ในปี 2557 ได้ถูกทำให้เป็นปีของ “เกษตรกรรมครัวเรือนสากล” สะท้อนให้เห็นถึงวิกฤติความมั่นคงทางอาหาร โดยการทำเกษตรกรรมครัวเรือนหมายความรวมถึงการปลูกผัก การประมง การทำป่าไม้ การเพาะเลี้ยงสัตว์ หรือกิจกรรมที่เกิดจากการทำของสมาชิกในครอบครัว ปัญหาความมั่นคงทางอาหารจึงมีความสำคัญอยู่ในประเด็นสืบสวนอันดับที่ 5 “วิกฤติอาหารอาบพิษ” โดยข่าวที่มีอยู่ในประเด็นสืบสวนนี้เป็นการรายงานความเคลื่อนไหวของภาคการเกษตรในไทย ซึ่งยังมีปัญหาหลักอยู่ที่การใช้สารเคมีในผักผลไม้ทั้งในห้างค้าปลีก-ตลาดทั่วไป ปัญหาการตกค้างของสารเคมี การตั้งข้อสมมติฐานว่าภาครัฐ – กรมวิชาการเกษตร-คณะกรรมการวัตถุอันตราย และเกษตรกร เอื้อให้ผักผลไม้มีพิษเองหรือไม่ และปัญหาอาหารพิษเหล่านี้ส่งผลให้ครัวไทยอาจไปไม่ถึงครัวโลกอีกด้วย
ความมั่นคงปลอดภัยทางอาหารเกี่ยวโยงต่อเนื่องกับสิ่งแวดล้อม ปัญหามลภาวะในละแวกที่อยู่อาศัยเป็นภัยร้ายแรง ซึ่งคุกคามประชาชนมากขึ้นเรื่อยๆ จากการประกอบกิจการท่าเรือขนาดใหญ่เพื่อขนถ่ายสินค้าประเภทต่างๆ ประเด็นสืบสวนอันดับที่ 4 “ท่าเรือนครหลวงกับความไร้ระเบียบ” สะท้อนให้เห็นความเดือดร้อนของชาวบ้านจากมลพิษทางเสียง อากาศ น้ำ และอื่นๆ อันเป็นผลมาจากการขาดการจัดระเบียบและการบังคับใช้กฎเกณฑ์ในพื้นที่อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
โดยชาวบ้านมีการร้องเรียนมลภาวะเรื่องฝุ่นถ่านหิน-ฝุ่นมันสำปะหลัง ซึ่งปัญหาเรื้อรังกว่า 10 ปีที่ยังแก้ไม่ได้ รวมถึงระบบนิเวศที่เปลี่ยนไป ตลิ่งพัง แม่น้ำป่าสักแออัด จากการที่เรือขนาด 1,500-3,500 ตัน จอดแช่รอขนถ่านหินและสินค้าอื่นๆ เกือบ 300 ลำต่อสัปดาห์ แล้วยังมีปัญหาน้ำกินน้ำใช้ “ใช้ไม่ได้” อีกด้วย
ปัญหาด้านสุขภาพส่วนหนึ่งมาจากผลกระทบจากสิ่งแวดล้อม การจัดการด้านระบบสุขภาพที่ดีจึงมีความจำเป็นเร่งด่วน ประเด็นสืบสวนอันดับที่ 3 “วิกฤติบริการสาธารณสุข” สะท้อนให้เห็นว่าความเหลื่อมล้ำและการบริหารจัดการงบประมาณยังคงเป็นปัญหาเรื่อยมา เช่น ปัญหาโรงพยาบาลไม่มีงบลงทุน ปัญหาการตายผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้องซึ่งมีปริมาณสูงมากเมื่อเทียบกับทั่วโลก ปัญหาการไม่มีกลไกที่มีเอกภาพในการกำหนดและขับเคลื่อนนโยบาย ทำให้เกิดปัญหาในการบริหารงานเพื่อขับเคลื่อนนโยบายด้านสุขภาพ เป็นต้น
ประเด็นสืบสวนอันดับ 2 “เกาะติดสถานะสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น” ปัญหาการบริหารจัดการที่ไม่โปร่งใสภายในของสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น นำมาซึ่งบทเรียนของผู้ฝากเงินที่จะต้องบริหารความเสี่ยงอย่างรอบด้าน เกิดการฟ้องร้องเป็นคดีความมากมาย ปัญหาความไม่โปร่งใสนี้ทำให้ต้องติดตามประเด็นสืบสวนนี้อย่างยาวนานต่อไป
สุดท้าย เรื่องปากท้องไม่พ้นเป็นประเด็นสำคัญของคนทำงานทุกคน อันดับ 1 จึงตกเป็นของประเด็นสืบสวน “เจาะฐานรายได้ของคนไทย” ซึ่งไทยพับลิก้านำเสนอรายละเอียดการขึ้นเงินเดือนข้าราชการระดับต่างๆ ในรัฐบาลของ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา รวมถึงอัตราเงินเดือน “ครู” ในรอบ 10 ปี การเปรียบเทียบเงินเดือน “คมช.–คสช.” หลังรัฐประหาร 2549 และ 2557 และความเคลื่อนไหวในรอบ 10 ปี ของเงินเดือนข้าราชการไทย
บทความยอดนิยม
สำหรับบทความยอดนิยมของไทยพับลิก้าในปี 2557 อันดับที่ 1 ไม่พ้นตกเป็นของ “ประวัติศาสตร์จะบันทึกเกี่ยวกับการปฏิวัติรัฐประหารครั้งนี้ว่าอย่างไร (23 พ.ค. 2557)” โดย บรรยง พงษ์พานิช ซึ่งนอกจากจะเขียนบทความวิพากษ์นโยบายต่างๆ แล้วยังมีบทความด้านความโปร่งใส ความซับซ้อนด้านพลังงาน รวมถึงเบื้องลึกเบื้องของการบินไทยอีกด้วย
อันดับที่ 2 “อินโฟกราฟฟิกที่ดี (1): ข้อมูลคือหัวใจ” โดย สฤณี อาชวานันทกุล ในคอลัมน์นี้รวมเรื่องราวการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อขับเคลื่อนขบวนการภาคประชาสังคมในประเทศต่างๆ เช่น วิถี “ประชาธิปไตยแบบลื่นไหล” ของพรรคไพเรตเยอรมัน ประชาธิปไตย คนรุ่นใหม่ และการศึกษา: โจชัว หว่อง กับ “ปฏิวัติร่ม” ฮ่องกง Ice Bucket Challenge กับเคล็ดลับความสำเร็จของแคมเปญเพื่อสังคม และการเคลื่อนไหวทางสังคม 2.0 ในไทย: แคมเปญปลานกแก้วกับ BIG Trees
บทความยอดนิยมอันดับที่ 3 “นางงามพม่าและสิทธิมนุษยชน” โดย วรากรณ์ สามโกเศศ อันดับที่ 4 “สอนอะไรให้ไทยทันโลก” โดย ณภัทร จาตุศรีพิทักษ์ และอันดับที่ 5 “การข่มขืน: ปัญหาและทางออก” โดย ณัฐเมธี สัยเวช ผู้อ่านสามารถติดตามบทความที่น่าสนใจเพิ่มเติมได้ที่คอลัมน์
ข่าวที่ผู้อ่านสนใจอ่านมากสุด
นอกจากประเด็นสืบสวนและบทความยอดนิยมที่ไทยพับลิก้าคัดเลือกมาแล้ว ยังมีเรื่องราวอื่นๆ ที่น่าสนใจและน่าจับตาอีกมากมาย โปรดติดตามได้ทางเว็บไซต์ไทยพับลิก้า เฟซบุ๊ก และทวิตเตอร์ @thaipublica
10 อันดับข่าวที่มียอดผู้อ่านมากที่สุดของปี 2557
อันดับ 3 เปิดผลสำรวจค่าจ้างมนุษย์เงินเดือน ของสำนักงาน ก.พ. และสำนักงานสถิติแห่งชาติ
อันดับ 5 10 ปีเงินเดือนข้าราชการไทย ปรับ 6 ครั้ง อัตราปี 2558 ได้ขึ้นมากสุด 8%
อันดับ 6 2 ปีค่าแรงขั้นต่ำ 300 บาท–สิ่งที่คาด สิ่งที่เกิดขึ้นจริง สิ่งที่ต้องทำต่อ
อันดับ 8 อินโฟกราฟฟิกที่ดี (1): ข้อมูลคือหัวใจ
อันดับ 10 เปิดรายชื่อห้าง-ตลาดสด ประเภทผัก-ผลไม้ ที่มีสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างมากสุด
