ช่วงหลังการพบกับเจียง ไคเชก และการพบกับ ม.จ.ศุภสวัสดิ์ฯ ฐานะของนายจำกัดดีขึ้นมากในสายตาของทั้งจีนและอังกฤษ เขาได้รับเชิญไปเยี่ยมคณะยุวชนซันหมินจู่ยี่ ได้รับการต้อนรับอย่างดีเยี่ยมแบบเป็นผู้แทนประเทศ ตรวจแถวกองเกียรติยศ และ กล่าวสุนทรพจน์ต่อนักศึกษา และอาจารย์นับพันคน
ทางการจีนยังได้ย้ายเขาไปอยู่ที่โรงแรม Victory House โรงแรมชั้นหนึ่งของเมืองจุงกิง และให้เงินใช้ แต่สุขภาพของจำกัดกลับทรุดลงอย่างหนัก ส่วนไพศาล จำกัดได้ส่งไปดูลาดเลาที่คุหมิง ตั้งแต่วันที่ 11 สิงหาคม 2486
1 กันยายน นายสงวน ตุลารักษ์ และ ครอบครัวและผู้ติดตาม 7 คน เดินทางมาถึงจุงกิง คณะของนายสงวนได้รับหมอบหมายจากนายปรีดีให้มาตามนายจำกัด เพราะนายปรีดีไม่ได้ข่าวของเขาอีกเลยหลังจากข่าววิทยุจุงกิง วันที่ 16 เมษายน เพียงครั้งเดียว
2 กันยายน นายจำกัดได้พบกับคณะของนายสงวน เขาผิดหวังที่นางฉลบชลัยย์ ผู้เป็นภริยา ไม่ได้มาด้วย เขาพยายามหักห้ามใจคิดว่า ถ้าเธอมาคงลำบาก เขาได้ลาเธอเป็นครั้งสุดท้ายแล้ว ถ้าไม่พบกันอีก ก็หมายความว่าเขาได้เต็มใจสละชีวิตเพื่อประเทศชาติไปแล้ว งานที่เขาได้ทำไว้แล้วเพื่อกู้เอกราชคงจะออกดอกออกผลในภายหลัง เขาขอให้นางฉลบชลัยย์คิดว่า นางได้อุทิศเขาให้แก่ชาติไปแล้ว
8 กันยายน นายจำกัดเริ่มป่วยหนัก และไปพบหมอ
11-15 กันยายน เขาอาการดีขึ้นเล็กน้อย
17 กันยายน เป็นต้นมา อาการเขาทรุดลงไปอีก กินอะไรก็อาเจียน เพลียมากขึ้น
18 กันยายน เขาเขียนบันทึกเป็นวันสุดท้าย ย่อหน้าสุดท้ายของบันทึกเขาเขียนว่า “ข้าพเจ้ากลุ้มใจเรื่องการเจ็บไข้นี่ของข้าพเจ้าจริงๆ ต้องนอนซมอยู่เรื่อย เบื่อเต็มทนแล้ว คิดถึงฉลบเหลือทน”
7 ตุลาคม 2486 เวลา 01.10 น. นายจำกัด พลางกูร วัย 28 ปี ผู้แทนคณะเสรีไทย เสียชีวิตที่โรงพยาบาล Canadian Mission Hospital เมืองจุงกิง
แพทย์ชาวแคนนาดาลงความเห็นว่า เขาป่วยเป็นมะเร็งที่ตับและกระเพาะอาหาร แต่ยังมีความสงสัยในหมู่เจ้าหน้าที่สืบราชการลับของฝ่ายสัมพันธมิตรว่า เขาอาจถูกวางยาพิษโดยฝ่ายจีนหรือโดยฝ่ายญี่ปุ่น เจ้าหน้าที่คนหนึ่งที่มาดูแลเขาถูกจับได้ในปีถัดมาว่าเป็นสายลับญี่ปุ่น และถูกยิงเป้า
โรงพยายบาล Canadian Mission Hospital ตั้งอยู่บนภูเขาคนละฝั่งแม่น้ำกับตัวเมืองจุงกิง เงียบ และห่างไกลผู้คน เมื่อนายสงวนทราบข่าวว่าจำกัดจะเสียชีวิตในคืนนั้น นายสงวนไม่สามารถไปเยี่ยมจำกัดที่โรงพยาพบาลได้ เพราะไม่มีเรือข้ามฟากแล้ว
นายจำกัดเสียชีวิตอย่างเดียวดาย ก่อนสิ้นใจ เขาเอ่ยทบทวนคำกำชับภารกิจจากหัวหน้าคณะเสรีไทย “เพื่อชาติ เพื่อ humanity”
ความในใจ “นางฉลบชลัยย์ พลางกูร”
นางฉลบชลัยย์ ซึ่งมาร่วมชมละครเรื่อง เพื่อชาติ เพื่อ humanity เมื่อวันที่ 31 สิงหาคม 2556 ได้ให้สัมภาษณ์หลังจากละครจบ
เธอบอกว่า วันที่ไปส่งสามีที่ชายแดน ไม่คิดจะรั้งไว้เลย เพราะเป็นการไปทำภารกิจ ฉันต้องสนับสนุนเขา เพราะเขาเป็นคนรักชาติมาแต่ไหนแต่ไร ทุกอย่างทำเพื่อชาติตั้งนานแล้ว
“มีคนถามว่า ทำไมฉันไม่รั้งเขาไว้ ฉันรั้งไม่ได้หรอก ฉันต้องสนับสนุนเขาแทนที่จะไปรั้งเขาไว้ การที่เขาได้มาร่วมเสรีไทย ทำให้เขามีโอกาสรับใช้ชาติ ถ้าเขาขาดตรงนี้ไปเขาคงเสียใจมาก ถ้าไม่ได้เข้าร่วมงานนี้ เขาจะเสียใจ เพราะฉะนั้นฉันก็ไม่กล้าขัด ต้องสนับสนุนเขา”
คลิปวีดีโอการให้สัมภาษณ์ของนางฉลบชลัยย์ พลางกูร ที่มา: http://www.youtube.com/watch?v=orlA_80GQXk&feature=player_detailpage (ไทยพีบีเอส: ข่าวศิลปะบันเทิง ละครเวที เพื่อชาติ เพื่อ Humanity)
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
