รายงานโดย ปรีดี บุญซื่อ
ในรายงานของบริษัท McKinsey เรื่อง From India to the world: Unleashing the potential of India’s tourists (2023) กล่าวไว้ว่า ใน 10 ปีข้างหน้า โลกจะได้เห็นกระแสคลื่นการเดินทางท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวอินเดีย เพราะความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจที่มากขึ้น และการเติบโตเศรษฐกิจที่รวดเร็ว ทำให้อินเดียกลายเป็นตลาดสำคัญของโลก ในด้านการเดินทางออกนอกประเทศ
ทุกวันนี้ อินเดียมีเศรษฐกิจใหญ่อันดับ 5 ของโลก มีประชากรมากที่สุดในโลก กว่า 1.4 พันล้านคน ประชากรมีอายุเฉลี่ย 27.6 ในปี 2030 คาดว่า การบริโภคสินค้าและบริการของอินเดีย รวมถึงการเดินทางท่องเที่ยว จะเพิ่มเท่าตัว ปัจจัยทั้งหมดนี้ ทำให้เห็นถึงศักยภาพอินเดีย ที่จะเป็นแหล่งสำคัญของการท่องเที่ยวนอกประเทศ (outbound tourism)
ปี 2040 จะมีนักท่องเที่ยวอินเดีย 90 ล้านคน
ส่วนรายงานของ The Economist เรื่อง The Indians are coming กล่าวว่า การเติบโตที่รวดเร็วของเศรษฐกิจ ทำให้คนอินเดียหลายล้านคน หลุดออกจากความยากจน สิ่งที่ยังไม่ชัดเจนคือว่า ชนชั้นผู้บริโภคของอินเดียที่มีมากขึ้น จะผลกระทบอย่างไรต่อประเทศอื่นๆ แต่ภายในเวลา 10 ปี จำนวนคนอินเดียเดินทางต่างประเทศเพิ่ม 2 เท่า เป็น 27 ล้านคนในปี 2019 ช่วงปี 2010-2023 การใช้จ่ายเงินในต่างประเทศเพิ่ม 3 เท่า เป็น 33 พันล้านดอลลาร์ ปี 2025 คาดว่าจะพุ่งเป็น 45 พันล้านดอลลาร์
รายงานของ McKinsey คาดการณ์ว่า ปี 2040 การเดินทางออกนอกประเทศของคนอินเดียจะมากถึง 80-90 ล้านคน แทบไม่ต่างจากคนจีน ที่ในปี 2019 เดินทางออกนอกประเทศ 104 ล้านคน
แต่ทุกวันนี้ นักท่องเที่ยวและผู้บริโภคชาวจีน หันมาเดินทางและใช้จ่ายเงินในประเทศมากขึ้นแทน ปัจจุบัน การเดินทางต่างประเทศของคนจีน ไม่โตเร็วเหมือนอดีตที่ผ่านมา แต่คนอินเดียกลับอยากจะไปท่องเที่ยวมากขึ้น และนิยมไปเที่ยวประเทศที่อยู่ใกล้อินเดีย มากกว่าที่จะไปไกลถึงยุโรปแบบคนจีน
รายงานของ The Economist กล่าวว่า ประเทศในตะวันออกกลาง และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ก้าวรุดหน้ากว่าประเทศอื่นๆ ในการดึงนักท่องเที่ยวจากอินเดีย ไทยกับมาเลเซียยกเว้นวีซ่าแก่คนอินเดีย ประเทศในตะวันออกกลางดึงดาราภาพยนต์บอลลีวู๊ด มาเป็น “ทูตการตลาด” (brand ambassador) เช่น การท่องเที่ยวอาบูดาบีใช้รันเวียร์ ซิงห์ (Ranveer Singh) ที่เคยส่งเสริมการท่องเที่ยวสวิสเซอร์แลนด์มาแล้ว
คนอินเดียจะมากรุงเทพฯมากกว่าดูไบ
ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มองเห็นศักยภาพการท่องเที่ยวจากอินเดียก่อนใครอื่น และกำลังพยายามดึงนักท่องเที่ยวจากอินเดียมากขึ้น มาชดเชยนักท่องเที่ยวจากจีนที่ลดน้อยลง ปี 2019 นักท่องเที่ยวจีนมาเยือนไทย 11 ล้านคนหรือ 27.5% จากจำนวนนักท่องเที่ยวทั้งหมด 40 ล้านคน ปี 2023 เหลือ 3.5 ล้านคนหรือ 12.5% จากทั้งหมด 28 ล้านคน
แต่นักท่องเที่ยวจากอินเดียมาไทยกลับมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น เมื่อสิบปีที่แล้ว นักท่องเที่ยวอินเดียมาไทย 1 ล้านคน แต่ในครึ่งปีแรกของ 2024 คนอินเดียมาไทยถึง 1 ล้านคนแล้ว McKinsey คาดการณ์ว่า ในปี 2024 นี้ กรุงเทพฯจะขึ้นมาเป็นปลายทางการท่องเที่ยวอันดับ 1 แทนดูไบของนักท่องเที่ยวอินเดีย การท่องเที่ยวของไทยคาดการณ์ว่า ปี 2023 นักท่องเที่ยวจากอินเดียสร้างรายได้แก่ไทย 63 พันล้านบาท หรือ 1.8 พันล้านดอลลาร์
จุดแข็งของไทยต่อตลาดอินเดีย
รายงานของ The Economist กล่าวว่า ประเทศไทยดึงดูดนักท่องเที่ยวจากอินเดีย เนื่องจากเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ไม่แพง เดินทางมาสะดวก และเป็นมิตรต่อนักท่องเที่ยวอินเดีย ประเด็นหลังนี้สำคัญ หนังสือเดินทางอินเดียเป็นเอกสารที่อิทธิพลน้อยสุด มีประเทศที่ไม่ต้องใช้วีซ่า 58 ประเทศ ส่วนใหญ่เป็นประเทศหมู่เกาะขนาดเล็ก ปีที่แล้ว ไทยยกเลิกวีซ่าสำหรับคนอินเดีย ทำให้จำนวนนักท่องเที่ยวพุ่งขึ้นมาทันที
ส่วนรายงานของ McKinsey ก็กล่าวว่า ในระยะ 10 ปีที่ผ่านมา ไทยใช้การส่งเสริมการตลาดหลายอย่าง แก่กลุ่มเป้าหมายต่างๆของอินเดีย เช่น ผู้บริโภคอินเดีย ตัวแทนการท่องเที่ยว และกลุ่มธุรกิจผลิตภัณธ์เฉพาะด้าน อย่างเช่น การรณรงค์ตลาดการท่องเที่ยวของไทย ต่อกลุ่มธุรกิจจัดงานแต่งงานและกับคู่สมรส ให้เลือกไทยเป็นอันดับแรก การรณรรงค์กับตัวแทนการท่องเที่ยว เรื่องวัฒนธรรมของไทยและสถานที่ท่องเที่ยว
ในปี 2015 ไทยใช้การรณรงค์กับนักท่องเที่ยวอินเดียชื่อว่า “Discover Thainess” ปี 2016 รณรงค์ชื่อ “Amazing Thailand, amazing romance” กับคู่สมรสอินเดีย ปี 2019 ใช้การรณรงค์กับนักท่องอินเดียชื่อ “Fly me to Thailand” และปี 2022 การรณรงค์กับกลุ่มที่มีกำลังซื้อสูง “Visit Thailand Year 2022: Amazing new chapters” การรณรงค์เหล่านี้ช่วยทำให้ไทย กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำหรับคนอินเดียทุกกลุ่ม
รางวัลและความสำเร็จที่ไทยได้รับจากการรณรงค์ดังกล่าวก็คือ ปี 2019 (2562) นักท่องเที่ยวจากอินเดียพุ่งมาอันดับ 3 (1.9 ล้านคน) จากอันดับที่ 7 ในปี 2014 (2557) ปี 2022 ตัวแทนท่องเที่ยวออนไลน์ของอินเดีย ยกให้ไทยเป็นปลายทางอันดับ 1 ปี 2023 ตัวแทนท่องเที่ยวออนไลน์ระบุว่า ยอดขายโปรแกรมท่องเที่ยวของไทย มีมากที่สุดเทียบกับประเทศอื่นในภูมิภาคนี้ ปี 2022 นิตยสาร Travel + Leisure ของอินเดีย เลือกภูเก็ตเป็นปลายทางการจัดงานแต่งงานดีที่สุด (Best Wedding Destination)
รายงานของ McKinsey วิเคราะห์ว่า ในการตัดสินใจจะเลือกเดินทางไปประเทศไหน นักท่องเที่ยวอินเดียประมาณ 70% เลือกแหล่งท่องเที่ยวที่อยู่ใกล้เคียง 1 ใน 3 ของนักท่องเที่ยวอินเดียเลือกไปตะวันออกกลาง เพราะการเดินทางไม่เกิน 4 ชม. และมีชุมชนชาวอินเดียอาศัยอยู่ แต่หลายปีที่ผ่านมา ปลายทางการเดินทางยอดนิยมยังคงที่ ในปี 2022 อันดับ 1 คือสหรัฐอาหรับเอมิเรต รองลงมาคือสหรัฐอเมริกา ซาอุดิอาระเบีย และไทย
สร้างคุณค่าแก่นักท่องเที่ยวอินเดีย
ทั้งรายงานของ McKinsey และ The Economist มองว่า ปัจจัยที่จะสร้างคุณค่าก่าปลายทางการท่องเที่ยวจากอินเดียได้แก่
ประการแรก ความสะดวกในการเข้าประเทศ คือความสะดวกในการทำวีซ่า การขอวีซ่าไปอังกฤษของคนอินเดียถูกปฏิเสธ 19% ส่วนการขอวีซ่ากลุ่ม EU ถูกปฏิเสธ 15% เพราะเหตุนี้ ประเทศสมาชิก EU จึงไม่ติดอันดับปลายทางยอดนิยม 10 อันดับของคนอินเดีย ยกเว้นฝรั่งเศส
ประการที่ 2 มีเที่ยวบินสะดวกในการเดินทาง โดยเฉพาะเที่ยวบินตรง ทำให้การเดินทางเป็นแบบไร้รอยต่อ (seamless travel) แต่จำนวนเที่ยวบินออกจากอินเดียก็เพิ่มมากขึ้น ปี 2013 เมืองในอินเดีย 23 เมืองมีเที่ยวบินตรงไปปลายทางต่างประเทศทั้งหมด 272 แห่ง ปัจจุบันเพิ่มเป็น 31 เมืองและปลายทาง 322 แห่ง หลังจาก VietJet เพิ่มจุดบินไปเมืองเล็กๆในอินเดีย เดือนหนึ่งมีเที่ยวบินมากกว่า 200 เที่ยว ทำให้นักท่องเที่ยวอินเดียมาเวียดนามตกเดือนหนึ่ง 30,000 คน เพิ่มขึ้น 10 เท่า
ประการที่ 3 คือเสนอโปรแกรมทัวร์ในราคาที่นักท่องเที่ยวอินเดียกลุ่มต่าง ยินดีที่จะซื้อ ทั้งนักเดินทางเดี่ยว ครอบครัว หรือคู่สมรส นักท่องเที่ยวอินเดียให้ความสำคัญแก่งบประมาณค่าใช้จ่าย ทำให้ตัวแทนท่องเที่ยวเสนอโปรแกรมต่างๆ ในราคาถูกลง เช่น ร่วมมือกับธนาคารการให้สินเชื่อเงินกู้ ที่มีโปรแกรมท่องเที่ยวเป็นแรงจูงใจ
ประการที่ 4 คือสร้างประสบการณ์การท่องเที่ยว ที่เป็นมิตรแก่นักท่องเที่ยวอินเดีย เช่น ความแพร่หลายของอาหารอินเดีย โดยเฉพาะอาหารมังสวิรัติ ซึ่งเป็นปัญาที่นักท่องเที่ยวอินเดียจำนวนมาก มีความกังวล
The Economist ให้ความเห็นว่า ประเทศตะวันตกอาจไม่กังวลเรื่องที่นักท่องเที่ยวอินเดียไม่เดินทางมาเยือน เพราะหลายเมืองในยุโรปกังวลในเรื่องการท่องเที่ยวล้นเกิน แต่การมองข้ามนักท่องเที่ยว จากประเทศมหาอำนาจใหม่ด้านการท่องเที่ยวอย่างอินเดีย จะมีนัยยะมากกว่าเรื่องเศรษฐกิจ
การท่องเที่ยวมีส่วนกำหนดวัฒนธรรมโลก เป็นปัจจัยกำหนดสถานที่ไหนสำคัญที่จะไปเยือน ที่ไหนที่จะมองข้าม แม้ในระดับธรรมดาที่สุด การท่องเที่ยวก็สร้างความเชื่อมโยงของบุคคลในระหว่างประเทศด้วยกัน ประเทศที่ลงทุนในการดึงนักเดินทางจากอินเดีย จะมีอิทธิพลต่อภูมิศาสตร์ทางจิตใจ (mental geography) และการสร้างพันธมิตรกับสิ่งที่เป็นอนาคต ณ เวลานี้ มีเพียงตะวันออกกลางและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่ทำในสิ่งนี้
เอกสารประกอบ
The Indians are coming, The Economist, August 24th-30th 2024.
From India to the world: Unleashing the potential of India’s tourists, November1, 2023, McKinsey & Company.
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
