมของเกาหลีเหนือต้องการการปรับปรุงอย่างมาก เมื่อมูน แจอิน บอกว่า ต้องการจะไปขึ้นเขาเพคตู (Paektu) ภูเขาที่คนเกาหลีเหนือถือว่าศักดิ์สิทธิ์ คิม จองอึน กล่าวตอบว่า “ผมรู้สึกไม่สบายใจ เพราะโครงสร้างพื้นฐานที่จะเดินทางไปยังแย่มาก”
ใครคือสตรีที่ติดตามคิม จองอึน
การเจรจาสุดยอด คณะผู้แทนของเกาหลีใต้ประกอบด้วยประธานาธิบดีมูน แจอิน, ซูห์ ฮุน (Suh Hoon) หัวหน้าฝ่ายข่าวกรองแห่งชาติ และ อิม จองซุก (Im Jong-suk) หัวหน้าฝ่ายเลขานุการประธานาธิบดี ส่วนคณะผู้แทนฝ่ายเกาหลีเหนือ ประกอบด้วย คิม จองอึน ผู้นำเกาหลีเหนือ คิม ยองชอล (Kim Yong Chol) สมาชิกกรมการเมือง พรรคแรงงาน และ คิม โยจอง (Kim Yo Jong) น้องสาว อิม จองอึน ที่เป็นรองผู้อำนวยการที่ 1 ฝ่ายงานโฆษณา พรรคแรงงานเกาหลีเหนือ
ในการประชุมสุดครั้งนี้ คณะผู้แทนของเกาหลีเหนือมีทั้งหมด 9 คน คิม โยจอง เป็นสตรีคนเดียวที่อยู่ในคณะผู้แทน คิม โยจอง อายุ 30 ปี ถูกมองว่าเป็นคนที่ใกล้ชิดและได้รับความไว้วางใจมากสุดจากคิม จองอึน เมื่อคิม จองอึน เดินข้ามเส้นแบ่งทางทหารมาฝั่งเกาหลีใต้ มีเยาวชนเกาหลีใต้นำดอกไม้ไปมอบให้ เมื่อรับไปแล้ว คิม จองอึน ก็ส่งต่อไปให้คิม โยจอง ที่ยืนรออยู่ด้านหลัง เธอเป็นบุคคลที่ 4 ในคณะผู้แทนเกาหลีเหนือ ที่จับมือกับประธานาธิบดี มูน แจอิน และพูดว่า “ยินดีที่ได้พบท่าน” เมื่อ 2 เดือนที่แล้ว เธอเคยได้พบกับมูน แจอิน มาแล้ว เมื่อมาร่วมพิธีเปิดงานกีฬาโอลิมปิกฤดูหนาว ที่เปียงชาง (Pyeongchang) เกาหลีใต้
ในช่วงกำหนดการต่างๆ ของการประชุมสุดยอด คิม โยจอง เดินตามคิม จองอึน อย่างใกล้ชิด เธอเป็นคนยื่นปากกาให้กับคิม จองอึน ที่ใช้เขียนในสมุดผู้มาเยือน เรือนสันติภาพ ในช่วงการประชุมสุดยอด เธอนั่งทางด้านซ้ายมือของคิม จองอึน และจดบันทึกการประชุม
ในช่วงงานเลี้ยงอาหารเย็น มูน แจอิน กล่าวกับคิม จองอึน ว่า “ในเกาหลีใต้ รองผู้อำนวยการที่ 1 คิม โยจอง ได้กลายเป็นดาราไปแล้ว” คิม จองอึน กล่าวตอบว่า “หน่วยงานของรองผู้อำนวยการที่ 1 คิม โยจอง มีคำพูดที่เรียกว่า ‘ความรวดเร็ว’ ขอให้เรามาเร่งความเร็วของการรวมชาติกัน”
เว็บไซต์ North Korea Leadership Watch กล่าวถึงประวัติของคิม โยจอง ว่า ในปี 1996-2000 เธอกับคิม จองอึน ได้ศึกษาที่โรงเรียนมัธยมในสวิตเซอร์แลนด์ ต่อมาก็เข้าศึกษาที่มหาวิทยาลัยคิม อิลซุง ในเกาหลีเหนือ หลังจาก คิม จองอึน ขึ้นมาเป็นผู้นำเกาหลีเหนือ เธอก็ปรากฏตัวพร้อมคิม จองอึน ในการออกงานต่างๆ สื่อมวลชนเกาหลีใต้เคยรายงานว่า เธอสมรสกับบุตรชายของโช เรียงเฮ (Choe Ryong Hae) เลขานุการพรรคแรงงานเกาหลีเหนือ
“วันที่เหนือและใต้ข้ามแดนได้เสรี”
หลังจากการประชุมสุดยอดสิ้นสุดลง โดยทั่วโลกติดตามอย่างใกล้ชิด ผู้นำของสองเกาหลีก็แถลงผลการประชุมที่หน้าอาคารเรือนสันติภาพ ในเวลา 18.30 น. ผู้นำเกาหลีใต้และเกาหลีเหนือ และภรรยา เดินทางไปร่วมงานเลี้ยงอาหารที่จัดขึ้นที่เรือนสันติภาพ โดย รี โซลจู (Ri Sol Ju) ภริยาของคิม จองอึน ที่ข้ามพรมแดนมาเมื่อเวลา 18.15 น. ได้เดินทางมาร่วม งานเลี้ยงมีถึงเวลา 20.30 น. และคณะของเกาหลีเหนือเดินทางกลับไปเมื่อเวลา 21.30 น.
ผู้แทนจากเกาหลีเหนือที่ร่วมงานเลี้ยงมี 26 คน รวมทั้งเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย 6 คน ในการประชุมสุดยอดครั้งนี้ โลกได้เห็นระบบรักษาความปลอดภัยของผู้นำเกาหลีเหนือ เว็บไซต์ BBC รายงานว่า หน่วยรักษาความปลอดภัยของคิม จองอึน จะเข้าตรวจตราห้องประชุมก่อนการประชุม และฉีดสเปรย์ทำความสะอาดเก้าอี้นั่งของคิม จองอึน เมื่อคิม จองอึน นั่งรถยนต์เมอร์เซเดส-เบนซ์กลับเกาหลีเหนือ หน่วยรักษาความปลอดภัยจะวิ่งรอบรถยนต์ขณะที่วิ่งกลับประเทศ
ส่วนผู้แทนเกาหลีใต้ที่ร่วมงานเลี้ยงมีทั้งหมด 32 คน การแสดงดนตรีเริ่มต้นด้วยเพลงชื่อ “Nice to Meet You” เพลงต้อนรับที่มีชื่อเสียงของเกาหลีเหนือ และตามด้วยเพลง “From Seoul to Pyongyang” เพลงที่สะท้อนความปรารถนาที่จะให้มีการรวมเกาหลี มูน แจอิน กล่าวดื่มอวยพรในงานเลี้ยงว่า “ผมไม่ทราบว่าในเกาหลีเหนือเขาพูดอย่างไร เวลาดื่มอวยพร แต่ผมขอกล่าวว่า เพื่อวันที่สองเกาหลีสามารถข้ามพรมแดนกันได้อย่างอิสระ”
เอกสารประกอบ
Conversation between Moon Jae-in and Kim Jong-un, April 27, 2018, koreaherald.com
Who’s that woman accompanying North Korea’s Kim Jong-un, April 27, 2018, koreaherald.com
North and South Korea Set Bold Goals: A Final Peace and No Nuclear Arms, Choe Sang-Hun, April 27, 2018, nytimes.com
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
