ณัฐวุฒิ เผ่าทวี www.powdthavee.co.uk
ปี 2020 เป็นปีที่ค่อนข้างจะท้าทายต่อสุขภาพจิตของเราพอสมควร ไม่ว่าจะเป็นข่าวไฟป่าที่ออสเตรเลีย ข่าวโคบี ไบรอันต์ เสียชีวิตเพราะเฮลิคอปเตอร์ตก และตอนนี้ก็คือเหตุการณ์การระบาดครั้งใหญ่ของ COVID-19 ที่ข่าวนำเอามาลงทุกวันจนเราแทบจะหลอนตายอยู่แล้ว
สิ่งที่เราสามารถที่จะทำได้เพื่อรักษาสุขภาพจิตของเรามีดังต่อไปนี้นะครับ
1. เสพข่าวสารในแต่ละวันให้น้อยลง คนเราส่วนใหญ่มักจะมีปัญหาในการควบคุมตัวเอง (self-control problem) เรารู้อยู่แก่ใจกันแล้วว่ายิ่งเราเสพข่าว เราก็ยิ่งกังวล แต่แหม มันหยุดไม่ได้จริงๆ เพราะการได้อ่านข่าวที่มีเนื้อหารองรับความรู้สึกที่เรากำลังรู้สึกอยู่แล้วมันทำให้เรารู้สึกดีในระยะสั้น (พูดง่ายๆ ก็คือเราได้ dopamine hit จากพฤติกรรม confirmation bias นั่นเอง) มันคล้ายๆ กันกับคนที่อกหักมักเลือกที่จะฟังแต่เพลงที่อกหัก แต่ว่าความรู้สึกดีระยะสั้นที่เราได้มานั้น แป๊บเดียวมันก็จะหายไป ความรู้สึกที่เข้ามาแทนที่ก็คือความหลอนปนกันกับความกลัวจากเนื้อหาที่เราได้รับและพอเรารู้สึกกลัว เราก็มักจะมองหาอะไรที่ทำให้เรารู้สึกดีขึ้น ซึ่งก็อาจจะเป็นการเสพความรู้สึกดีระยะสั้นนั้นต่อ จนเกิด vicious cycle ขึ้น เพราะฉะนั้นยิ่งเสพข่าวน้อยเท่าไหร่ ยิ่งดี
2. พยายามโฟกัสไปยังผลพลอยได้ดีๆ จากการไม่ได้ออกไปพบปะใครข้างนอกแทนการโฟกัสไปยังโอกาสที่คุณอาจจะต้องเสียไปจากการต้องอยู่แต่ในบ้าน ถ้าคุณมีหนังสือที่คุณยังอยากอ่านมาตั้งนานแล้วแต่ไม่เคยมีเวลาอ่าน นี่คือโอกาสทอง ถ้าคุณมีหนังที่คุณอยากจะดูที่บ้านแต่ไม่เคยมีโอกาสดู นี่คือโอกาสทอง ถ้าคุณอยากทำงานที่บ้านมาก่อนแต่ไม่เคยมีโอกาส นี่คือโอกาสทอง ถ้าคุณอยากจะใช้เวลาอยู่กับคนในครอบครัวเยอะๆ แล้วไม่เคยมีเวลา นี่ก็คือโอกาสทองเช่นเดียวกัน พูดง่ายๆ ก็คือ พยายามเปลี่ยนสิ่งไม่ดีที่เกิดขึ้นให้เป็นโอกาส
3. เมื่อใดที่ความกลัวของคุณเพิ่มมากขึ้น ให้พยายามคิดถึงตัวเลขของสถิติเข้าไว้ สำหรับคนส่วนใหญ่ (มากกว่า 80% ด้วยกัน) ที่ติดไวรัสนี้จะมีอาการไม่หนักมาก ไอและมีไข้แต่อาทิตย์หนึ่งก็หาย
โอกาสที่คุณจะเสียชีวิตจากการโรคนี้ยังมีน้อยกว่าโอกาสที่คุณจะเสียชีวิตจากการประสบอุบัติเหตุรถยนต์ในเมืองไทยเราอีกตั้งเยอะ
4. หรือถ้าคุณกำลังจิตตกกับสิ่งที่เกิดขึ้น ให้คุณพยายามคิดเสียว่าอย่างน้อย COVID-19 จะช่วยลดก๊าซ CO2 ที่กำลังทำลายชั้นโอโซนในโลกของเรา เพราะคนเดินทางกันน้อยลง บินกันน้อยลง ซึ่งก็อาจจะช่วยลด climate change ได้ก็เป็นได้นะครับ
5. อีกอย่างหนึ่ง การเกิดเหตุการณ์ COVID-19 นี้มันก็คล้ายๆ กันกับการกดปุ่ม reset หลายๆ ปุ่มในชีวิตของเรา อย่างเช่น มันทำให้เราหลายคนรู้ว่า การประชุมหลายๆ การประชุม ณ ที่ทำงานไม่เป็นสิ่งที่จำเป็น เราแค่ส่งเป็นอีเมลหรือทำเป็น teleconference ผ่าน Skype หรือ Zoom ก็พอ
สิ่งที่สำคัญที่สุดที่เราสามารถทำได้ในตอนนี้ก็คือ ล้างมือให้สะอาดบ่อยๆ พยายามอย่าเอามือแตะหน้าเท่าที่ทำได้ และถ้าไม่จำเป็นจริงๆ ก็อย่าออกจากบ้านเพื่อลดอัตราการแพร่เชื้อของไวรัสในสังคมเรา แต่ถ้าจำเป็นจริงๆ ก็พยายามอยู่ให้ห่างจากคนอื่นอย่างน้อยประมาณสองเมตรเพื่อป้องกันการแพร่เชื้อ ดูแลกลุ่มคนที่มีความเสี่ยงมากที่สุด เช่น คนชราที่มีอายุมากกว่า 70 ขึ้นไปและคนที่มีสุขภาพไม่ดีอยู่แล้วให้ดีๆ แค่นี้ก็เกินพอโดยที่เราไม่จำเป็นต้องเสพข่าวเพิ่มเติมตลอดทั้งวันนะครับ
ขอให้ทุกคนดูแลสุขภาพจิตของตัวเองและคนรอบข้างให้ดีๆ กันนะครับ 🙂
