ThaiPublica > เกาะกระแส > EXIM BANK ชูบทบาทธนาคารยุคใหม่เพื่อการพัฒนา‘ไปให้ไกล’ สู่ New Frontiers โดย ‘ไม่ทิ้งคนตัวเล็ก’

EXIM BANK ชูบทบาทธนาคารยุคใหม่เพื่อการพัฒนา‘ไปให้ไกล’ สู่ New Frontiers โดย ‘ไม่ทิ้งคนตัวเล็ก’

22 เมษายน 2021


ดร.รักษ์ วรกิจโภคาทร กรรมการผู้จัดการ ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย (EXIM BANK)

EXIM BANK พลิกโฉมสู่บทบาท “ธนาคารเพื่อการพัฒนาแห่งประเทศไทย” ช่วยผู้ประกอบการทุกระดับ พัฒนาอุตสาหกรรมใหม่ นำทัพธุรกิจไทยรุกตลาดโลกอย่างสมดุล

ดร.รักษ์ วรกิจโภคาทร กรรมการผู้จัดการ ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย (EXIM BANK) แถลงแนวนโยบายและบทบาทของ EXIM BANK ภายหลังเข้ารับตำแหน่งกรรมการผู้จัดการ EXIM BANK ตั้งแต่ต้นเดือนเมษายนที่ผ่านมาว่า เศรษฐกิจไทยปี 2564 มีแนวโน้มฟื้นตัวอย่างช้า ๆ หลังจากในปีที่ผ่านมาหดตัวสูงสุดนับตั้งแต่วิกฤติต้มยำกุ้ง ขณะที่ความต้องการซื้อสินค้าภายในประเทศยังเปราะบางและการท่องเที่ยวยังไม่มีทีท่าจะฟื้นตัวได้ในเร็ววัน การฟื้นตัวของภาคการส่งออกจึงเป็นความหวังในระยะสั้น แต่การผลักดันให้เศรษฐกิจไทยและภาคการส่งออกเติบโตอย่างยั่งยืนในระยะยาวยังติดขัดปัญหาเชิงโครงสร้างหลายประการ ทำให้ตลอดระยะเวลา 10 ปี ที่ผ่านมา GDP ไทยโตเฉลี่ยเพียง 2% เทียบกับ GDP โลกที่โต 3% และประเทศเพื่อนบ้านอย่างเวียดนามโตถึง 6% สอดคล้องกับการส่งออกของไทยโตเฉลี่ยเพียง 2% น้อยกว่าเฉลี่ยของโลกที่ 3% และการส่งออกเวียดนามที่โตถึง 15%

ยิ่งไปกว่านั้น ไทยยังเผชิญปัญหา “ความย้อนแย้ง” ในเชิงโครงสร้างของผู้ประกอบการ แม้มีจำนวน SMEs มากถึง 3.1 ล้านราย คิดเป็น 99.5% ของทั้งระบบ ขณะที่ผู้ประกอบการขนาดใหญ่มีเพียง 1.5 หมื่นรายหรือ 0.5% ของทั้งระบบ แต่กลับมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจสูงเกือบ 60% ของ GDP รวม อีกทั้งเมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ย GDP ต่อกิจการ พบว่าผู้ประกอบการขนาดใหญ่มีบทบาทต่อเศรษฐกิจสูงกว่า SMEs ถึง 350 เท่า ยิ่งตอกย้ำว่าแม้ SMEs มีจำนวนมาก แต่ยังสร้างแรงส่งต่อเศรษฐกิจน้อยกว่าที่ควร

นอกจากนี้ SMEs ส่วนใหญ่ยังค้าขายอยู่ในประเทศ มีไม่ถึง 1% ของ SMEs ทั้งหมดที่สามารถเป็นผู้ส่งออกได้และสัดส่วนนี้แทบไม่ขยับเลยในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ทำให้ SMEs ส่วนใหญ่เผชิญการแข่งขันที่รุนแรงและข้อจำกัดต่าง ๆ ภายในประเทศ ลดทอนโอกาสการเติบโตและการเป็นเครื่องยนต์สำคัญขับเคลื่อนเศรษฐกิจ

ดร.รักษ์กล่าวต่อว่า เศรษฐกิจและการส่งออกของไทยเปรียบเสมือนรถยนต์ที่กำลัง “ติดหล่ม” และต้องการการผลักดันให้เคลื่อนไปข้างหน้าในหลายมิติ ได้แก่

1. การลงทุน สัดส่วนการลงทุนของภาคเอกชนต่อ GDP ในปี 2563 อยู่ที่ 16.6% ลดลงจาก 18.7% ในปี 2553

2. การพัฒนานวัตกรรม สัดส่วนการวิจัยและพัฒนา (R&D) ต่อ GDP ในปี 2561 ของไทยอยู่ที่ 1% เทียบกับเกาหลีใต้และไต้หวันซึ่งอยู่ที่ 4.5% และ 3.4% ตามลำดับ ทำให้การส่งออกของไทยยังเน้นสร้างมูลค่าผ่านปริมาณมากกว่าราคา

3. การเชื่อมโยง Supply Chain ของโลกยุคใหม่ ตามกระแส Megatrend

4. การสร้างผู้ส่งออกรายใหม่ โดยเฉพาะ SMEs ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของประเทศ เพื่อให้เป็นนักรบเศรษฐกิจที่จิ๋วแต่แจ๋ว มีภูมิคุ้มกันในยามวิกฤติและแรงส่งใหม่ช่วยผลักดันประเทศให้เติบโต

นอกจากนี้ เศรษฐกิจและการส่งออกของไทยยังถูกกดดันจากกระแส Disruption ในมิติต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยี การเกิดโควิด-19 สงครามการค้า ความขัดแย้งระหว่างประเทศ ซึ่งหากไม่เร่งแก้ไขหรือพัฒนาก็จะทำให้เศรษฐกิจไทยหยุดอยู่กับที่หรือกลายเป็นรถยนต์ที่วิ่งได้ช้า

“ถึงเวลาแล้วที่ EXIM BANK ต้องทำหน้าที่ “เครื่องยนต์รุ่นใหม่” ผลักดันให้ประเทศไทยหลุดจากภาวะติดหล่มข้างต้น โดยใช้นโยบาย Dual-track Policy ชูบทบาท “ธนาคารเพื่อการพัฒนาแห่งประเทศไทย (Thailand Development Bank)” ควบคู่กับการเป็น ‘ศูนย์บริการครบวงจรเพื่ออำนวยความสะดวกทางการค้าระหว่างประเทศให้แก่ SMEs (One Stop Trading Facilitator for SMEs)'”ดร.รักษ์กล่าว

ภารกิจหลักของ EXIM BANK ในปี 2564 ได้แก่ การเร่ง “ซ่อม สร้าง เสริม” การพัฒนาประเทศไทย

1. การเร่ง “ซ่อม” และ “สร้าง” ภาคอุตสาหกรรมของไทยให้เติบโตไปสู่อนาคต

  • ประคับประคองผู้ประกอบการในภาคอุตสาหกรรมที่ประสบวิกฤติ
  • สร้างอุตสาหกรรมใหม่ อาทิ อุตสาหกรรมแห่งอนาคต (เช่น เทคโนโลยีด้านสุขภาพ รถยนต์ไฟฟ้า) เศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy) โครงสร้างพื้นฐาน และการปรับโครงสร้างภาคอุตสาหกรรมขนานใหญ่

2. การเร่ง “สร้าง” ผู้ส่งออกและนักลงทุนไทย ตั้งแต่รายย่อยไปจนถึงรายกลางและรายใหญ่ ทำให้ Supply Chain ภาคส่งออกไทยแข็งแกร่งและเชื่อมโยงกับการลงทุนภายในประเทศและระหว่างประเทศ

  • เป็นสะพานเชื่อมต่อโครงการความร่วมมือระหว่างรัฐบาล โดยเฉพาะในประเทศเพื่อนบ้าน
  • เติมเต็มช่องว่างทางธุรกิจให้แก่ลูกค้ารายใหญ่ โดยเฉพาะการแชร์ความเสี่ยงในช่วงเริ่มต้นของโครงการ
  • สร้างผู้ส่งออก SMEs รายใหม่ให้ส่งออกได้และแข็งแรงขึ้น เพื่อให้มีโอกาสเข้าถึงแหล่งเงินทุนอื่น ๆ ที่มีต้นทุนต่ำกว่าในระยะถัดไป
  • สนับสนุนซัพพลายเออร์และผู้ประกอบการทั้งหมดใน Supply Chain การส่งออก
  • สร้างช่องทางในลักษณะ Thai Pavilion นำสินค้าไทยสู่ตลาดโลกผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ชั้นนำของโลก

3. การเร่ง “เสริม” ศักยภาพการแข่งขันของผู้ส่งออกและนักลงทุนไทยในตลาดหลักและตลาดใหม่ (New Frontiers) อย่างสมดุล

  • สนับสนุนให้ผู้ประกอบการแข่งขันได้ โดยเฉพาะประเทศที่ธุรกิจไทยเข้าถึงแหล่งเงินทุนได้ยาก ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นตั้งแต่ในช่วงเริ่มต้นของโครงการลงทุน
  • ป้องกันความเสี่ยง พร้อมเปิดประตูสู่ตลาดใหม่ ๆ ให้แก่ผู้ประกอบการไทย

ดร.รักษ์กล่าวว่า EXIM BANK วันนี้ต้องมีจุดยืนที่มีเสน่ห์ เพื่อทำให้องค์กรโตขึ้น ชัดเจนขึ้น และช่วยพัฒนาประเทศได้มากขึ้น โดยเริ่มต้นจากการช่วยให้นักลงทุนไทยที่มีศักยภาพเข้าไปรับงานในต่างประเทศได้มากขึ้น ควบคู่กับการขยายโครงการลงทุนภายในประเทศ เพื่อกระตุ้นการจ้างงาน ควบคู่กับการพัฒนาภาคอุตสาหกรรมให้ก้าวข้ามข้อจำกัดต่าง ๆ โดยสร้างนวัตกรรมหรือกระบวนการผลิตที่ตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคยุคใหม่ที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

ขณะเดียวกัน EXIM BANK จะเข้าไปดูแลผู้ประกอบการรายย่อยให้สามารถค้าขายหรือลงทุนระหว่างประเทศได้โดยสะดวกขึ้น สามารถบริหารความเสี่ยงและเข้าถึงโอกาสใหม่ ๆ ทางธุรกิจ นำไปสู่การพัฒนาภาคส่งออกและการลงทุนของไทยตลอดทั้ง Supply Chain ของไทยให้เชื่อมโยงกับ Supply Chain ของโลกในยุค New Normal ที่ให้ความสำคัญกับการดำเนินธุรกิจบนหลักการแห่งความยั่งยืน

“ผมตั้งใจเข้ามาทำหน้าที่นายธนาคารยุคใหม่เพื่อการพัฒนา เดินหน้าปรับเปลี่ยน EXIM BANK ขนานใหญ่ให้สามารถรับความเสี่ยงได้มากขึ้น และเป็นกลไกให้ผู้ประกอบการไทย โดยเฉพาะ SMEs ปรับตัว เปลี่ยนผ่านไปสู่โลกยุคใหม่ได้ เส้นทางใหม่ของ EXIM BANK ครั้งนี้มีเป้าหมายชัดเจนที่จะ ‘ฝันให้ใหญ่’ สู่การเป็น Thailand Development Bank แล้ว ‘ไปให้ไกล’ สู่ New Frontiers โดย ‘ไม่ทิ้งคนตัวเล็ก’ หรือ SMEs เพราะทุกภาคส่วนล้วนเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงประเทศ” ดร.รักษ์ กล่าว

EXIM Thailand Redefines Role as “Thailand Development Bank” to Assist Thai Entrepreneurs at All Levels, Develop New Industries and Bring Thai Businesses to Global Market on a Balanced Basis

Dr. Rak Vorrakitpokatorn, President of Export-Import Bank of Thailand (EXIM Thailand), announced EXIM Thailand’s role and policy guideline upon his appointment as EXIM Thailand President since the beginning of April 2021. He said Thai economy has been on a slow recovering trend after last year’s record contraction since the Tom Yum Kung crisis. Domestic demand has remained vulnerable while tourism has shown no sign of recovery in the short run. A short-term hope has thus been placed on export. However, Thai economic and export growth prospects have still been hindered by several prevailing structural problems. As evident over the past decade, Thailand’s average GDP growth has been 2%, compared with global average GDP growth of 3% and that of neighboring Vietnam of as high as 6%. This has been in line with Thailand’s average export growth of 2%, which is lower than global average export growth of 3% and that of Vietnam of as high as 15%.

Moreover, Thailand has been faced with structural “controversies” of entrepreneurs. Although there are as high as 3.1 million SMEs or 99.5% of the entire system, large enterprises which are in the number of only around 15,000 or 0.5% of the entire system have substantially contributed to almost 60% of the GDP. As regards average GDP per enterprise, large enterprises have played a more significant role on the economy than SMEs by 350 times. This has indicated that, though in a large number, SMEs have yet to materially propel the economy. Besides, most SMEs still do businesses domestically. SME exporters account for less than 1% of total SMEs, and such proportion has been unchanged for the past several years. SMEs at large have thus encountered fierce competition and restrictions domestically. This has accordingly disabled them to fully grow and perform as a significant economic engine.

EXIM Thailand President said that Thai economy and export are like a car that “gets stuck” and needs a powerful driving force to move forward in various dimensions, as follows: (1) Investment: Private sector investment to GDP was 16.6% in 2020, down from 18.7% in 2010. (2) Development of innovations: Research & Development (R&D) value to GDP was only 1% in 2018, compared with South Korea’s 4.5% and Taiwan’s 3.4%. Hence, Thai export has still focused on creating value through volume rather than pricing. (3) Linkage with new global supply chain in line with megatrend. (4) Building of new exporters: Especially for SMEs, which are a foundation of the country, they should be developed to be economic warriors that are small but beautiful having immunity against crises and being a new driver of economic growth. Moreover, Thai economy and export have been pressured by multi-faceted disruption waves, such as technological disruption, outbreak of COVID-19, trade wars, and international conflicts. If no accelerated remedy or improvement is made, Thai economy may be stalled or move forward slowly.

Dr. Rak pointed out that it is time for EXIM Thailand to perform as a “new driving engine” for Thailand’s national development under the dual-track policy highlighting its role of “Thailand Development Bank” along with that of “One Stop Trading Facilitator for SMEs.”

EXIM Thailand’s main mission in 2021 is acceleration of “renovation, building, enhancement” for Thailand’s national development.
1. Accelerated “renovation” and “building” of Thai industries toward future growth

  • Support industrial entrepreneurs suffering from the crisis.
  • Build new industries, such as industries of the future (e.g. health technology, electric car), bio-circular-green economy and infrastructure, as well as industrial transformation.

2. Accelerated “building” of Thai exporters and investors from small to medium and large ones that will lead to a strong supply chain of Thai export sector in linkage with domestic and international investments

  • Bridge projects of cooperation between Thai and overseas governments, especially those in neighboring countries.
  • Fill business gaps for large clients, particularly risk sharing in the project initial period.
  • Build new SME exporters to ensure they can export, get stronger and access other low-cost financial sources looking forward.
  • Support all suppliers and entrepreneurs in the export supply chain.
  • Build channels in the form of Thai Pavilions to bring Thai goods to markets around the world through world leading online platforms.

3. Accelerated “enhancement” of Thai exporters and investors’ competitive potential in both principal markets and new frontiers on a balanced basis

  • Provide support to ensure Thai entrepreneurs can well compete, especially in countries where Thai entrepreneurs can hardly access financial sources, probably from the start of the investment projects.
  • Provide risk hedging facility and pave way for Thai entrepreneurs to new frontier markets.

EXIM Thailand President further said that the Bank needs to be positioned in an attractive manner to ensure it can grow and be able to support the country’s developments. It should start from assisting Thai investors that have good potential in winning contracts overseas in conjunction with expanding investment projects domestically. This aims to boost labor employment together with industrial development that can weather various limitations by developing innovations or production processes in response to demand of new generation consumers whose behaviors are changeable rapidly. Meanwhile, EXIM Thailand will take care of small entrepreneurs so that they can carry on their international trade and investment more conveniently, manage associated risks, and access fresh business opportunities. These efforts should help foster Thai export and investment as well as establish links of Thai supply chain with global supply chain in the New Normal context which gives high priority to business operation on a sustainable basis.

“I am fully determined to perform my duty as a development banker of the new era to drive EXIM Thailand’s transformation so that it is more resilient to risks and serve as a mechanism for Thai entrepreneurs, SMEs in particular, to be adaptable in the transition to the new business world. This new journey of EXIM Thailand has a clear goal to ‘Dream Big’ toward being Thailand Development Bank that expands to cover new frontiers while not neglecting small players like SMEs because all sectors are part of Thailand’s national development,” added Dr. Rak.