ThaiPublica > เกาะกระแส > กกต. ลงมติเอกฉันท์ส่งศาล รธน. ตีความ ใช้สูตร กรธ. จัดสรรเก้าอี้ “ปาร์ตี้ลิสต์” ให้พรรคเล็กได้หรือไม่?

กกต. ลงมติเอกฉันท์ส่งศาล รธน. ตีความ ใช้สูตร กรธ. จัดสรรเก้าอี้ “ปาร์ตี้ลิสต์” ให้พรรคเล็กได้หรือไม่?

12 เมษายน 2019


นายอิทธิพร บุญประคอง
ประธานกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.)

เมื่อวันที่ 11 เมษายน 2562 สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) เผยแพร่เอกสารชี้แจงผลการประชุม กกต.วันนี้ ว่า กกต.พิจารณาเรื่องหลักเกณฑ์และวิธีการคำนวณ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อที่แต่ละพรรคพึงมี ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 91 ,พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) ว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. มาตรา 128 แล้ว โดย กกต.ทั้ง 7 คน มีมติเอกฉันท์ให้ส่งศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยว่า “กกต.จะคำนวณหาจำนวน ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อ ตามมาตรา 128 แห่ง พ.ร.ป.ว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. ซึ่งจะมีผลทำให้พรรคการเมืองที่มีจำนวนส.ส.ที่จะพึงมี ต่ำกว่าค่าเฉลี่ย ส.ส. 1 คน ได้รับการจัดสรร ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อ 1 คนนั้น ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ มาตรา 91 หรือไม่”

โดย กกต. พิจารณาข้อเท็จจริงและข้อกฎหมายแล้ว มีความเห็นแม้การคำนวณหาส.ส.แบบบัญชีรายชื่อตามมาตรา 91 วรรคที่ 3 ของรัฐธรรมนูญประกอบพ.ร.ป.ว่าด้วยการเลือกตั้งส.ส.นั้น จะมีหลายพรรคการเมืองที่มีผลการคำนวณจำนวน ส.ส. พึงมีได้เบื้องต้นต่ำกว่า 1 คน สามารถได้รับการจัดสรรส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ 1 คน และสามารถจัดสรร ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อได้ครบ 150 คน ซึ่งสอดคล้องกับความเห็นของ คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.)ก็ตาม แต่การคำนวณตามมาตรา 128 (5) ดังกล่าวมีผลขัด หรือ แย้งกับรัฐธรรมนูญ มาตรา 91 (2) (4) เนื่องจากมีผลทำให้พรรคการเมืองที่มีจำนวนส.ส.พึงมีได้ต่ำกว่า 1 คน สามารถได้รับการจัดสรรให้มี ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อ 1 คน จึงอาจทำให้พรรคการเมืองบางพรรคมีจำนวน ส.ส. เกินกว่าจำนวน ส.ส. พึงมีได้ ซึ่งต้องห้ามตามรัฐธรรมนูญตาม 91 (4) แต่หากคำนวณหาจำนวนตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 91 จะไม่สามารถจัดสรร ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อได้ครบ 150 คน อีกทั้งหากไม่นำจำนวนส.ส.ที่จะพึงได้ต่ำกว่า 1 คน ไปคิดคำนวณต่อ ตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. มาตรา 128 (5) ก็ไม่สามารถคิดคำนวณจัดสรรได้ครบ 150 คน เช่นกัน จึงไม่มีวิธีการใดที่จะนำมาคิดคำนวณให้มีจำนวนส.ส.ได้ 150 คน ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 83 ได้

กกต.จึงเห็นว่าเป็นปัญหาเรื่องของอำนาจหน้าที่ จึงขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยชี้ขาด ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 210 (1) (2) และ พ.ร.ป.ว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ มาตรา 7 วรรคที่ 1 และวรรคที่ 2 ว่าเมื่อกกต.จะคำนวณหาจำนวนส.ส.แบบบัญชีรายชื่อตามวิธีการดังกล่าวแล้ว ไม่มีวิธีใดที่จะทำให้ได้ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อครบ 150 คน ดังนั้นกกต.จะคำนวณตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 91 วรรคที่ 3 ประกอบมาตรา 128 แห่ง พ.ร.ป. ว่าด้วยการเลือกตั้ง ซึ่งการคิดคำนวณดังกล่าว อาจทำให้พรรคการเมืองบางพรรคที่มีจำนวน ส.ส. พึงมีได้ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยต่อ ส.ส. 1 คน กกต.จะสามารถดำเนินการได้หรือไม่ และการดำเนินการดังกล่าวชอบด้วยรัฐธรรมนูญตามมาตรา 91 หรือไม่

ด้านนายเชาวนะ ไตรมาศ เลขาธิการศาลรัฐธรรมนูญ กล่าวว่า ได้รับคำร้องจากกกต.แล้วเมื่อช่วงเย็น คาดว่าจะเสนอให้ศาลรัฐธรรมนูญหลังสงกรานต์