ThaiPublica > คอลัมน์ > บ่มีวันจาก… ปรัชญาพุทธในหนังผี

บ่มีวันจาก… ปรัชญาพุทธในหนังผี

31 สิงหาคม 2022


Hesse004

หากว่ากันตามตรง เรารู้จักภาพยนตร์จาก สปป.ลาว กันน้อยมากๆ เรื่องล่าสุดที่พอจำได้เกี่ยวกับหนัง สปป.ลาว คือ สะบายดี หลวงพระบาง (2008) หนังร่วมทุนสร้างระหว่างไทยและ สปป.ลาว

ภาพยนตร์จาก สปป.ลาว ที่ออกฉายต้องได้รับการอนุญาตให้ถ่ายทำและเผยแพร่จาก “กรมฮูบเงา” ที่ดูแลเรื่องความเหมาะสมของเนื้อหาภาพยนตร์

… ปัจจุบันหนังจาก สปป.ลาว ถูกผลิตโดยบริษัท Lao Art Media บริษัทยักษ์ใหญ่ในอุตสาหกรรมบันเทิงของประเทศลาว

ภาพยนตร์ลาวเรื่องล่าสุดที่เพิ่งสตรีมผ่าน Netflix คือ บ่มีวันจาก (2019) หรือ The Long Walk หนังดราม่า ไซไฟ ทริลเลอร์ ที่ได้รับคำชื่นชมอย่างมากจากนักวิจารณ์ภาพยนตร์

โปสเตอร์หนัง บ่มีวันจาก หรือ The Long Walk (2019) หนังจาก สปป.ลาว ที่สร้างความเปลี่ยนแปลงในวงการภาพยนตร์ลาวที่มาภาพ: https://th.wikipedia.org/wiki/

The Long walk ผลงานการกำกับของ Mattie Do ผู้กำกับหญิงคนแรกของ สปป.ลาว Mattie เกิดในครอบครัวชาวลาวอพยพที่ย้ายไปตั้งรกรากที่ลอสแอนเจลิส สหรัฐอเมริกา

หนังของ Mattie Do นับว่าน่าสนใจตรงที่สื่อสารให้เห็นถึงรากเหง้าความคิดของชาวลาว ซึ่งยึดโยงกับศรัทธาและความเชื่อทางศาสนาพุทธและโลกวิญญาณ โดยเฉพาะการเวียนว่ายตายเกิด การไปผุดไปเกิด

อย่างไรก็ดี ความคูล เท่ของหนังเรื่องนี้ คือ เล่าเรื่องสลับไปสลับมา ระหว่างโลกปี ค.ศ. 2015 กับโลกปี ค.ศ. 2065 ที่ดำเนินไปโดยตัวละครลุงคนหนึ่ง เด็กคนหนึ่ง และวิญญาณหญิงสาวตนหนึ่ง

Mattie Do ผู้กำกับหญิงคนแรกของ สปป.ลาว โดย “บ่มีวันจาก” มีประเด็นเรื่อง Gender Equality ของสังคมลาวยุคใหม่ ที่มาภาพ: https://awfj.org/wp-content/uploads/2017/12/matti-do-with-mike.jpg

การดำเนินเรื่องด้วยวิธีการตัดกลับไปกลับมา ภายใต้ทฤษฎี time looper1 หรือ time travel ที่มีวิญญาณหญิงสาวพาผ่านกาลเวลาไปนั้น ทำให้นึกถึงหนังฝรั่งหลายเรื่องทั้ง Click (2006) และ Six Sense (1999)

บ่มีวันจาก ยังแสดงถึงจินตนาการอันลึกล้ำของผู้เขียนบท Christopher Larsen สามีของ Mattie Do ทั้งคู่ถ่ายทอดความเชื่อเกี่ยวกับผีสาง วิญญาณผ่านโลกที่เจริญทางวัตถุแบบล้ำสมัย

โลกปี 2065 เราได้เห็นการฝังไมโครชิปไว้ที่แขนตัวเอง เราสามาถรู้เวลาเพียงแค่ยกแขนขึ้นมาดูโดยไม่ต้องสวมนาฬิกาข้อมือ เราสามารถโอนเงินผ่านไมโครชิปที่ฝังไว้บนแขนโดยหยิบโทรศัพท์มาสแกน QR code ที่ผิวหนังเรา

นอกจากนี้ “บ่มีวันจาก” ทำให้เราเห็นประเด็นการเคารพความเท่าเทียมทางเพศหรือ gender equality ซึ่งเป็นเรื่องน่าชื่นชมอย่างยิ่ง สะท้อนภาพสังคมลาวยุคใหม่ที่เปิดรับเรื่องนี้อย่างใจกว้าง

หนังแนวพุทธไซไฟ ยังมีให้ดูได้อีกจากหนังเรื่อง Karmalink (2021) หนังสัญชาติกัมพูชา ผลงานกำกับของ Jake Wachel ที่ว่าด้วยเรื่องปรัชญาแบบพุทธบวกกับความก้าวหน้าของ Nano Technology

อย่างไรก็ดี แม้โลกวัตถุจะเจริญ ก้าวหน้า พัฒนาไปไกลมากก็ตาม ศรัทธา ความเชื่อเรื่องโลกวิญญาณยังเป็นของคู่โลกเรา แม้เวลาผ่านไปถึงปี 2065 หรือ พ.ศ. 2608 แล้ว เรื่องวิญญาณติดตามคนยังมีให้เราเห็นอยู่

Yannawoutthi Chanthalungsy นักแสดงคุณภาพชาวลาวที่รับบทนำในบ่มีวันจาก ที่มาภาพ: https://sinaphile.files.wordpress.com/2020/10/oldman-longwalk.jpg?w=842

หากมองไปในแง่พุทธปรัชญา “บ่มีวันจาก” สะท้อนเรื่องกฎแห่งกรรม วัฏสงสาร การเวียนว่ายตายเกิด ที่มนุษย์เราตั้งคำถามกันมาตั้งแต่สมัยก่อนพุทธกาล

การเดินทางของโลกวิญญาณเปรียบเสมือน long walk ที่เป็นเส้นทางอันยาวไกล ซึ่งหากเราเชื่อว่าตายแล้วไม่สูญ… แน่นอนว่า โลกหลังความตาย คือ การเดินทางยาวไกลไปสู่ภพภูมิใหม่ที่เป็นอีกโลกหนึ่ง หรือเราอาจกลับมาใหม่บนโลกใบเดิม แต่เปลี่ยนรูปแบบไป

นอกจากนี้ บ่มีวันจาก ยังตั้งคำถามชวนคิดว่า “หากเราย้อนเวลากลับไปเปลี่ยนแปลงอดีตได้ เราแน่ใจแล้วหรือว่า อดีตที่เราอยากกลับไปเปลี่ยนแปลงนั้น มันจะดีขึ้นกว่าเดิม”

หมายเหตุ: 1. ผู้สนใจโปรดอ่านบทวิเคราะห์เรื่องนี้จากบทความของ กษาปณ์ หาญดิฐกุล