ThaiPublica > คอลัมน์ > เกิด แก่ และตายดี

เกิด แก่ และตายดี

29 มกราคม 2025


Hesse004

ตรุษจีนปี 2568 ทำให้คิดถึงวัยเด็กและช่วงเวลาที่อาม่ายังมีชีวิตอยู่

ผมจำได้ว่าสมัยเรียนประถม อาม่าสอนพิธีต่าง ๆ ในกาไหว้ตรุษจีนตั้งแต่บ้านเรายัง “เชือดเป็ด เชือดไก่” กินเองจนอาม่าหันมาไหว้เจ้าด้วย “อาหารเจ”

บรรยากาศตรุษจีนเมื่อเกือบ 40 ปีมาแล้ว เป็นเหมือนเทศกาลรื่นเริงประจำบ้าน บ้านเราเต็มไปด้วยลูกหลานอาม่ามาล้อมวงกินข้าว คุยกันเสียงดังลั่นบ้าน

ตรุษจีน เรากินเป็ดกินไก่กันอย่างเอร็ดอร่อย พอไก่เหลืออาม่าก็เอามารวนเป็น “ไก่รวน” พอขนมเข่งเหลือ อาม่าจะเอาขนมเข่งมาทอดให้หลาน ๆ กิน

แม้วันนี้จะไม่มีบรรยากาศแบบนั้นอีกแล้ว แต่ภาพจำตรุษจีนของผมยังเป็นภาพที่อบอุ่นเสมอ

ยิ่งอายุมากขึ้น ผมชอบนั่งนึกถึงความหลังและเริ่มบันทึกความทรงจำเหล่านี้ไว้ เผื่อวันหน้าพอน้องอินลูกสาวโตขึ้น จะได้เห็นภาพวัยเด็กของพ่อแม่ Gen X ซึ่งห่างจากเขาถึง 2 รุ่น

ด้วยความที่มีลูกตอนอายุมากแล้ว ทำให้ผมคิดแตกต่างจากสมัยที่ยังไม่มีลูกอย่างมาก

…ทั้งวิธีคิดและการใช้ชีวิต

ความคิดหนึ่งที่แวบเข้ามา คือ สัจธรรมชีวิตที่เราเลือกได้ว่า เมื่อเกิดมาแล้ว เรา “ออกแบบชีวิต” เราแบบไหน

พอใช้ชีวิตมาถึงจุดหนึ่ง ข้อจำกัดเรื่องการเงินเริ่มหายไป ความสะดวกสบายในชีวิตที่เพิ่มขึ้น ทำให้มีเวลาทบทวนว่า ชีวิตที่เหลืออยู่ต่อจากนี้ เราควรออกแบบแต่ละวันอย่างไร

…ออกแบบแต่ละเดือนแบบไหน

…ออกแบบแต่ละปีไปในทางใด

…และสุดท้าย เราออกแบบความตายไว้อย่างไรให้เรา “ตายดี”

ผมนั่งฟังบทสัมภาษณ์ของคุณหมอพรศักดิ์ หรือ หมอแดง…นอ.นพ.พรศักดิ์ ผลเจริญสมบูรณ์ ท่านเป็นคุณหมอทหารเรือ

นอกจากท่านเป็นหมอแล้ว…ท่านยังเป็น “ที่ปรึกษาคนไข้ระยะท้าย”

ผมเคยจินตนาการความตายของตัวเองไว้ว่า “นอนหลับ” ไปเฉย ๆ ในห้องหนังสือที่บ้าน

…ยิ่งถ้าหลับไปพร้อมหนังสือแบบที่ทำบ่อย ๆ จะดีมาก 555

บางครั้งการอยู่กับสิ่งที่เรารักจนหมดลมหายใจ น่าจะเป็นหนึ่งในการตายดี

หากเราตั้งเป้าหมายสุดท้ายว่า เราต้องการ “ตายดี” แล้ว เราควรถอยหลังกลับมาถามตัวเองว่าวันนี้เราควรทำอะไรบ้าง

เอาจริง ๆ ผมพยายามใช้ชีวิตที่ข้ามสภาวะข้อหนึ่ง คือ ขอไม่ป่วยตาย หรือเจ็บตาย แต่ขอเป็น “แก่ตาย”

และเป็นการตายแบบ “ตายดี”

บทสัมภาษณ์หมอแดงทำให้ผมกลับมาถามตัวเองว่าเราควรเริ่มออกแบบการตายดีให้ตัวเองแต่เนิ่น ๆ ด้วยการเขียนบันทึกสั้น ๆ แต่ละวันเท่าที่พอไหวกับตัวเอง

คำถามที่ถามตัวเองเมื่อพ้นวัน ก่อนล้มตัวลงนอน มีอยู่สามคำถาม คือ

หนึ่ง…วันนี้เราดูแลสุขภาพกายและใจตัวเองอย่างไร

สอง..วันนี้เราได้ใช้เวลากับคนที่เรารักมากน้อยแค่ไหน

และ สาม…เราได้เรียนรู้อะไรบ้างในวันนี้

สามคำถามที่หมั่นถามตัวเอง และให้ดีลงมือเขียนสั้น ๆ สัก 5 นาที…มันทำให้เรารู้ว่าทั้งวันที่ผ่านมา เราพร้อมที่จะเดินทางไปสู่การตายดีหรือยัง

…มันเหมือนการออกแบบการใช้ชีวิตและห้วงเวลาท้าย หากวันหนึ่งเราต้องเผชิญกับมัน

น้องสาวผม “หมอแอน” ชอบพูดอยู่เสมอว่า คนเรามักคิดว่าตัวเองเป็น “อมตะ” มักคิดว่าตัวเองไม่ตาย แต่สุดท้ายวันที่เราใกล้กับมันมากที่สุด เรามักเสียใจว่า “รู้งี้” ทำสิ่งนั้น สิ่งนี้ก่อนดีกว่า

จริง ๆ ตรุษจีน เขาให้พูดหรือเขียนแต่เรื่องเป็นมงคล แต่วันนี้ ผมกลับเขียนเรื่องความตายที่เป็นความตายที่ดี หวังว่าเป็นมงคลแบบหนึ่งเหมือนกัน

หมายเหตุ ภาพประกอบจาก AI …Genโดย CoPilot