เมื่อพูดถึงธุรกิจร้านค้าปลอดภาษี หรือ Duty Free ในประเทศไทยย่อมต้องนึกถึงคิงเพาเวอร์ (King Power) ซึ่งเป็นผู้ได้รับสัมปทานเพียงรายเดียวในประเทศไทย โดยสัญญาสัมปทานของคิงเพาเวอร์กับการท่าอากาศยาน (ทอท.) ระบุว่าจะต้องจ่ายเงินค่าสัมปทานแบ่งจากรายได้ของยอดขายในร้าน Duty Free เป็นผลตอบแทนให้แก่ ทอท. (Duty Free Yields) เป็นขั้นบันไดตั้งแต่ 15% ในปี 2549-2553 และเพิ่มขึ้นปีละ 1% จนถึง 20% ในปี 2558 และที่ผ่านมาได้รับการต่ออายุสัมปทาน 2 ครั้งๆละ 2 ปี จะหมออายุในปี 2563
ทั้งนี้ หากคำนวณย้อนกลับไปถึงยอดขาย Duty Free จากข้อกำหนดผลตอบแทนของ ทอท. และรายงานงบการเงินของ ทอท. ซึ่งระบุถึงยอดรายรับของ ทอท. จากสัญญาสัมปทานดังกล่าว พบว่า 10 ปีที่ผ่านมาตั้งแต่ปี 2549-2558 ยอดขาย Duty Free เพิ่มขึ้นจาก 27,363.29 ล้านบาทในปี 2549 เป็น 58,655.77 ล้านบาท ในปี 2558 เฉลี่ยมียอดขายปีละ 39,385 ล้านบาท ขณะที่รายได้สัมปทานของ ทอท. ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา เพิ่มขึ้นจาก 4,104 ล้านบาทในปี 2549 เป็น 11,731 ล้านบาทในปี 2558 โดยเฉลี่ยปีละ 6,685 ล้านบาท
หากเทียบกับสนามบินอื่นในต่างประเทศ ข้อมูลวิจัยและรายงานของมูดี้ส์ระบุว่า ร้าน Duty Free ในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกสำหรับสนามบินที่มีผู้โดยสารต่ำกว่า 10 ล้านคน ให้ผลตอบแทน 34% ของรายได้การขายในสนามบินทั้งหมด และสำหรับสนามบินที่มีผู้โดยสารระหว่าง 10-30 ล้านคน สนามบินได้ผลตอบแทนประมาณ 26% ซึ่งสูงกว่าผลตอบแทนที่ ทอท. กำหนดในสัญญากับกลุ่มคิงเพาเวอร์
สำหรับภูมิภาคยุโรปจะมีผลตอบแทนต่ำกว่าภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก โดยสนามบินที่มีผู้โดยสารต่ำกว่า 10 ล้านคน มีผลตอบแทนที่ 27% ขณะที่สนามบินที่มีผู้โดยสารระหว่าง 10-30 ล้านคน จะได้ผลตอบแทนที่ 28% และหากสนามบินมีผู้โดยสารมากกว่า 30 ล้านคน จะได้ผลตอบแทน 23%
อย่างไรก็ตาม ในฝั่งรายได้ยอดขายของสนามบินหากเทียบกับต่างประเทศ รายงานวิจัยระบุว่า ในปี 2557 ทั่วโลก มียอดขายเฉลี่ยต่อผู้โดยสาร 1,093 บาทต่อคน โดยสนามบินใหญ่จะมียอดขายเฉลี่ยต่อคนน้อยกว่าสนามบินที่เล็กกว่า ขณะที่แยกตามภูมิภาคพบว่าภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกมียอดขายสูงสุดเฉลี่ยต่อคนที่ 1,324.05 บาท โดยสนามบินขนาดใหญ่มียอดขายมากกว่าสนามบินขนาดเล็ก สวนทางกับแนวโน้มของโลก
เมื่อเทียบกับพื้นที่การขายจะพบว่า ยอดขายต่อตารางเมตรโดยเฉลี่ยทั่วโลกอยู่ที่ 1,031,030 บาท โดยสนามบินขนาดใหญ่จะมียอดขายต่อพื้นที่มากกว่า เนื่องจากได้ผลประโยชน์จากการประหยัดจากขนาดของสนามบินและกิจกรรมการจับจ่ายที่มีความคงที่มากกว่าตลอดทั้งวัน โดยภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกมียอดขายต่อพื้นที่มากที่สุดที่ 1,354,150 บาท และภูมิภาคอเมริกามียอดขายต่อตารางเมตรต่ำสุดที่ 595,035 บาท
สำหรับข้อมูลจำนวนผู้โดยสารผ่านสนามบินของทอท.ได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจาก 66.3 ล้านคนในปี 2554 เป็น 106.8 ล้านคนในปี 2559 ขณะที่ผู้โดยสารระหว่างประเทศเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องเช่นเดียวกันจาก 42.1 ล้านคนในปี 2554 เป็น 61.3 ล้านคนในปี 2558(คลิกที่ภาพ)
ข่าวหรือบทความที่เกี่ยวข้อง
