คงไม่มีเหตุการณ์ไหนในรอบหลายๆ ปีที่ผ่านมาที่มีความเสี่ยงเกิดเป็นสงครามใหญ่เท่ากับสถานการณ์ความตึงเครียดระหว่างเกาหลีเหนือและสหรัฐอเมริกาในปัจจุบัน เราทุกคนต่างก็สงสัยกันว่าสงครามจะเกิดขึ้นหรือไม่และเมื่อไหร่? สิ่งนี้เป็นสิ่งที่คาดเดาได้ยาก และไม่อาจจะฟันธงได้ แต่เราสามารถเข้าใจปัจจัยต่างๆ ที่เป็นตัวนำพาสถานการณ์มาสู่ความตึงเครียดในปัจจุบัน ผู้เขียนคิดว่ามีหลายๆ แง่มุม ที่เราสามารถทำความเข้าใจสถานการณ์ในคาบสมุทรเกาหลีนี้ได้
หากมองย้อนกลับมาในประเทศไทย อุตสาหกรรมเกี่ยวกับการเกษตรของเราก็ใช่ว่าจะไม่มีการเพิ่มมูลค่า เราเป็นผู้ส่งออกอาหารและผลิตภัณฑ์แปรรูปเป็นอันดับต้นๆ ของโลก แต่หากมูลค่าที่เพิ่มขึ้นนั้น เกษตรกรผู้ผลิตวัตถุดิบมิได้เป็นส่วนหนึ่งของมูลค่านั้นๆ แต่ผลประโยชน์จะตกไปอยู่กับกลุ่มทุนใหญ่ๆ เสียมากกว่า ผู้เขียนคิดว่ามีหลายอย่างที่ประเทศไทยสามารถเรียนรู้ได้จากประเทศนิวซีแลนด์ ซึ่งเป็นประเทศที่มีภาคเกษตรกรรมเป็นเครื่องจักรเศรษฐกิจสำคัญ ผู้เขียนอยากขอยกข้อน่าสนใจ 3 ข้อของ “The New Zealand Model”
ไม่มีใครรู้ว่านโยบายต่างประเทศของทรัมป์จะมีหน้าตาอย่างไร เพราะเขาไม่มีประสบการณ์ และทีมของเขาก็ไม่ใช่กลุ่มคนเดิมๆ ในกรุงวอชิงตันที่มีประสบการณ์ด้านการต่างประเทศมา นายทรัมป์เลือกที่จะแหวกแนวหลายอย่างในการแต่งตั้งผู้กำหนดนโยบายด้านต่างประเทศ เขาเลือกที่จะให้ CEO ของบริษัท ExxonMobil เป็นรัฐมนตรีต่างประเทศ เขาเลือกให้นายทหารในเครื่องแบบที่เพิ่งจะเกษียณอายุเป็นรัฐมนตรีกลาโหม (โดยปกติแล้วรัฐมนตรีกลาโหมจะเป็นพลเรือน) สิ่งที่เราแน่ใจได้เพียงอย่างเดียวคือ รัฐบาลสหรัฐฯ ภายใต้นายทรัมป์จะเต็มไปด้วยความไม่แน่นอนทางนโยบายต่างประเทศและท่าทีต่ออาเซียนที่คาดเดาได้ยาก
8 ข้อผิดพลาดของนางฮิลลารี คลินตัน และพรรคเดโมแครต กับการปราชัยช็อกโลก …ชัยชนะของนายโดนัลด์ ทรัมป์ เป็นเหตุการณ์ที่เหนือความคาดหมาย สำนักโพลและนักวิเคราะห์หลายๆ ท่านทำนายไว้ว่าการเลือกตั้งครั้งนี้น่าจะเป็นของนางฮิลลารีได้ไม่ยากนัก แต่ผลลัพธ์นั้นเป็นไปอย่างตรงกันข้าม มีหลายๆ เหตุผลที่ทำให้การเลือกตั้งครั้งนี้พลิกล็อก และเหตุผลนี้น่าจะเป็นบทเรียนที่ดีสำหรับคนเมืองและฐานอำนาจเดิมในประเทศไทยเป็นอย่างดี
โดยปกติ เวลาเราดูกีฬาฟุตบอลลีกต่างประเทศในทีวี ก็จะดูเพราะต้องการความสนุกสนานเพลิดเพลิน เชียร์นักเตะที่เราชอบ ส่งกำลังใจไปให้ทีมที่เรารัก แต่มีทีมฟุตบอลทีมหนึ่งที่มีความหมายต่อชาวเมืองของเขามากกว่าความสนุกสนานเพลิดเพลิน เป็นทีมฟุตบอลที่มีความหมายต่อการเคลื่อนไหวทางการเมือง และเป็นสัญลักษณ์ของการต่อสู้เพื่อเสรีภาพของชาวเมืองของพวกเขา ทีมที่ว่านี้คือ สโมสรฟุตบอลบาร์เซโลนา แห่งแคว้นคาตาโลเนีย ในประเทศสเปน
ความพยายามที่หน่วยงานรัฐมีเพื่อปกป้องเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟไทยเป็นเรื่องที่ถูกต้อง และเป็นเรื่องที่ควรกระทำ แต่รัฐต้องเข้าใจความต้องการของตลาดกาแฟโลกที่เปลี่ยนไป ระบบการแทรกแซงทางการตลาดของรัฐในปัจจุบันดูเหมือนจะสวนกระแสของการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในตลาดโลก จากการพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญทั้งสองทำให้ผู้เขียนตระหนักว่า เราไม่สามารถปกป้องชาวสวนทุกรายทุกพื้นที่ได้
การที่ประชาชน ผู้ประท้วง และนักการเมืองฝ่ายค้าน ออกมาชุมนุมประท้วงตามสิทธิที่พึงมีตามประชาธิปไตย และยังยึดมั่นกับหลักการประชาธิปไตย แม้ว่าพวกเขาจะเกลียด โกรธ และไม่พอใจต่อระบอบ Peronism เพียงใด นั่นเป็นปัจจัยที่สำคัญมากที่ทำให้ประชาชนผู้เห็นต่างเหล่านี้ ผู้ซึ่งต้องตกอยู่ภายใต้การปกครองของครอบครัวเคิร์ชเนอร์นานเป็นเวลา 12 ปี สามารถโค่นล้มระบอบ Peronism ผ่านการเลือกตั้งอย่างใสสะอาดได้ในที่สุด ความอดทน อดกลั้นของชนชั้นกลาง ที่ไม่สิ้นหวังกับกระบวนการประชาธิปไตยและกับการเลือกตั้ง จึงเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งที่จะทำให้ประเทศไทยของเราก้าวพ้นวงจรที่ล้มเหลวทางการเมืองในปัจจุบันนี้ไปได้
เอ็ดมัน เบอร์ค และคนที่มีความคิดแบบ Burkean Conservatism นั้นคิดว่า เสรีภาพ (liberty) และจารีตประเพณี (tradition) แท้จริงแล้วสามารถไปด้วยกันได้ และไม่จำเป็นต้องขัดแย้งถึงขั้นนองเลือด หรือสถาปนาฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดขึ้นเป็นฝ่ายชนะอย่างเด็ดขาดชัดเจน แต่ในบริบทความคิดนี้ พวก Burkean Conservatives จะยังให้ความสำคัญกับสถาบันการเมืองอยู่มาก และคิดว่าการเปลี่ยนแปลงหรือล้มล้างอันฉับพลันนั้นจะนำมาซึ่งความสูญเสีย อันไม่คุ้มกับประโยชน์ที่จะได้รับ เช่นนี้ การเปลี่ยนแปลงในความเห็นของ Burkean Conservatives จะเป็นไปในรูปแบบของการสร้างวิวัฒนาการและนวัตกรรม (evolution และ innovation) ในทุกสถาบันที่เกี่ยวข้อง ผ่านการประนีประนอม มากกว่าการล้มล้างนั้นเอง
การเมินเฉยต่อความสำคัญของประวัติศาสตร์ในประเทศไทยสะท้อนให้เห็นได้จากการที่นักท่องเที่ยวต่างชาติจำนวนนับล้านคนที่เดินทางมาท่องเที่ยวในพัทยาและจังหวัดชลบุรีต่างมุ่งตรงไปที่แหล่งท่องเที่ยวด้านความบันเทิง โดยหาได้รู้ถึงความสำคัญของพื้นที่ซึ่งเป็นแหล่งอารยธรรมเก่าเเก่ที่เจริญรุ่งเรืองมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 5 และยังอาจเป็นตัวอย่างของชุมชนยุคโฮโลซีนที่น่าทึ่งที่สุดแห่งหนึ่งในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
