ภารกิจการเติมเต็ม ‘โอกาส’ ของ โออาร์ นโยบายที่ไม่เพียงใช้เฉพาะหน่วยธุรกิจหลักหรือบริษัทแม่เท่านั้น หากภารกิจดังกล่าวยังถ่ายทอดไปสู่คู่ค้าและซัพพลายเชนของโออาร์ ซึ่งจะต้องมุ่งเติมเต็มโอกาสให้คนที่ตัวเล็กกว่า ไม่ว่าจะเป็นชุมชน ชาวบ้าน ผู้ประกอบการในพื้นที่
หนึ่งในคู่ค้าที่สำคัญคือ ดีลเลอร์สถานีบริการประเภท DODO (Dealer Own Dealer Operate) หรือที่เรียกว่าผู้แทนจำหน่าย จึงเป็นหนึ่งในกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนความยั่งยืนด้วยการสร้างโอกาส ข้อมูลจาก โออาร์ ล่าสุด ระบุว่า PTT Station มีจำนวน 2,146 แห่งทั่วประเทศ แบ่งตามประเภทการลงทุนได้ 2 ประเภท คือ (1) สถานีบริการน้ำมันประเภท DODO (Dealer Own Dealer Operate) และ (2) สถานีบริการน้ำมันประเภท COCO (Company Own Company Operate) ทั้งนี้ นโยบายของ โออาร์ กำหนดให้สถานีบริการน้ำมันประเภท COCO ในเครือข่าย มีจำนวนไม่เกินร้อยละ 20 ของสถานีบริการน้ำมันทั้งหมดของโออาร์ในประเทศไทย และมีสถานีบริการที่มีจิฟฟี่ ซึ่งดูแลโดยบริษัท ปตท.บริหารธุรกิจค้าปลีก จำกัด (PTTRM)จำนวน 157 สถานี
ดีลเลอร์แต่ละรายของ โออาร์ ต่างมีจุดขายในการสร้างชุมชนที่หลากหลาย ซึ่งมีเรื่องราวที่น่าสนใจของดีลเลอร์ PTT Station ทั้งนี้ขอยกตัวอย่าง 4 แห่ง ที่มีการปรับใช้แนวคิด Living Community ที่ไม่ใช่แค่จุดเติมน้ำมันเชื้อเพลิง แต่เป็นถึงจุดเติมความสุขของประชาชนผ่านสินค้าและบริการที่หลากหลาย ได้แก่
ทั้ง 4 สถานีบริการนี้ คือ PTT Station ต้นแบบที่สร้างความยั่งยืนได้อย่างเหมาะสมตามบริบทพื้นที่ ควบคู่ไปกับการสร้างโอกาสให้คนตัวเล็ก โดยมีจุดร่วมกัน ดังนี้
ส่งต่อ ‘การบริการ’ สร้างความประทับใจแรกเห็น
หลายคนมองว่า สถานีบริการ หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าปั๊มน้ำมัน เป็นเพียงจุดเติมเชื้อเพลิง หรือจุดพักรถระหว่างทางเท่านั้น จนทำให้มองข้ามไปว่าปั๊มน้ำมันสามารถสร้างความประทับใจผ่านการเติมน้ำมัน แวะเข้าห้องน้ำ แต่ยังมีการบริการอื่นๆได้
PTT Station หจ.ลุงเท่ง (ชะอำ) ปิโตรเลียม จ.เพชรบุรี หรือ ‘ปั๊มลุงเท่ง’ ชูจุดเด่นเรื่องการบริการตั้งแต่ผู้สัญจรยังไม่ทันเข้าใช้บริการ เพราะด้วยรูปปั้นหนังตะลุงตัวละครลุงเท่งตั้งโดดเด่นหน้าสถานีบริการทั้ง 2 ฝั่ง เพื่อสื่อถึงการบริการด้วยใจ และเป็นสัญลักษณ์ “ประตูสู่ภาคใต้” เพราะพื้นที่สถานีบริการตั้งอยู่บนถนนเส้นเพชรเกษมที่มุ่งหน้าทั้งขาเข้าและขาออกจากกรุงเทพมหานคร
แนวคิดนี้มาจาก “คุณเฉลิมเกียรติ เป็นศิริ” เจ้าของสถานีฯ ที่ให้ความสำคัญกับการบริการ โดยให้พนักงานหน้าลาน รวมถึงพนักงานประจำร้านต่างๆ ยึดถือค่านิยมเรื่องการใส่ใจงานบริการลูกค้า เช่น ทักทายลูกค้าเมื่อรถขับเข้ามาเติมน้ำมัน ขอโทษทุกครั้งหากทำผิด กล่าวเดินทางปลอดภัยหลังจากเติมน้ำมันเสร็จ หรือเข้าช่วยเหลือหากเกิดปัญหา เพื่อให้ลูกค้าที่มาใช้บริการประทับใจ แสดงถึงบริการที่เปรียบลูกค้าเป็นเหมือนญาติมิตร
ขยับลงมาที่จังหวัดสตูล กับ PTT Station หจก.ละงูปิโตรเลียม จ.สตูล ปัจจุบันบริหารโดย คุณนพคุณ เลียงประสิทธิ์ และคุณโสชญา เลียงประสิทธิ์ ซึ่งเป็นทายาทรุ่นที่ 2 ผู้สืบทอดธุรกิจปั๊มน้ำมันที่มีอายุกว่า 37 ปี ก็ได้ยึดถือเรื่องการบริการเป็นหัวใจหลักในการมัดใจลูกค้า จนทำให้สถานีบริการแห่งนี้ได้รับคำชมจากผู้ใช้บริการอย่างมาก
คุณนพคุณและคุณโสชญา วางระบบให้พนักงานในสถานีบริการจะต้องปฏิบัติตามกฎมาตรฐาน ที่จะต้องรวดเร็ว แม่นยำ สุภาพ และแต่งกายเรียบร้อย สถานีบริการแห่งนี้ยังมีพนักงานมากพอที่จะบริการลูกค้าอย่างครอบคลุม มีพนักงานดูแลอยู่ครบตู้จ่ายน้ำมัน เพื่อความครอบคลุมและดูแลลูกค้าอย่างทั่วถึง
PTT Station เจริญไชยบริการ จ.สุรินทร์ ดำเนินกิจการโดยคุณศศลักษณ์ ธรรมพิทักษ์พงษ์ ซึ่งเป็นรุ่นที่ 3 ของเจริญไชยบริการ และเป็นสถานีบริการที่ได้รับรางวัลระดับ Diamond จากโครงการประกวดสถานีบริการ PTT Station ทั่วประเทศ
ด้วยความเป็นสถานีบริการขนาดใหญ่ที่มีพนักงาน 550 คน ทำให้ต้องมีระบบระเบียบขององค์กร เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการบริการมากที่สุด โดยยึดหลัก CRC Standard ที่องค์กรจะมีระบบการจัดการทรัพยากรบุคคลที่ดี คัดเลือกพนักงานที่มีคุณสมบัติตรงตามที่องค์กรต้องการ เช่น ต้องเป็นคนที่มีใจรักบริการ, เปิดกว้างในการทำงาน เป็นต้น รวมถึงยังให้พนักงานยึดหลัก CSC BEST กล่าวคือ B-Believe: มีความเชื่อมั่นในองค์กร, E-Expand: มีความคิดที่เปิดกว้าง ,S-Service: มีใจรักบริการ T-Team Work: ทำงานด้วยกันเป็นทีม
PTT Station หมอสุขุม แม่ริม จ.เชียงใหม่ โดยมีเจ้าของคือ คุณสุขุม รังคสิริ ซึ่งสถานีบริการแห่งนี้มีคำขวัญว่า “บริการด้วยใจ ห่วงใยลูกค้า สร้างคุณค่าด้วยรอยยิ้ม” และมีเป้าหมายเป็นสถานีบริการในใจของลูกค้า จึงมีการอบรมเรื่องการบริการให้แก่พนักงาน โดยเฉพาะการย้ำให้พนักงานบริการด้วยความใส่ใจและมอบรอยยิ้มให้ลูกค้า และคอยช่วยเหลือลูกค้าเมื่อมีโอกาส เช่น ช่วยจั๊มแบต ช่วยเข็นรถลูกค้า ฯลฯ จนทำให้คนในพื้นที่ขนานนามสถานีบริการแห่งนี้ว่า “ปั๊มที่ไหว้สวยที่สุด”
ดูแลพนักงาน ให้แรงจูงใจที่เหมาะสม
ถัดมาเป็นด้านการจ้างงานและรักษาบุคลากรให้อยู่กับองค์กร เริ่มที่ PTT Station หจ.ลุงเท่ง ซึ่งมีเจตนารมณ์จะจ้างงานคนไทยในพื้นที่รอบๆ เพื่อสร้างรายได้ให้คนไทย และเมื่อสมัครเข้ามาแล้วจะต้องปฏิบัติตามค่านิยมเรื่องการทำงานอย่างเป็นระบบ พร้อมเงินเดือนที่สูงกว่าค่าแรงขั้นต่ำของพื้นที่ และมีเงินรางวัล (Tip) ให้อยู่เสมอ นอกจากนี้ยังมีการอบรมพนักงานและนัดประชุมเรื่องการทำงานกับผู้จัดการสาขาทุก 15 วัน เพื่อตรวจสอบปัญหาที่เกิดขึ้นภายในสถานีบริการ และปรับปรุงให้ตรงจุดมากยิ่งขึ้น
PTT Station หจก.ละงูปิโตรเลียม กับเป้าหมายการจ้างงานคนในพื้นที่เพื่อสร้างโอกาสและรายได้ให้คนในพื้นที่ ประกอบกับการดูแลที่เหมาะสม เช่น สวัสดิการ ค่าตอบแทน เงินรางวัล ค่าคอมมิชชั่นสำหรับเชียร์ขายน้ำมัน ประกันสังคม อั่งเปาวันตรุษจีน รับประทานอาหารร่วมกันในวันฮารีรายอ เป็นต้น ทำให้พนักงานหลายคนทำงานในที่แห่งนี้นานกว่า 10 ปี
PTT Station เจริญไชยบริการ นอกจากมาตรการกำกับพนักงานที่มากถึง 550 คนแล้ว ยังมีการจัดตั้งกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ ส่งผลให้พนักงานมีเงินเก็บหลังจบการทำงานหรือวัยเกษียณ อีกทั้งยังแจกทุนการศึกษาให้แก่ลูกพนักงานทุกคน ตั้งแต่ประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงระดับอุดมศึกษา และยังแจกทุนช้างเผือกเจริญไชยให้แก่เด็กเรียนดี ที่ได้เกรด 3.5 ขึ้นไป
นอกจากนี้ ยังส่งเสริมศักยภาพของพนักงานด้วยการจัดคอร์สอบรมในหัวข้อที่สอดคล้องกับการทำงาน เช่น การรับมือกับลูกค้า การบริการลูกค้า ภาวะความเป็นผู้นำ เป็นต้น อีกทั้งยังมีการสุ่มตรวจสถานีบริการประจำปี โดยจัดทำตลอดทั้งเดือน เพื่อควบคุมคุณภาพการบริการ ด้วยระบบระเบียบขององค์กรและการพัฒนาพนักงานจึงส่งเสริมให้เกิดการบริการที่น่าประทับใจจนได้รับเสียงชื่นชมจากผู้ใช้บริการอย่างแพร่หลาย
PTT Station หมอสุขุม จากความตั้งใจของนายสุขุมที่ต้องการส่งเสริมเรื่องการศึกษาและอยากให้ทุกคนเป็นหนอนหนังสือ จึงจัด Book Club ให้พนักงานและผู้จัดการ โดยจะมีการนัดประชุมออนไลน์ทุกสัปดาห์ และมอบหมายให้ผู้จัดการอ่านหนังสือเสริมสร้างความรู้คนละเล่ม และนำความรู้ที่ได้มาแบ่งปันภายในที่ประชุม ไม่ว่าจะเป็น หนังสือการตลาด จิตวิทยาการขาย หรือหนังสือที่ทำให้ทุกคนเข้าใจลูกค้า
ที่สำคัญคือ แรงจูงใจที่เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็น เงินเดือน สวัสดิการ ค่าล่วงเวลา หอพักพนักงาน ทุนการศึกษาเรียนดีสำหรับลูกพนักงาน ค่ารักษาพยาบาล ค่า Commission ช่วยเหลือพนักงานเวลาเดือดร้อน จึงทำให้พนักงานหลายคนมีอายุงานนาน
ยกระดับชุมชน-เกษตรกร จ้างงานในพื้นที่ และกิจกรรมเพื่อสังคม
การเติมเต็มโอกาสให้คนตัวเล็กในพื้นที่ โดยเฉพาะชุมชนและผู้ประกอบการท้องถิ่น ซึ่งทั้ง 4 สถานีบริการนี้มีจุดร่วมกันคือ การทำธุรกิจโดยคำนึงถึงผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งหมด
PTT Station หจ.ลุงเท่ง ได้เปิดโอกาสให้เกษตรกรในพื้นที่มาวางขายสินค้าฟรีภายในสถานีบริการ เพราะเห็นว่าคนในพื้นที่ปลูกผักกันเยอะ และแต่เดิมปลูกแล้วขายส่งให้ห้างสรรพสินค้า ขณะที่ผักที่ไม่สวยมักจะถูกคัดออก ไม่สามารถส่งขายได้ ปั๊มลุงเท่งจึงจัดพื้นที่ให้เกษตรมาตั้งขายฟรี ซึ่งจะต้องเป็นผักออแกนิก ไม่มีสารพิษ ทำให้คนในพื้นที่มีรายได้เพิ่มขึ้น อีกทั้งเปิดโอกาสให้พ่อค้า-แม่ค้า นำสินค้าประเภทอื่นๆ มาลองขายฟรี 1 เดือน โดยเข้าไปช่วยสอนวิธีการขายของอย่างการพูดคุยกับลูกค้าหรือการสำรวจตลาด
ตัวอย่างของผู้ประกอบการที่ประสบความสำเร็จคือ ปั๊มลุงเท่งโมจินมสด ซึ่งเริ่มต้นจากการขายในสถานีบริการ และสามารถส่งลูกเรียนหนังสือได้
ยิ่งกว่านั้นคือ PTT Station หจก.ละงูปิโตรเลียม กับแนวคิด ‘พยายามคืนให้ประโชน์และส่งต่อสิ่งดีๆ ให้แก่สังคม’ จึงดำเนินกิจกรรมเพื่อสังคม (CSR) ไม่ว่าจะเป็นการสนับสนุนงานของอบต. ให้ทุนการศึกษาวิทยาลัยการอาชีพ สนับสนุนการแข่งขันกีฬาฟุตบอลภายในจังหวัด และมีโครงการขยะ ที่ส่งเสริมการขายขยะเพื่อนำเงินไปช่วยเหลือโรงเรียนที่ขาดแคลน เช่น การซื้ออุปกรณ์กีฬาให้แก่นักเรียน หรือการนำเหล็กไปขาย เพื่อนำเงินไปซื้อรถเข็นบริจาคให้โรงพยาบาล
ถัดมาเป็น PTT Station เจริญไชยบริการ ซึ่งคนในพื้นที่ให้ฉายาสถานีบริการแห่งนี้ว่า “เจริญไชยใจดี” เพราะนอกจากการดูแลพนักงานข้างต้นแล้ว สถานีบริการแห่งนี้ยังเป็นศูนย์รวมของคนในพื้นที่ โดยเฉพาะช่วงเทศกาลต่างๆ ที่จะจัดกิจกรรมเพื่อสร้างสีสันและสร้างความสุขให้แก่ผู้ใช้บริการ เช่น การแจกขนมให้แก่เด็กๆ ในช่วงวันเด็ก หรือแจกขนมในวันวาเลนไทน์ ตลอดจนมอบโอกาสให้คนตัวเล็กอย่างร้านขายน้ำเต้าหู้รถเข็น ซึ่งแต่เดิมขายอยู่ด้านหน้าสถานีบริการ ต่อมาเจ้าของสถานีฯ เข้าไปช่วยสนับสนุนโดยพัฒนาสูตรจนขายดี และให้เข้ามาขายด้านใน จนปัจจุบันกลายเป็นน้ำเต้าหู้ขึ้นชื่อแห่งเมืองสุรินทร์
อย่างไรก็ตาม เจริญไชยบริการ ได้มีกิจกรรมช่วยเหลือสังคมอย่างต่อเนื่อง เช่น การบริจาคอุปกรณ์และเครื่องมือทางการแพทย์ให้แก่โรงพยาบาล, บริจาคสิ่งของให้แก่ผู้ประสบอุทกภัย, สนับสนุน Snack Box ในช่วงสถานการณ์โควิด-19, สนับสนุนสินค้าจากร้านค้าเช่าภายในสถานีบริการ เพื่อนำมาจัดโรงทาน, โครงการแยกแลกยิ้ม รวมถึงจัดตลาดปันสุข โดยให้เกษตรกรรายย่อยมาสินค้าเกษตรฟรี
สุดท้าย PTT Station หมอสุขุม ในฐานะปั๊มน้ำมันเก่าแก่คู่เมืองเชียงใหม่ ได้สร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับลูกค้า ขนาดที่คนอยู่ต่างอำเภอยังต้องขับรถมาเติมน้ำมันที่่นี้ อีกทั้งมีร้านค้าที่หลากหลายและครบครัน พร้อมสนับสนุนให้เกษตรกรขายสินค้า-ผลผลิตการเกษตรท้องถิ่น เปิดโอกาสให้ชาวเขาเข้ามาทำงาน พัฒนาคุณภาพชีวิตชาวเขา และที่ผ่านมายังช่่วยเหลือชุมชนด้วยการแจกผ้าห่มช่วงฤดูหนาวอีกด้วย
PTT Station ทั้ง 4 แห่งนี้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นของโออาร์ในการสร้างสถานีบริการน้ำมันที่ไม่ใช่เพียงแค่สถานที่เติมพลังงาน แต่ยังเป็นพื้นที่แห่งโอกาสและความสุขของคนในชุมชน ผสมผสานแนวคิดธุรกิจอย่างยั่งยืนและการส่งเสริมชุมชนช่วยให้แต่ละแห่งมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่น พร้อมปรับตัวตามบริบทท้องถิ่น ไม่เพียงแค่เพิ่มคุณค่าให้กับธุรกิจ แต่ยังช่วยขยายผลกระทบเชิงบวกไปสู่สังคมอย่างเป็นรูปธรรม
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
