แสวงหายาอายุวัฒนะ
คนอายุยืนมีสาเหตุจากอาหารที่บริโภค ความผูกพันธ์ทางสังคมกับผู้อื่น ความสุขทางจิตใจอันโยงใยกับศาสนา การปลอดจากความเครียด การมีอุดมการณ์ในการใช้ชีวิต การออกกำลังกาย และอาจมียีนส์อันเหมาะสมประกอบด้วย
บทความโดยนักเขียนท่านนี้
แก้คันใจ “ประชาธิปไตย”
ไม่มีการบรรยาย ข้อเขียน หรือบทสัมภาษณ์ครั้งใดเลยของคุณอานันท์ ปันยารชุน ที่ผู้รับสารไม่ได้ข้อคิด คำตอบ และแรงกระตุ้นปลุกเร้าที่เป็นประโยชน์ บทสัมภาษณ์หนึ่งเมื่อเร็วๆ นี้ก็เช่นกัน มีอะไรให้คิดอย่างน่าสนใจจนผู้เขียนต้องขอนำบางตอนมาสื่อสารต่อ
กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา
คณะกรรมาธิการอิสระได้เสนอหลักการหรือสโลแกน “เปลี่ยน 50 สตางค์สุดท้ายเป็น 5 บาทแรก” ไว้อย่างน่าสนใจ กล่าวคือ จากที่เด็กเยาวชนผู้ขาดแคลนเคยได้รับ “เศษตังค์สุดท้าย” ร้อยละ 0.5 ของงบประมาณการศึกษามาเป็น “5 บาทแรก” คือพิจารณาให้ความสำคัญเป็นอันดับแรกและจัดสรรให้ร้อยละ 5 ของงบประมาณทางการศึกษาแทน แนวคิดเช่นนี้แสดงความมุ่งมั่นของการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำโดยใช้การทุ่มเทให้การศึกษาเป็นสำคัญ
หุ่นยนต์ผ่าตัด
คลื่นความก้าวหน้าของเทคโนโลยีการแพทย์ที่เพิ่มพูนคุณภาพชีวิตถาโถมเข้าใส่โลกมนุษย์อย่างยากที่จะไปหยุดมันได้
หุ่นยนต์ผ่าตัดถึงจะวิเศษแค่ไหนก็เป็นทาสของแพทย์ผ่าตัดอยู่ดี มันเป็นเพียงเครื่องมือที่ช่วยให้ทำงานสะดวกขึ้น มิใช่เป็นสิ่งที่มาทดแทนแพทย์ผู้ซึ่งใช้วิจารณญาณบนพื้นฐานของความเป็นมนุษย์ในการตัดสินใจ
“University 42” ตัวอย่างให้มหาวิทยาลัยไทย
มหาเศรษฐีชาวฝรั่งเศสที่ร่ำรวยจากเทคโนโลยีชื่อ Xavier Niel กับ Nicolas Sardirac นักการศึกษาและเพื่อนอีก 2 คน ร่วมกันตั้งสถาบันการศึกษานอกกรอบ “University 42” เพื่อพัฒนาโปรแกรมเมอร์หรือนักพัฒนาซอฟต์แวร์ที่ฝรั่งเศสขาดแคลน
มหาวิทยาลัยตอบสนอง-ชี้นำ-เตือนสติ
เด็กที่มีลักษณะของการขาดวินัย ถูกตามใจ ขาดประสบการณ์ในการแก้ไขปัญหา ฯลฯ มักนำไปสู่การขาด “will” (ความมุ่งมั่นสู่ความสำเร็จ) เรียกภาษาสมัยใหม่ว่ามีชีวิตชิลๆ และนี่คือ “ราคา” ของการก้าวขึ้นมาเป็นคนมีฐานะหากไม่ระมัดระวังการเลี้ยงดูลูกให้ดี
ตายอย่างไม่ให้ลูกหลานหมดตัว
พิธีศพไม่ว่าในประเทศไหน จริง ๆ แล้วทำเพื่อคนอยู่มากกว่าญาติผู้วายชนม์ บ้างก็ทำเพื่อหน้าและเพื่อความยิ่งใหญ่ของลูกหลาน (ไม่กล้าทำน้อยไปเพราะกลัวว่าตนเองจะดูไม่รวยในสายตาของสังคม) แต่ที่ทำเพื่อตั้งใจให้เป็นเกียรติแก่ผู้ตายก็มีเช่นกัน ความพอดีเหมาะสมอยู่ตรงไหน เป็นสิ่งที่คณะเจ้าภาพต้องตัดสินใจกันเอง
หนึ่งบรรทัดนิยายกลายเป็นแนวคิด
เพียงหนึ่งบรรทัดจากนิยายที่แสดงให้เห็นถึงความลึกซึ้งของชีวิต สามารถเป็นฐานเพื่อการต่อยอดเป็นแนวคิดที่น่าสนใจได้อย่างไม่น่าเชื่อ ประโยคที่เขาทิ้งไว้นี้เป็นที่รู้จักกันทั่วโลก มีผู้เอามาแปลเป็นกฎโดยให้ชื่อว่า Anna Karenina Principle ซึ่งสามารถเอามาประยุกต์ได้อย่างกว้างขวางในชีวิต
“ไร้สาระ” ในเรื่อง “ดูมีสาระ”
อย่าไว้ใจตัวเลขหรือสถิติโดยไม่ไตร่ตรองเพราะมีทั้งผู้ตั้งใจและไม่ตั้งใจหลอกเรา เราจะได้ความจริงก็ต่อเมื่อได้บีบคั้นสมองเราให้ออกแรงเท่านั้น
ลวดหนามเปลี่ยนโลก
ลวดหนามทำสิ่งที่ Homestead Act ไม่สามารถทำได้ นั่นก็คือทำให้เกิดความเป็นเจ้าของส่วนตัวของที่ดิน (ทุ่งหญ้า) ขึ้น ก่อนหน้านั้นความเวิ้งว้างปราศจากขอบเขตที่ระบุไม่ได้ว่าเป็นของใครทำให้ที่ดินซึ่งเป็นของทุกคนร่วมกันมาแต่ดึกดำบรรพ์ไม่อาจกลายเป็นของคนใดคนหนึ่งได้เด็ดขาด เมื่อเกิดลวดหนามแหลมคมที่สามารถบาดทุกส่วนของสิ่งมีชีวิตที่ลุกล้ำเข้าไปได้จึงเป็นการแก้ไขปัญหาที่ค้างคามานาน นั่นก็คือการบังคับสิทธิ์ความเป็นเจ้าของที่ดิน