ณัฐเมธี สัยเวช

ถ้าเรายังใช้โทษอาญากันอย่างล้นเกินดังที่เป็นอยู่ โดยล้นเกินทั้งในตัวกฎหมายและในทัศนคติของสังคม กระบวนการยุติธรรมของเราก็คงแก้ปัญหาต่างๆ โดยเฉพาะยาเสพติด อย่างผิดที่ผิดทางต่อไปเรื่อยๆ และเมื่อเป็นเช่นนั้น ก็คงไม่ต้องพูดกันไปถึงการคืนคนดีสู่สังคม เพราะเอาแค่คืนคนที่เต็มคนสู่สังคมก็คงยังทำไม่ได้เลย ดีไม่ดีจะยิ่งเป็นการคืนคนที่ความเป็นคนเว้าแหว่งมากขึ้นกลับออกมาสู่สังคมด้วยซ้ำ

คุก: จุดเริ่มต้นแห่งความสูญเสียของสังคม? การเปลี่ยนมโนทัศน์ของการใช้เรือนจำจากการ “ลงโทษ” มาเป็นการ “ฟื้นฟู” จึงจำเป็นอย่างยิ่ง

ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงกับการแก้ไขปัญหาผู้ต้องขังล้นเรือนจำ ปัจจุบันมีผู้ต้องขัง 300,910 คน คิดเป็นอันดับที่ 9 ของโลก

เราชอบพูดกันว่าจินตนาการสำคัญกว่าความรู้ใช่ไหมครับ แต่ในมุมมองของผมแล้วนั้น จินตนาการจะสำคัญกว่าความรู้ก็เมื่อเรามีความรู้ในเรื่องใดเรื่องหนึ่งอย่างเต็มที่ จนเราต้องใช้จินตนาการที่เปี่ยมด้วยฐานความรู้นั้นมาพัฒนาความรู้ที่มีอยู่ไปสู่ความรู้ใหม่ๆ เพื่อแก้ปัญหาซึ่งขอบฟ้าความรู้เดิมไม่สามารถแก้ไขได้ ต้องเวลาแบบนั้นแหละครับ จินตนาการถึงจะสำคัญกว่าความรู้ขึ้นมา

กระบวนการคาดการณ์เพื่อทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งซ้ำเพื่อได้รับ “รางวัล” เดิมๆ เกิดขึ้นในหลายพฤติกรรมของคนเรารวมทั้งในการเสพติด เพียงแต่การเสพติดอาจเป็นการก่อตัวของนิสัยที่เป็นภัยต่อตัวเองได้ในทางใดทางหนึ่ง กระนั้น ทั้งหมดนี้ก็ล้วนมีพื้นฐานเป็นธรรมชาติแห่งการทำงานของสมองอย่างไม่ต่างกัน

หนังสือเล่มนี้ให้ความสำคัญกับการอธิบายทางวิทยาศาสตร์ว่าด้วยเรื่องผลที่ยาเสพติดแต่ละชนิดมีต่อร่างกายของคนเรา และยังเน้นไปที่การให้ความรู้ทางประสาทวิทยาว่าด้วยการทำงานของสมองและระบบประสาทที่เกี่ยวข้องกับการเสพติดทุกชนิด โดยไม่จำกัดเฉพาะที่มีต่อยาเสพติดทั้งที่ถูกและผิดกฎหมาย