ผาสุก พงษ์ไพจิตร
นับเป็นเกียรติอย่างสูงที่ข้าพเจ้าได้รับมอบหมายให้แสดงปาฐกถา เพื่อรำลึกถึงท่านอาจารย์ป๋วย อึ๊งภากร ผู้เป็นปูชนียบุคคล ซึ่งมีผลงานเป็นคุณูปการกับสังคมไทยอย่างสูงยิ่ง และเป็นนักเศรษฐศาสตร์ในอุดมคติของนักเศรษฐศาสตร์ไทยจำนวนมาก ส่วนด้านความคิดทางการเมือง ท่านเคยกล่าวไว้ว่า
ผมมีความเชื่อมั่นอย่างแน่นแฟ้น ในประชาธิปไตยและในศักดิ์ศรี ของมนุษย์ทุกคน … ผมเชื่อในเสรีภาพและสิทธิมนุษยชน ตามที่บัญญัติไว้ในปฏิญญาสากลของสหประชาชาติ ผมเชื่อในสิทธิของชายหญิงทุกคนที่จะมีส่วนร่วมในการกำหนดชะตากรรมสังคมที่เขาอาศัยอยู่ … ผมเกลียดเผด็จการไม่ว่าจะมีรูปแบบสีสันใดก็ตาม ผมมีความเชื่อว่าระบอบประชาธิปไตยควรจะได้มาอย่างสันติวิธี เพราะผมต้องการหลีกเลี่ยงการใช้กำลังอาวุธในการรักษาอำนาจของรัฐบาล
ด้านการต่อต้านคอร์รัปชันและการสร้างความโปร่งใส ท่านได้แสดงความกล้าหาญที่จะกล่าวเตือนจอมพลถนอม กิติขจร ขณะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เรื่องการทับซ้อนของผลประโยชน์เนื่องจากจอมพลถนอมดำรงตำแหน่งกรรมการอำนวยการของธนาคารพาณิชย์ถึง 2 แห่ง (พ.ศ.2507) ท่านได้ตั้งคำถามถึงความสมควรจะเข้าไปเกี่ยวข้องในลักษณะเช่นนี้ และวิธีที่ท่านทำก็ตรงไปตรงมา กล่าวคือ ท่านแสดงปาฐกถาเนื่องในงานเลี้ยงประจำปีของสมาคมธนาคารไทยในปี 2507 โดยกล่าวเป็นกลอนสุภาพ เกริ่นนำโดยยกย่องหลักการอันดีของจอมพลถนอมที่ว่า ผู้ที่เป็นรัฐมนตรี จะต้องไม่ยุ่งเกี่ยวกับกิจการทางการค้า แต่ท่าน ก็ได้ตั้งคำถามข้อหนึ่ง ซึ่งท่านไม่สามารถตอบได้ นั่นคือกิจการธนาคารเป็นการค้าหรือไม่ หลังจากได้อ่านคำปราศรัยนี้ ในวันรุ่งขึ้นจอมพลถนอมได้ประกาศลาออกจากคณะกรรมการอำนวยการของธนาคารทั้งสองแห่งทันที และมีคำสั่งให้รัฐมนตรีท่านอื่นปฏิบัติตาม
คณะผู้จัดงานปาฐกถา 100 ปี ป๋วย อึ๊งภากร ได้ขอให้ข้าพเจ้าพูดเรื่อง การจัดการกับปัญหาคอร์รัปชันในกรอบประชาธิปไตย นับเป็นหัวข้อที่เหมาะแก่กาลเทศะและสอดคล้องกับปรัชญาของท่านอาจารย์ป๋วยเป็นอย่างยิ่ง
การบรรยายนี้แบ่งออกเป็นสี่ตอน ตอนที่หนึ่ง นิยามความหมายและผลของคอร์รัปชันต่อสังคม ตอนที่สอง สภาพปัญหาในช่วง 15 ปีที่ผ่านมา ตอนที่สาม ทำไมคอร์รัปชันจึงปราบได้ยากมาก และตอนที่สี่ สรุป เหตุใดจึงต้องต่อสู้กับคอร์รัปชันในระบอบประชาธิปไตย(อ่านรายงานฉบับเต็มที่นี่)
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
